Stichting De Theaterdagen zoekt uitbreiding Raad van Toezicht
Stichting De Theaterdagen staat voor de promotie van toonaangevend theater voor een zo breed mogelijk publiek. Met twee festivals – het Nederlands Theater Festival (NTF) en het Amsterdam Fringe Festival (AFF) – organiseren we dé landelijke plek van samenkomst voor toeschouwers en professionals, opkomende en gevestigde makers, genres en circuits. In Amsterdam markeren we 11 dagen lang in september de feestelijke start van het nieuwe theaterseizoen voor meer dan 30.000 bezoekers; gedurende het jaar zijn we aanwezig op verschillende plekken in het land.
- AFF is een platform voor nieuwe, veelal ‘niche’ makers en verhalen die (nog) niet op de mainstream podia te zien zijn. Het biedt een inclusieve vrijhaven voor talentontwikkeling en doorstroom, experiment en innovatie in de podiumkunsten.
- NTF toont de mooiste voorstellingen van het afgelopen seizoen, gekozen door diverse vooraanstaande jury’s, voor een groot en divers publiek. NTF staat voor toegankelijkheid en vervolgkansen voor spraakmakende producties en mondigheid van toeschouwers.
Beide festivals zijn complementair: samen representeren zij het theater in de volle breedte en organiseren zij een landelijke conferentie voor theaterprofessionals. Daarbij zetten zij zich in voor ketenvorming, ontschotting en uitwisseling: tussen aanstormende en gevestigde theatermakers, tussen trouw en nieuw publiek, tussen terugblikken en vooruitkijken.
Wij zoeken voor de uitbreiding van de raad van toezicht een nieuw lid met een artistiek profiel
De raad van toezicht bestaat momenteel uit 5 leden en houdt integraal toezicht op (de uitvoering van) het beleid van de directie. Daarnaast fungeert de raad van toezicht als ‘sparring partner’ voor de directie. De raad is zodanig samengesteld dat zowel organisatorische als bestuurlijke kennis en ervaring aanwezig zijn op diverse terreinen. De raad van toezicht vergadert gemiddeld 4 x per jaar. Daarnaast wordt je aanwezigheid op prijs gesteld bij activiteiten van de stichting, zoals de verschillende festivaledities. De functie is onbezoldigd. Meer info over de huidige samenstelling van de raad van toezicht, de werking van de festivals en statuten van de stichting: zie https://tf.nl/anbi/
Voor uitbreiding van de raad van toezicht zoeken we een iemand met een artistiek profiel. Je hebt sterke affiniteit met de podiumkunsten, met de activiteiten van Stichting De Theaterdagen en hebt kennis en ervaring op artistiek vlak en het podiumkunstenveld. Affiniteit met talentonwikkeling en doorstroming van nieuwe makers is een pré. Je hebt geen tegenstrijdig belang.
Stichting De Theaterdagen is een inclusieve organisatie. Het maakt ons niet uit waar je geboren bent, van wie je houdt of waar je in gelooft. Wij zijn vooral geïnteresseerd in jouw kennis, kunde en talenten en wat je daarmee voor onze organisatie kunt betekenen.
Interesse?
Reactie met cv en eventueel vragen kunnen tot uiterlijk maandag 3 maart 16u00 worden gemaild naar info@tf.nl ovv ‘lid raad van toezicht’. Een sollicitatie/kennismakingsgesprek volgt op woensdag 12 of donderdag 13 maart.
NTF de Podcast ‘De Schoonheid van het Theater’
‘De Schoonheid van het Theater’ is een podcast-serie van het Nederlands Theater Festival, gemaakt door Wendy van Os en Elles Leferink.
De schoonheid van het theater is niet zomaar in woorden uit te leggen. Stel je praat met iemand die nog nooit naar het theater is geweest. Wat vertel je dan? Om hier een beeld van te krijgen, spreken Wendy en Elles met verschillende mensen uit de theaterwereld in ITA (Internationaal Theater Amsterdam).
Met de vraag ‘Wat is voor jou de schoonheid van het theater?’ praten ze in het eerste deel met ‘de Maker’ met Eline Arbo, Eran Ben Michaël en Abdelkader Benali. In deel twee komen de ‘(Mogelijk) Makers’ aan het woord, de mensen achter de schermen. Wendy en Elles spreken dan met scènefotograaf Bart Grietens, technicus Luca van Deurzen en student Tosca Sommerdijk. In het derde deel komen de bezoekers aan het woord. Iedere aflevering neemt cultuurhistoricus Jan-Derk van den Berg ons mee in de geschiedenis van het theater.
In seizoen 2 nemen Wendy en Elles je mee achter de schermen van de voorstellingen ‘Brideshead Revisited’ van Florian Myjer en Abke Haring bij De Warme Winkel en ‘De Bananengeneratie’ van regisseur Char Li Chung bij Theater Oostpool. Ze verkennen de conceptontwikkeling, de repetitiefase en de overgang van repetitieruimte naar theaterzaal. Hoe ga je van een idee naar een concept? Wat komt er kijken bij een goed repetitieproces? En hoe wordt een voorstelling klaar gemaakt voor de première? Door gesprekken met professionals uit de theaterwereld ontdekken we hoe elk element van een productie bijdraagt aan de magie die je op het toneel ziet.
De hele zesdelige podcast is nu te beluisteren via deze link of via je favoriete podcast app.
Nederlands Theater Festival introduceert Ontwerpersprijs in 2025
Het Nederlands Theater Festival (NTF) lanceert in 2025 een nieuwe prijs: de Ontwerpersprijs.
De Ontwerpersprijs komt voort uit de actie van ‘Actie Onbekend’ tijdens het Gala van het Nederlands Theater in 2022, waarbij de groep het podium beklom om meer erkenning te vragen voor de belangrijke, maar vaak onzichtbare rol van scenografen in het theater.
Na deze oproep, ondersteund door een brief in Theaterkrant die door 350 vakgenoten werd ondertekend, ging het NTF in gesprek met de initiatiefnemers van de actie: Marijn Brussaard, Nichon Glerum en Jelle Hoekstra. Dit leidde tot de totstandkoming van de Ontwerpersprijs, inclusief een bijbehorende vakjury en financiering door sponsoren uit de ontwerpersindustrie.
Wat houdt de Ontwerpersprijs in?
Een deskundige vakjury nomineert jaarlijks acht scenografen in vier categorieën: lichtontwerp, geluidsontwerp, decorontwerp en kostuumontwerp. De genomineerden worden in juni bekendgemaakt en de prijs wordt uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlands Theater Festival in september 2025. Hier worden prijzen uitgereikt voor onder andere meest indrukwekkende acteerprestatie en jeugdtheaterproductie, maar nu dus ook voor ontwerpers.
De vakjury
De jury voor de Ontwerpersprijs bestaat uit zes experts uit de scenografie en theaterwereld: Carly Everaert (voorzitter), Tomy Huijbregts, Patricia Lim, Joost de Kleine Beek, Bart Huiskens en Martine Manten. De initiatiefnemers van Actie Onbekend en het NTF begeleiden de jury.
Meer dan alleen een prijs
Naast de prijsuitreiking wordt in september 2025 ook een expositie georganiseerd rondom het werk van de genomineerden. Daarnaast worden er PRO-programma’s en andere activiteiten gepresenteerd, mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Hierbij worden ook andere partners uit de ontwerpersindustrie betrokken, zoals Platform Scenography, Showtex en Aukes Theatertechniek.
NTF de Podcast: nieuwe reeks
De spliksplinternieuwe aflevering van NTF de Podcast ‘De schoonheid van het theater’ seizoen twee is online. In de eerste aflevering nemen Wendy van Os en Elles Leferink je mee achter de schermen van een aantal voorstellingen die in seizoen ’23-’24 als de meest indrukwekkende voorstellingen zijn gekozen door diverse jury’s.
Hoe komt een voorstelling eigenlijk tot stand? Ze praten over de conceptontwikkeling van de voorstellingen ‘Brideshead Revisited’ van Florian Myjer en Abke Haring bij de Warme Winkel en ‘De Bananengeneratie’ van regisseur Char Li Chung bij Theater Oostpool.
Ze ontrafelen de geheimen van het creatieproces. Wat zijn de sleutelmomenten geweest? Elles en Wendy praten met professionals uit de theaterwereld en ontdekken hoe elk element van een productie bijdraagt aan de magie die je op het toneel ziet.
Deze aflevering staat in het teken van de conceptfase. Hoe ga je van een idee naar een concept?
Klik hier om het te beluisteren.
Of luister via Spotify
Dit zijn de winnaars van de Toneelprijzen 2023-2024
Tijdens het Gala van het Nederlands Theater op het Nederlands Theater Festival in ITA zijn vanavond de VSCD Toneelprijzen uitgereikt waaronder de Theo d’Ors, de Mime/Performance prijs en de Gouden Krekels. Hieronder tref je een overzicht aan van alle winnaars en uitgereikte prijzen.
OVERZICHT WINNAARS EN JURYRAPPORTEN TONEELPRIJZEN 2023-2024
De winnaar van de Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol is: Maria Kraakman in Prima Facie van ITA Ensemble in regie van Eline Arbo.
Uit het juryrapport: “In de monoloog Prima Facie ondergaat Maria Kraakman een indrukwekkende transformatie. De eerste delen van Prima Facie zijn ronduit opwindend: Kraakman rekt de strakke teugels van Suzie Millers tekst tot het uiterste, beweegt schijnbaar moeiteloos van wetsbetoog naar overwinningswals, zonder daarbij te vervallen in Zuidas-clichés. Kraakmans interpretatie is uiterst gelaagd; bravoure gaat hand in hand met raffinement. In de tweede helft komt Kraakmans meesterschap bij uitstek naar voren. Op een uiterst subtiele manier schakelt ze tussen stadia van ongeloof, zelftwijfel en strijdlust en bevestigt zich andermaal als een van Nederlands meest indrukwekkende acteurs van haar generatie.”
De winnaar van de Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol is: Sharlee Daantje in Het achtste leven (voor Brilka) van Theater Oostpool in regie van Nina Spijkers.
Uit het juryrapport: “Sharlee Daantje is met recht het cement van deze hele vertelling in Het achtste leven (voor Brilka). Hen plaatst het verhaal doeltreffend in het nu, verbindt door de losse speelstijl verschillende tijden en personages met elkaar. Na een speelscène trekt Sharlee moeiteloos de aandacht weer naar zich toe waarmee het publiek de kans krijgt even adem te halen. Onder die moeiteloosheid gaat een groot ambacht schuil. Waar de gehele cast door het spel én door de zang een mooie totaalprestatie levert in deze voorstelling, is Sharlee daarvan de grote verbinder. De jury is onder de indruk van deze geweldige prestatie en nomineert met volle overtuiging Sharlee Daantje voor hun acteerprestatie.”
De winnaar van de Theo d’Or voor de meest grensverleggende podiumprestatie is: Princess Isatu Hassan Bangura voor het maken en performen van Great Apes of the West Coast van NTGent, Via Zuid en Likeminds.
Uit het juryrapport: “Great Apes of the West Coast is een bijzondere voorstelling, in Great Apes of the West Coast staat iets op springen. We zijn getuige van een wording. Sinds ze op dertienjarige leeftijd is gemigreerd uit Sierra Leone naar Nederland, heeft Bangura steeds antwoord moeten geven op diezelfde vragen: wie ben je? Nee, maar waar kom je écht vandaan. Met die focus op het individuele verhaal rekent Bangura af. ‘Fuck identity!’ roept ze uit in deze bezwerende performance. Grensverleggend is Princess Isatu Hassan Bangura’s gave om een compleet universum te bouwen. Anders dan typisch Westerse speltradities, is Bangura’s spel meerduidig en associatief.”
De winnaar van de Mime/Performance Prijs 2024 is: HUNTER met spel en regie door Courtney May Robertson.
Uit het juryrapport: “Courtney May Robertson bewees zich eerder als begenadigd performer en toont zich nu in ‘HUNTER’ ook als zeer uitgesproken en uitdagende maker. In een duister ritueel voert een duo – de een van vlees en bloed, de ander van schuim en siliconen – precieze bewegingen en zorgvuldige handelingen uit. Op het hypnotiserende geluidsontwerp van Acidic Male laat Robertson het publiek navigeren tussen afkeer en fascinatie. Virtuoos put ze uit verschillende idiomen zoals mime, krumping, dans en poppenspel. In de slotscène brengen het wonderschone licht- en decorontwerp van Manuel Boutreur samen met de overgave van Robertson het publiek tot een overdonderende catharsis.”
De winnaar van de Gouden Krekel voor de meest indrukwekkende jeugdtheaterproductie is: Supertramp van Theater Sonnevanck en Theater Oostpool in regie van Mart van Berckel.
Uit het juryrapport: “Zo indrukwekkend als Supertramp zien we ze niet vaak. Acteur Rabbi Jallo en drummer Yonga Sun vormen samen een volmaakt duo: de ritmische tekstbehandeling van Jallo en de perfect complementaire begeleiding van Sun vormen samen één hypnotiserende performance. De muzikale, empathische tekst van Lisanne van Aert vormt een pleidooi om ruimte te bieden voor mensen die niet meekunnen in de dagelijkse rat race. Supertramp dompelt je op ongeëvenaarde wijze onder in de emotionele crisis van de jonge personages en is daarmee een van de meest ontroerende en vitale voorstellingen van het jaar.”
De winnaar van de Gouden Krekel voor de meest indrukwekkende podiumpresentatie in het jeugdtheater is: Willemijn Zevenhuijzen in Diarree is mijn lievelingskleur van Theater Artemis en Studio Julian Hetzel in regie van Julian Hetzel.
Uit het juryrapport: “Willemijn Zevenhuijzens rol in Diarree is mijn lievelingskleur is de voorlopige kroon op het werk van een van ’s lands beste fysieke acteurs, die in het jeugdtheater continu weet te ontroeren en te verrassen. Op meesterlijke wijze pelt Zevenhuijzen de verschillende lagen van haar personage af, van een dik schild van cynisme, tot opnieuw ontluikende hoop, tot de bevrijding die ze voelt, als ze niet meer probeert in de rat race van de kunstindustrie mee te gaan. De ontroerende ontwikkeling die ze zo meemaakt, legt Zevenhuijzen vast door een combinatie van tekst en fantastisch gedetailleerd fysiek spel, waaraan de reis van geremdheid tot ontketening perfect valt af te lezen.”
De Proscenium-achter-de-schermen-prijs 2024 is uitgereikt aan Kobra Theaterproducties:
Uit het juryrapport: “In de afgelopen 40 jaar heeft Kobra Theaterproducties als theaterproducent een prominente rol gespeeld en daarmee een wezenlijke bijdrage geleverd aan het theaterveld. De theatersector kent het bureau Kobra Theaterproducties, en haar voorgangers Hummelinck Stuurman en Korthals Stuurman, als een inhoudelijk gedreven en bevlogen theaterproducent. De producties worden gemaakt voor de grote zaal en spelen in het hele land, onder andere ook op podia waar het gesubsidieerde aanbod niet komt. De producenten schuwen het risico niet, kiezen voor nieuwe onderwerpen, nieuwe teksten, nieuwe makers en tegelijkertijd wordt ook ruimte geboden aan bewezen kwaliteit. Deze mix maakt de voorstellingen interessant voor een breed publiek.
Het bureau wordt nu geleid door Majlis Korthals Altes en Hanneke Braam, die de nalatenschap van oprichters Diederik Hummelinck en Arjen Stuurman oppakken en doorzetten. Zij kiezen niet voor de gebaande wegen, maar blijven naast repertoire ook eigenzinnig kiezen uit teksten en onderwerpen van nu.
Van het eerste Going to the Dogs, via Turks Fruit en Momentum tot Who’s Afraid of Virginia Woolf dit seizoen en Waterlanders komend seizoen is een lijn te zien, waaruit passie voor het vak spreekt. Toneel produceren voor de grote zaal is een risicovolle aangelegenheid, wat Kobra Theaterproducties met niet aflatende gedrevenheid doet. Hierdoor is een ‘trackrecord’ aan producties ontstaan, waarmee de theatersector verrijkt is.
De jury heeft bewondering voor hun lef en kent met grote waardering de Proscenium-achter-de-schermen-prijs toe aan Kobra Theaterproducties, onder dankzegging voor alle mooie en bijzondere theaterproducties, die de producenten ten tonele hebben gebracht.”
Naast de VSCD Toneelprijzen zijn tevens de Regieprijs en de ACT Award uitgereikt.
De regieprijs voor ‘de meest indrukwekkende regie van het afgelopen seizoen’ is uitgereikt aan Julian Hetzel en Ntando Cele voor SPAfrica van Studio Julian Hetzel.
Uit het juryrapport: “SPAfrica is een voorstelling waarin iedere theaterdiscipline afzonderlijk grote indruk maakt. Scenografie, spel, muziek, structuur en dramaturgie botsen en versterken elkaar. De regie brengt al die krachten samen in een vileine en onontkoombare constructie, die de toeschouwer langzaam in een hilarische maar uiterst dubbelzinnige wurggreep manoeuvreert.
SPAfrica provoceert en wordt daarin steeds brutaler. Als toeschouwer onderga je een draaikolk van hoogst ambivalente gevoelens en emoties. Waar je aanvankelijk gniffelt, veilig, van een afstand, ontkom je gaandeweg steeds minder aan de indruk dat dit geraffineerde spel om jou draait. Steeds indringender, ondersteund door pompende beats giert het morele ongemak door hoofd en lijf.
Haarscherp wordt inzichtelijk hoe oude imperialistische en racistische systemen doorwerken in onze tijd. Hoe verstrengeld ons ethisch denken en onze economische belangen met elkaar zijn. We worden opgezadeld met het ongemakkelijke besef dat goede bedoelingen en empathie onderdeel van het probleem zijn.”
De ACT Award wordt elk jaar uitgereikt aan een persoon of organisatie die zich heeft ingezet voor het verbeteren of behouden van het acteursvak. De ACT Award 2024 is uitgereikt aan De Nieuwe Toneelbibliotheek.
Uit het juryrapport: “De winnaar van de ACT Award 2024 heeft ervoor gezorgd dat in een tijd waar meer lijkt te verdwijnen dan er ontstaat, er toch werken blijven bestaan en worden vastgelegd. En dat er nog generaties stukken kunnen spelen die anders verdwenen waren. En dat het publiek kan door genieten van theaterteksten na een voorstelling. Ondanks dat ze vorig jaar al de Proscenium prijs hebben gewonnen vond ACT het een goed idee om ook namens alle acteurs onze dank en motivatie te uiten aan deze geweldige organisatie door middel van deze award.”
Dit jaar is ook de VSCD Oeuvre-prijs 2024 uitgereikt. Deze prijs gaat naar een persoon die van onschatbare waarde is en is geweest voor het Nederlandse theater en is uitgereikt aan theatermaker Marlies Heuer. Ze speelde in haar ruim vijftigjarige carrière onder andere bij Theater Artemis, Toneelschuur Producties, Het Zuidelijk Toneel, Toneelgroep de Appel, RO Theater en Kik Productions. Ook was ze te zien in films en televisieproducties en werkte ze als maker, regisseur en dramaturg. Ze heeft jarenlang lesgegeven aan de toneelschool Amsterdam en met haar eigenzinnige en krachtige podiumtalent heeft door de jaren heen tientallen generaties geïnspireerd. Marlies Heuer heeft tweemaal een Theo d’Or gewonnen, voor Hedda Gabler in 1998 en voor Am Ziel in 2012 en nu is haar de VSCD Oeuvreprijs toegekend voor haar lange staat van dienst, haar passie voor het theater en haar vakvrouwschap.
Portret DeltaDua toegevoegd aan eregalerij ITA
Vanmiddag is het portret onthuld van het echtpaar Anis de Jong en Nel Lekatompessy, bekend van het gezelschap DeltaDua, gemaakt door kunstenaar Jerrold Saija. Het portret is toegevoegd aan de eregalerij in ITA. Na een feestelijk en muzikaal programma onder leiding van host Uriël Matahelumual hebben Joenoes Polnaija en Romy Rolofsen het portret onthuld in het bijzijn van DeltaDua.
Na drie succesvolle samenwerkingen tussen The Need for Legacy, Internationaal Theater Amsterdam en het Nederlands Theater Festival is opnieuw een kunstwerk toegevoegd aan de eregalerij dat recht doet aan de Nederlandse theatergeschiedenis en bijdraagt aan een inclusievere canon van deze geschiedenis.
Over de geportretteerden: DELTADUA
DeltaDua – opgericht door Anis de Jong en Nel Lekatompessy – vangt al vier decennia via muziektheater alle kleuren van het Moluks/Nederlandse (post-)koloniale verhaal. Juist de context en de geschiedenis van de Molukken en de Molukkers in Nederland hebben nog altijd te weinig plek in het collectief bewustzijn. De bange, onhartelijke omgang met deze geschiedenis, die nog altijd niet de juiste erkenning heeft gekregen zodat dit ook nog huidige generaties raakt, wordt voortdurend en van vele kanten belicht in het werk van Nel Lekatompessy en Anis de Jong. Ondanks alle weerstand, en met niet-aflatende goede moed hebben zij de taak op zich genomen om deze verhalen over en voor de gemeenschap te vertellen. Hun voorstellingen putten uit de Moluks-Nederlandse cultuur. Deze verhalen dragen zowel verdeeldheid als herkenbaarheid en verbondenheid in zich. Dankzij hun tomeloze inzet om deze geschiedenissen onder de aandacht te brengen en een plek te geven in het collectieve geheugen van Nederland, de Molukken, Indonesië en voormalig Nederlands Indië, worden zij geëerd met een portret in de eregalerij.
Over beeldend kunstenaar Jerrold Saija
Jerrold Eliano Saija is als beeldend kunstenaar op zoek naar een (her)verbinding met Molukse ervaringen. Soms staat de rouw om verloren connectie, uitbuiting en assimilatie door de koloniale geschiedenis centraal. Veel vaker komen echter vormen van vreugde naar voren, waarbij een Molukse ervaring duidelijk doorklinkt. Saija zoekt naar herinneringen, overgeleverde verhalen en in archieven naar nieuwe verbindingen met voorouderlijke kennis en nieuwe vormen waarop een Molukse ervaring kan voortbestaan. Zodat hij en andere Molukkers de authentieke en vaak onbenoembare aspecten van hun beleving kunnen vieren.
In 2021 won hij de Carat Lucas Gassel-prijs voor een installatie die de koloniale relatie en geschiedenis van Nederland en de Molukken uitdrukt. Dit jaar heeft Saija werk geëxposeerd in de Imagine Home tentoonstelling in het Noordbrabants Museum. Ook exposeert Saija bij Beelden op de Berg in Wageningen en in het Catharijne Convent bij de tentoonstelling Christendom en Slavernij.
Over The Need for Legacy
De Nederlandse theatercanon kent veel meer makers van kleur dan waar de meeste mensen zich bewust van zijn. The Need for Legacy is een platform van makers, spelers en onderzoekers van kleur en zet zich in voor een inclusieve Nederlandse theatergeschiedenis. Dit doet zij door een geschiedenis zichtbaar te maken die uit de archieven dreigt te verdwijnen. De samenwerking met ITA en het Nederlands Theater Festival is één van de projecten die hieraan bijdragen.
Sue-Ann Bel en Hali Neto winnen BNG Theaterprijs 2024
Vandaag is tijdens het Nederlands Theater Festival in Theater Bellevue de BNG Theaterprijs 2024 uitgereikt aan theatermakers Sue-Ann Bel en Hali Neto. Zij ontvangen deze prijs ter waarde van 45.000 euro voor de voorstelling Let’s Go Barbie van Maas theater en dans.
Volgens de jury: “Sue-Ann Bel en Hali Neto hebben met Let’s Go Barbie een indrukwekkende voorstelling neergezet die jeugd en volwassenen weet te boeien. Op schijnbaar moeiteloze manier worden complexe thema’s zoals vrijheid en conformiteit, verweven in de voorstelling. De makers slagen erin te tonen hoe het speelgoed zowel een keurslijf als een bron van vrijheid kan zijn. De combinatie van speelse elementen en een serieuze ondertoon zorgt voor een dynamische ervaring die het publiek volop aan het denken zet. Met Let’s Go Barbie laten Sue-Ann Bel en Hali Neto zien dat zij klaar zijn voor meer.”
De BNG Theaterprijsjury 2024 bestaat uit:
Abdelhadi Baaddi Head of Creative Technology InnovationLAB, Leonie Clement Artistiek Directeur Festival Cement, Richard Kofi programmeur Internationaal Theater Amsterdam, Amira Al Rawi D&I in Cultural policy, dancetheater, talent development, cultural participation, Dwayne Toemere Onderzoeker Lectorate ATD – Academy for Theatre and Dance.
BNG Theaterprijs
De BNG Theaterprijs is in het leven geroepen ter stimulering van opkomend theatertalent en is met een bedrag van 45.000 euro de grootste theaterprijs van Nederland. De winnaar kan met het bedrag de winnende voorstelling hernemen voor een tournee langs Nederlandse theaters en/of het investeren in een nieuwe productie. Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van nieuw talent. De BNG Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle nieuwe theatermakers die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
De andere genomineerden voor de BNG Theaterprijs 2024:
Princess Isatu Hassan Bangura – Great Apes of the West Coast | NTGent
Kim Karssen – We’re all alone in this together | Frascati Producties
Sunni Lamin Barrow – A Fist of Tongues | Hollandse Luchten
Plankton – Er rent een berg voorbij | Feikes Huis, Festival Cement, Plan Brabant, Stip Theaterproducties
DE STAAT VAN HET THEATER 2024
DRIE STEMMEN, DRIE PERSPECTIEVEN, DRIE PLEKKEN
Het Nederlands Theater Festival is zoals ieder jaar geopend met de ‘Staat van het Theater’. In De Kleine Komedie gaven we dit jaar het podium aan ‘drie stemmen, drie perspectieven, drie plekken’. De drie sprekers, Milou Adjanga, Thomas Drissen en An Hackselmans die voor hun ‘Staat’ de vraag meekregen: wat is jouw wens voor het theater en de kunsten in deze veranderende samenleving?
Staat van het Theater werd samengevat door Sahand Sahebdivani: verhalenverteller, muzikant en oprichter van cultureel centrum Mezrab.
De Staat van het Theater is uitgesproken in De Kleine Komedie te Amsterdam, op donderdag 5 september 2024 van 17:00 tot 18:00 uur.
Kijk de livestream van de Staat van het Theater hier terug.
Milou Adjanga (Rotterdam)
Milou Adjanga (1990) is zakelijk leider van RAAF muziektheater, dagvoorzitter en gespreksleider. Vanuit de MBO Theaterschool (2010), waar zij de opleiding tot artiest heeft gevolgd, is ze doorgestroomd naar de opleiding Docent Theater aan ArtEZ (2014). Milou is verder o.a. begeleider bij De Metselarij, een leernetwerk voor jong zakelijk leiders/creatief producenten en programmamakers in de kunsten en bij VLAM 21, een samenwerkingsverband tussen vijftien literaire organisaties.
Lees ‘de Staat’ van Milou Adjanga hier.
Thomas Drissen (Utrecht)
Thomas Drissen (1989) is directeur van De Creatieve Coalitie, de koepelorganisatie die opkomt voor alle werkenden in de culturele sector. Hij is afgestudeerd politicoloog en werkte jarenlang als adviseur en secretaris voor de GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer. Met ruime ervaring in het adviseren van politici en het opstellen van beleid en wetgeving, kent hij de wegen in Den Haag goed. Daarnaast is Thomas bestuurder bij Quiet Nederland, een stichting die armoede helpt te verzachten, en bij Platform ACCT, een organisatie die de arbeidsmarkt in de culturele sector helpt verbeteren.
Lees ‘de Staat’ van Thomas Drissen hier.
An Hackselmans (Middelburg)
An Hackselmans (1978) is artistiek directeur van Theaterproductiehuis Zeeland. Daarnaast is zij docent aan de regie-opleiding van de Toneelacademie Maastricht. Na haar universitaire studies Geschiedenis en Culturele Studies studeerde zij in 2005 af aan de acteursopleiding van de Toneelacademie Maastricht. Sindsdien speelde en regisseerde An bij diverse gezelschappen zoals Het Zuidelijk Toneel, Theater Artemis, WArd/waRD-Ann Van den Broek, Over het IJ, NTGent, ’t Arsenaal, Het Gevolg, ZTHollandia en Ro Theater. Daarnaast was ze interim artistiek leider bij kunstenorganisatie Madam Fortuna.
Livestream – De Staat van het theater
DRIE STEMMEN, DRIE PERSPECTIEVEN, DRIE PLEKKEN
Het Nederlands Theater Festival wordt zoals ieder jaar geopend met de ‘Staat van het Theater’. In De Kleine Komedie geven we dit jaar het podium aan ‘drie stemmen, drie perspectieven, drie plekken’. De drie sprekers, Milou Adjanga, Thomas Drissen en An Hackselmans, krijgen de vraag mee: wat is jouw wens voor het theater en de kunsten in deze veranderende samenleving?
Staat van het Theater wordt samengevat door Sahand Sahebdivani: verhalenverteller, muzikant en oprichter van cultureel centrum Mezrab.
De Staat van het Theater wordt uitgesproken in De Kleine Komedie te Amsterdam, op donderdag 5 september 2024 van 17:00 tot 18:00 uur. Er zijn geen kaarten meer beschikbaar.Wil je toch meekijken? Hieronder tref je de link naar de livestream aan.
Prosceniumprijs 2024 voor Kobra Theaterproducties
Kobra Theaterproducties ontvangt de ‘Proscenium-achter-de-schermen-prijs’ 2024 voor de persoon, instantie of groep, die een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan regie, decor, kostumering, dramaturgie, muzikale ondersteuning et cetera van een toneelproductie of een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van de podiumkunsten in het algemeen. Het is één van de VSCD-toneelprijzen, die sinds 1981 wordt uitgereikt aan een persoon, instantie of groep die achter de schermen bijdragen aan voorstellingen.
De prijs wordt uitgereikt aan Kobra Theaterproducties op het Gala van het Nederlands Theater op zondag 15 september.
Kobra Theaterproducties, onder leiding van Majlis Korthals en Hanneke Braam, is de voortzetting van Korthals Stuurman en eerder Hummelinck Stuurman Theaterbureau. Sinds 1983 maken zij furore als vrije producent van nieuw Nederlands toneel. Het bureau legt de nadruk op het verbinden van getalenteerde artiesten met een breed publiek. Jaarlijks brengen ze verschillende eigen producties uit. Ze ontwikkelen nieuw Nederlands toneel en werken met cabaret- en kleinkunstartiesten, met ruimte voor crossovers. De jury heeft bewondering voor het lef van KoBra Theaterproducties. De producenten schuwen het risico niet, kiezen voor nieuwe onderwerpen, nieuwe teksten, nieuwe makers en tegelijkertijd wordt ook ruimte geboden aan bewezen kwaliteit. Deze mix maakt de voorstellingen interessant voor een breed publiek.
Het komende theaterseizoen draagt het impresariaat bijzonder nieuw aanbod aan met onder meer de volgende voorstellingen:
Waterlanders (zie foto) is een modern polderdrama geschreven door Koen Caris, met acteurs Jip Smit, Randy Fokke en Paul R. Kooij. HULDE! (2024) over het zeventigjarig huwelijk van Geesje (Carine Crutzen) en Adam (Bert Luppes) met een tekst van Peer Wittenbols en in regie van Titus Tiel Groenestege. Ik vier het klein (2025), een monoloog gespeeld en geschreven door Malou Holshuijsen, vertelt over een vrouw die zich vervreemd voelt tijdens een familiefeestje en herinneringen aan haar verleden herbeleeft. In reprise gaan de voorstellingen In den beginne van Vlamousse, Kiki Schippers met band en Korthals in stukken van Louise Korthals (VSCD Cabaretprijs Poelifinario 2019).
Met groot plezier en onder dankzegging voor alle mooie en bijzondere theaterproducties die de producent ten tonele heeft gebracht, kent de Nederlandse Toneeljury de Proscenium-achter-de-schermen-prijs 2024 toe aan Kobra Theaterproducties.
De Nederlandse Toneeljury 2023-2024 bestaat uit:
Abdelkader Benali (voorzitter), schrijver en theatermaker | Dianne Zuidema (vice-voorzitter), directeur Schouwburg Amstelveen. | Marjorie Boston, programmeur De Schuur en directeur RIGHTABOUTNOW INC.| Tommie van Eck, directeur Theater De Purmaryn | Rehana Ganga, programmamaker Het Nationale Theater | Peter Hendrikx, directeur De Nieuwe Oost |Patricia Lim, kostuumontwerper | Han van Wieringen, toneelschrijver, vertaler en recensent.
De uitreiking van de VSCD Toneelprijzen wordt mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij.
Onthulling portret DELTADUA in ITA
Na drie succesvolle samenwerkingen tussen The Need for Legacy, Internationaal Theater Amsterdam en het Nederlands Theater Festival wordt opnieuw een portret toegevoegd aan de eregalerij in ITA dat recht doet aan de Nederlandse theatergeschiedenis en bijdraagt aan een inclusievere canon van deze geschiedenis. Dit jaar onthullen we een portret gemaakt door kunstenaar Jerrold Saija van het echtpaar Anis de Jong en Nel Lekatompessy, bekend van het gezelschap DeltaDua.
Sommige mensen, groepen en legacies maken een onuitwisbare indruk. Door dit portret toe te voegen aan de collectie van Internationaal Theater Amsterdam, zullen huidige en toekomstige theaterbezoekers zich beter herkennen in de collectie.
De bijeenkomst voorafgaand aan de onthulling vindt plaats op zondag 8 september om 15.00 uur in de Grote Zaal van Internationaal Theater Amsterdam. Klik hier voor kaarten
Over de geportretteerden: DELTADUA
DeltaDua – opgericht door Anis de Jong en Nel Lekatompessy – vangt al vier decennia via muziektheater alle kleuren van het Moluks/Nederlandse (post-)koloniale verhaal. Juist de context en de geschiedenis van de Molukken en de Molukkers in Nederland hebben nog altijd te weinig plek in het collectief bewustzijn. De bange, onhartelijke omgang met deze geschiedenis, die nog altijd niet de juiste erkenning heeft gekregen zodat dit ook nog huidige generaties raakt, wordt voortdurend en van vele kanten belicht in het werk van Nel Lekatompessy en Anis de Jong. Ondanks alle weerstand, en met niet-aflatende goede moed hebben zij de taak op zich genomen om deze verhalen over en voor de gemeenschap te vertellen. Hun voorstellingen putten uit de Moluks-Nederlandse cultuur. Deze verhalen dragen zowel verdeeldheid als herkenbaarheid en verbondenheid in zich. Dankzij hun tomeloze inzet om deze geschiedenissen onder de aandacht te brengen en een plek te geven in het collectieve geheugen van Nederland, de
Molukken, Indonesië en voormalig Nederlands Indië, worden zij geëerd met een portret in de eregalerij.
Over beeldend kunstenaar Jerrold Saija
Jerrold Eliano Saija is als beeldend kunstenaar op zoek naar een (her)verbinding met Molukse ervaringen. Soms staat de rouw om verloren connectie, uitbuiting en assimilatie door de koloniale geschiedenis centraal. Veel vaker komen echter vormen van vreugde naar voren, waarbij een Molukse ervaring duidelijk doorklinkt. Saija zoekt naar herinneringen, overgeleverde verhalen en in archieven naar nieuwe verbindingen met voorouderlijke kennis en nieuwe vormen waarop een Molukse ervaring kan voortbestaan. Zodat hij en andere Molukkers de authentieke en vaak onbenoembare aspecten van hun beleving kunnen vieren.
In 2021 won hij de Carat Lucas Gassel-prijs voor een installatie die de koloniale relatie en geschiedenis van Nederland en de Molukken uitdrukt. Dit jaar heeft Saija werk geëxposeerd in de Imagine Home tentoonstelling in het Noordbrabants Museum. Ook exposeert Saija bij Beelden op de Berg in Wageningen en in het Catharijne Convent bij de tentoonstelling Christendom en Slavernij.
Over The Need for Legacy
De Nederlandse theatercanon kent veel meer makers van kleur dan waar de meeste mensen zich bewust van zijn. The Need for Legacy is een platform van makers, spelers en onderzoekers van kleur en zet zich in voor een inclusieve Nederlandse theatergeschiedenis. Dit doet zij door een geschiedenis zichtbaar te maken die uit de archieven dreigt te verdwijnen. De samenwerking met ITA en het Nederlands Theater Festival is één van de projecten die hieraan bijdragen.
Voor meer informatie over de onthulling van het portret en het programma of voor kaarten, klik hier.
Wie is wie… van de Toneeljury? Peter Hendrikx
Ieder jaar selecteert De Nederlandse Toneeljury de meest indrukwekkende voorstellingen van het theaterseizoen. Wie zit er eigenlijk in de Toneeljury? En wat is voor hen de noodzaak van theater? Voor Peter Hendrikx, sinds seizoen 2023-2024 lid van de Nederlandse Toneeljury, is theater in het huidige gepolariseerde klimaat noodzakelijker dan ooit: ‘Theater kan ervoor zorgen dat waar je eerst in tegenstellingen dacht, je gaandeweg veel meer gelijkenissen ontdekt.’
‘Ik begreep er helemaal niets van, maar het is me toch bijgebleven.’ Met die woorden, die veel theatertoeschouwers zullen herkennen, blikt Peter Hendrikx terug op zijn eerste theaterherinnering. Hij was een jaar of zeven en in zijn geboortedorp in Vlaanderen werd een bewerking van Peer Gynt opgevoerd: toeschouwers zaten rondom het podium waarop de personages getransformeerd waren tot magische boswezens. ‘Heel indrukwekkend. Toen wist ik al: dit wil ik ook gaan doen.’
Hendrikx is directeur van Theater aan de Rijn en De Nieuwe Oost in Arnhem én sinds dit seizoen jurylid van de Nederlandse Toneeljury. Maar zijn route naar de theaterwereld is ‘via de nodige omwegen’ gegaan. Aanvankelijk was hij vooral gericht op muziek: hij speelde in bandjes, schreef nummers en maakte albums. Hij studeerde Germaanse talen in Leuven en Brussel en werd nog voor zijn afstuderen gevraagd door Villa Basta, een creatieve vrijplaats in het Vlaamse Limburg, om daar de podiumkunstentak uit te bouwen. Al snel werd hij daar ook directeur.
Ondertussen liet hij zich bijscholen aan de Toneelacademie Maastricht. Een tijd lang combineerde hij het produceren en het regisseren. ‘Ik ontdekte dat ik veel meer plezier en voldoening haalde uit dingen mogelijk maken, het helpen en ondersteunen van anderen en het scheppen van randvoorwaarden voor theater.’
Later belandde hij bij het Krokusfestival, het toonaangevende, internationaal georiënteerde jeugdtheaterfestival in Hasselt. ‘Daar ontdekte ik iets wezenlijks over kunst en theater. Ik kom uit een klein dorp, voor mij was de kunstwereld lange tijd iets waartegen ik opkeek, ik had het gevoel dat het niet van mij was en dat ik moest leren om het te begrijpen. Maar daar ontdekte ik: kunst is een meervoudig begrip, het is niet iets wat je op een gegeven moment begrijpt of doorgrondt. Wie jij bent als mens en toeschouwer en welke ervaring jij meeneemt naar de zaal, bepaalt wat kunst met je doet, wat kunst voor jou betekent en hoever de betekenis van een voorstelling voor jou reikt.’
Twijfelde je toen je werd gevraagd om zitting te nemen in de Toneeljury?
‘Eerlijk gezegd, moest ik wel even nadenken. De Toneeljury associeerde ik vooral nog met een instituut dat met prijzen en selecties een achterhaalde tegenstelling tussen goede en slechte kunst in stand houdt. Hadden ze me tien jaar geleden gevraagd, dan had ik waarschijnlijk geen ja gezegd.
‘Maar de Toneeljury vaart al enkele jaren een andere koers, die ik spannend en waardevol vind. De afgelopen maanden in de jury waren enorm leuk en uitdagend. We voeren een breed gesprek, waarbij het heel expliciet niet gaat over de beste voorstellingen van het seizoen, maar de meest indrukwekkende voorstellingen. Dat schept veel ruimte voor die meervoudigheid van kunst.’
En wanneer is iets voor jou persoonlijk een indrukwekkende voorstelling?
‘Als op de een of andere manier mijn denken in de war wordt gebracht. Als makers mijn idee over hoe ik de wereld om me heen denk te begrijpen, toch weten te kantelen. Ik herinner me een drieluik van Romeo Castellucci op Festival Avignon, gebaseerd op Dantes Goddelijke komedie. Het ging over misbruik van een achtjarig jongetje, en ik vond de voorstelling aanvankelijk heel naar en irritant. Pas in de maanden nadat ik de voorstelling had gezien, ontdekte ik dat het ongemak dat ik ervoer, bijdroeg aan de zeggingskracht van de voorstelling. Niet dat ik alles eerst vervelend moet vinden om het daarna pas goed te vinden: een humoristische voorstelling kan dezelfde impact op me hebben.’
Is er een voorbeeld uit jullie selectie van 11 meest indrukwekkende voorstellingen, waar je een vergelijkbare ervaring had?
‘Met SPAfrica laat Julian Hetzel op confronterende wijze zien hoe empathie niet zozeer aantoont hoe meelevend wij zijn, maar dat het ook kan werken als een moreel excuus voor je eigen gedrag – waardoor je vervolgens je handelen niet hoeft aan te passen. Door het geniale idee – water dat je koopt met je eigen tranen – werd dat mechanisme haarscherp duidelijk gemaakt. Een heel slimme, doortrapte voorstelling, die op verschillende lagen het thema van racisme, uitsluiting en ongelijkheid over het voetlicht brengt. Als publiek ontkom je er niet aan om naar jezelf te kijken: wat doe ík eigenlijk, welke problematische mechanismen zijn er binnen mij van kracht? Je komt er niet ongeschonden uit.’
Hoe kijk je vooruit op het komende theaterseizoen, in een politiek klimaat waarin de kunsten het niet gemakkelijk zullen krijgen?
‘Toen het nieuws van de verkiezingsuitslagen binnenkwam, waren we als jury inderdaad wel even geschrokken. Persoonlijk maak ik me meer zorgen over wat dit voor de polarisatie binnen de samenleving betekent, dan voor de toekomst van de podiumkunstensector. . En ik ervaar een grote strijdlust. Ik ben ervan overtuigd dat er meer dan ooit behoefte zal zijn aan plekken waar we met verschillende ideeën en verbeelding in contact komen.
‘Theater is een plek waar je je overlevert aan een andere wereld, die misschien niet de jouwe is en die bevolkt kan worden door mensen die ver van je afstaan. Maar theater is vervolgens ook de plek die ervoor kan zorgen dat waar je eerst in tegenstellingen en verschillen dacht, je gaandeweg veel meer gelijkenissen en parallellen ontdekt. Een plek waar we in gezamenlijkheid kunnen nadenken over waar we als samenleving zijn, én wie we als individu binnen die samenleving willen zijn.’
Hebben jullie daar als jury ook een rol in?
‘Ik hoop dat we als jury het komende seizoen dat gesprek centraal kunnen stellen: het moet niet alleen gaan over de esthetische waarde van kunst, maar onze selectie en nominaties kunnen ook voeding bieden aan het belangrijke gesprek over waar we ons naartoe willen bewegen, als maatschappij en als individu.’
DEGASTEN HOST GALA VAN HET NEDERLANDS THEATER
Het Nederlands Theater Festival presenteert de meest indrukwekkende voorstellingen van het afgelopen seizoen volgens de diverse jury’s. Traditiegetrouw opent het festival met de Staat van het Theater en eindigt het festival feestelijk in Internationaal Theater Amsterdam met het Gala van het Nederlands Theater. Dit is de avond waarop de theatersector wordt verrast en verrijkt met talloze toneelprijzen, waaronder de Theo d’Ors, de ACT Award, de regieprijs en de prijs van de Wijkjury.
Het Gala van het Nederlands Theater vindt plaats op zondag 15 september om 19.30 uur in Internationaal Theater Amsterdam en de presentatie is dit jaar in handen van DEGASTEN. Hosts van deze avond zijn Robbie Wallin en Sheralynn Adriaansz.
Tobias Kokkelmans, directeur Nederlands Theater Festival:
“We zijn ontzettend fier op deze mooie samenwerking met DEGASTEN. Zij hebben de afgelopen tien jaar talrijke jonge spelers en makers begeleid en daardoor het theaterlandschap blijvend verrijkt met nieuwe en broodnodige perspectieven. Een Gala met DEGASTEN wordt een avond vol beweging waar verschillende werelden aan elkaar verbonden worden en naast elkaar mogen bestaan. Tussen gevestigd en beginnend, tussen aanstormend en gearriveerd talent, tussen mentor en mentee.”
DEGASTEN:
“DEGASTEN staat voor ruimte te maken voor jonge mensen, die zich in een artistieke en creatieve context willen ontwikkelen. Iedereen verdient de ruimte — time, mind + space — om te maken en spelen. Met de uitnodiging van het Nederlands Theater Festival kunnen we op het Gala ruimte maken voor een nieuwe generatie en daarmee pogen we de drempel tot het theaterlandschap te verlagen.”
“Wij gaan op avontuur
We zoeken naar plekken
Om de stem te uiten
Om stemmen te mengen
Om naar elkaar te luisteren
Samen te schreeuwen en te huilen
Om de lichamen te bewegen
Om te trillen en te beven
Wij hebben theater nodig zonder angst
Theater is voor ons grenzeloos
Wij denken vrij
Bewegen vrij door de grenzen
Door grenzen die gecreëerd zijn
Stappen van het wetende naar iets nieuws
Wij dagen ons uit
Wij dagen anderen uit
Wij dagen elkaar uit
Wij vinden het eng
Het moet wel eng zijn
Eng hoeft niet gevaarlijk te betekenen
Eng staat ook voor angsten overwinnen
Laten we samen risico’s nemen”
(uit: de Jongeren Staat van DEGASTEN)
Over DEGASTEN
DEGASTEN maken al meer dan 10 jaar theater met jongeren tussen de 13 en 31 jaar in hyperdiverse samengestelde groepen. De kracht van DEGASTEN is het begeleiden van jong talent in een diep persoonlijke context die de eigen belevingswereld, co-creatie, real-life ontmoetingen en doorlopend onderzoek centraal stelt. DEGASTEN spelen en maken altijd vanuit een mix van amateurs, professionals en sociaal- maatschappelijke partnerorganisaties. Uit deze aanpak komen theatervoorstellingen- en ervaringen met een eigenzinnige artistieke signatuur voort. Meer informatie: www.theaterdegasten.nl
Het Gala van het Nederlands Theater wordt mede gefinancierd door de Vriendenloterij.
DE BNG BANK THEATERPRIJS 2024 NOMINATIES!
De BNG Bank Theaterjury maakt vandaag de nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs over het seizoen 2023-2024 bekend.
De BNG Bank Theaterprijs 2024 gaat naar de beste voorstelling van seizoen 2023/2024 van een opkomende theatermaker. De winnaar ontvangt een bedrag van 45.000 euro als bijdrage aan een nieuwe voorstelling of de herneming van de winnende voorstelling. De prijs wordt uitgereikt op de BNG Bank Theater-middag op vrijdag 6 september aanstaande tijdens het Nederlands Theater Festival 2024 in Theater Bellevue te Amsterdam. Hier presenteren de makers zichzelf en hun werk aan het publiek en aan de sector en wordt de BNG Bank Theaterprijs 2024 uitgereikt aan de winnaar door een vertegenwoordiger van het BNG Cultuurfonds.
Sue-Ann Bel en Hali Neto – Let’s Go Barbie | Maas theater en dans
Uit het juryrapport: “Sue-Ann Bel en Hali Neto hebben met Let’s Go Barbie een indrukwekkende voorstelling neergezet die jeugd en volwassenen weet te boeien. Op schijnbaar moeiteloze manier worden complexe thema’s zoals vrijheid en conformiteit, verweven in de voorstelling. De makers slagen erin te tonen hoe het speelgoed zowel een keurslijf als een bron van vrijheid kan zijn. De combinatie van speelse elementen en een serieuze ondertoon zorgt voor een dynamische ervaring die het publiek volop aan het denken zet. Met Let’s Go Barbie laten Sue-Ann Bel en Hali Neto zien dat zij klaar zijn voor meer.”
Princess Isatu Hassan Bangura – Great Apes of the West Coast | NTGent, Via Zuid, Likeminds
Uit het juryrapport: “Met Great Apes of the West Coast deelt Princess Isatu Hassan Bangura zowel een diep persoonlijk verhaal als een scherpe reflectie op de Westerse notie van het ‘zelf’. Het opgroeien in Sierra Leone met ervaringen van opnieuw beginnen, loslaten en herinneren, vormt de kern van een diepgaande confrontatie die ontheemding in haar teweegbracht. Razendsnel schakelt Princess tussen taal, hypnotiserende beweging, krachtige maskerade en ook een beetje rap, waarmee ze haar publiek meesleurt van de ene naar de andere emotie. Great Apes of the West Coast is een sterk statement, gebracht door een krachtige stem binnen het hedendaagse artistieke landschap.”
Kim Karssen – We’re all alone in this together | Frascati Producties
Uit het juryrapport: “Kim Karssen heeft met We’re all alone in this together een virtuoze, gevoelige, belangrijke en confronterende must see-voorstelling gemaakt, die blootlegt hoe grensoverschrijdend gedrag zich vaak sluipend manifesteert, maar razendsnel verwoest. Het lijkt het echte leven wel, met dat verschil dat we hier kijken naar twee briljante clowns: Kim Karssen en Elias De Bruyne. Het vergt moed om deze thematiek aan te snijden en het resultaat getuigt van een diep inzicht in menselijk gedrag, en de feilbaarheid hiervan. De vondst van twee clowns als tragikomische figuren bij uitstek, die handelen ondanks zichzelf, is briljant.”
Sunni Lamin Barrow | A Fist of Tongues | Hollandse Luchten
Uit het juryrapport: “Op ontwapenende wijze vertelt spoken word artiest Sunni Lamin Barrow in A Fist of Tongues het verhaal van zijn herkomst. Hij maakt inzichtelijk hoe het is om telkens op een bepaalde manier de buitenstaander te zijn. Door poëzie in een montagevoorstelling op het toneel te brengen, treedt hij uit zijn comfort zone als spoken word artiest en verhoudt hij zich voor het eerst tot acteren. Door de vanzelfsprekendheid en het gemak waarmee hij op de vloer staat, zou je niet denken dat dit zijn eerste theatervoorstelling is. Sunni Lamin Barrow is een performer die rechtstreeks binnenkomt.”
Plankton | Er rent een berg voorbij | Feikes Huis, Festival Cement, Plan B, Stip Producties
Uit het juryrapport: “Er rent een berg voorbij van Plankton, het collectief van Sonja van Ojen en Hendrik Kegels, sprong er dit seizoen uit vanwege het originele concept en de perfect doorgevoerde consequentie van het idee. Centraal in de voorstelling staat de, uit kartonnen panelen vormgegeven, geschiedenis van de aarde, waarin de mens maar een hele kleine rol heeft met grote gevolgen. Met deze voorstelling bouwt dit jonge objecttheatercollectief verder aan haar unieke handtekening: objecttheater waarin de hoofdrol is weggelegd voor de dingen om ons heen in plaats van voor de mens. Hiermee zijn zij een belangrijke invloed in de doorontwikkeling van objecttheater.”
De BNG Bank Theaterprijs jury 2024 bestaat uit:
Abdelhadi Baaddi Head of Creative Technology InnovationLAB, Leonie Clement Artistiek Directeur Festival Cement, Richard Kofi programmeur Internationaal Theater Amsterdam, Amira Al Rawi D&I in Cultural policy, dancetheater, talent development, cultural participation, Dwayne Toemere Artistiek leider Mime Opleiding ATD.
BNG Bank Theaterprijs
De BNG Bank Theaterprijs is in het leven geroepen ter stimulering van opkomend theatertalent en is met een bedrag van 45.000 euro de grootste theaterprijs van Nederland. De winnaar kan met het bedrag de winnende voorstelling hernemen voor een tournee langs Nederlandse theaters en/of het investeren in een nieuwe productie. Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van nieuw talent. De BNG Bank Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle nieuwe theatermakers die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
Im Memoriam Arthur Sonnen
In zijn woonplaats Amsterdam is programmeur, dramaturg en festivalleider Arthur Sonnen overleden, de oprichter van het Nederlands-Vlaams Theaterfestival.
Arthur Sonnen werd in 1946 geboren in Maastricht. Hij studeerde Nederlands in Amsterdam en was eind jaren ’60 een van de eerste studenten Theaterwetenschap. In 1986 was hij samen met Hugo de Greef de initiatiefnemer van het Nederlands-Vlaams Theaterfestival, een van het Berlijnse Theatertreffen afgekeken festivalformule, waarvoor jaarlijks de tien meest belangwekkende voorstellingen uit Nederland en Vlaanderen werden uitgenodigd en waar zo de stand van zaken over het toneel kon worden opgemaakt.
Arthur zou de bevlogen directeur van het Theaterfestival blijven tot en met 2004. Zijn opvolger Jeffrey Meulman heeft het Nederlands Theater Festival met elan verder gebracht vanaf 2006. Tobias Kokkelmans nam het stokje van hem over in 2021. In Vlaanderen was dat in 2006 Don Verboven, daarna volgden Els De Bodt, Kathleen Treier en in 2021 de trad de huidige directeur Nora Mahammed aan.
Kokkelmans: “Het Nederlands Theater Festival én Het Theaterfestival in Vlaanderen bouwen voort op Arthur’s grote liefde voor het toneel in al haar facetten.”
Namens Het Nederlands Theater Festival en Het Theaterfestival in Vlaanderen wensen wij Arthur’s naasten en dierbaren veel sterkte met dit grote verlies.
Dit zijn de Zilveren Krekels 2024
Zilveren Krekels 2024 voor meest indrukwekkende prestaties en producties in het jeugdtheater zijn bekend!
Vandaag maakt de Jeugdtheaterjury van de VSCD (Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouw Directies) bekend wie de Zilveren Krekels hebben gewonnen voor het theaterseizoen 2023-2024. De uitreiking van de Zilveren Krekels vindt plaats tijdens de jeugdtheatermiddag in Theater De Krakeling op zondag 15 september 2024.
De winnaars zijn tevens de genomineerden voor de Gouden Krekels en de uitreiking daarvan vindt die avond plaats tijdens de feestelijke afsluiter van het Nederlands Theater Festival: het Gala van het Nederlands Theater in Internationaal Theater Amsterdam.
MEEST INDRUKWEKKENDE PODIUMPRESTATIE
De Zilveren Krekels 2024 in de categorie ‘meest indrukwekkende prestatie in een jeugdtheaterproductie’ zijn voor:
Gustav Borreman in De Nederlandsche Cocaïnefabriek (14+) van Tafel van Vijf Muziektheater en Museum Huis Doorn – regie: Muriël Besemer
Uit het juryrapport: Vanaf het allereerste begin pakt Gustav Borreman je in met zijn snelle-jongens-charme en zijn vindingrijkheid, wat het maar al te verleidelijk maakt om klakkeloos in zijn keuzes voor snelle rijkdom en maatschappelijk aanzien mee te gaan. Maar naast cokedealer Lucien speelt de acteur nog twee andere rollen, van mensen die juist slachtoffer worden van de roekeloze manier waarop er door Lucien en zijn opdrachtgevers met coke wordt omgegaan. De subtiele tragische accenten die Borreman daarbij legt, laten de verwoestende gevolgen hard binnenkomen.
Prins S. en de Geit in Let’s talk about sex (14+) van HNTjong – regie: Noël Fischer
Uit het juryrapport: Prins S. en de Geit, aangevoerd door frontman Scott Beekhuizen, schittert in de voorstelling Let’s talk about sex als dan weer kwetsbare, dan weer snoeiharde aanwezigheid. Beekhuizens androgyne verschijning verleent de teksten over seks en intimiteit een prettige ambiguïteit. Ook in zijn performance zoekt hij continu de grens op tussen mannelijkheid, vrouwelijkheid en alles daarbuiten en ertussenin. De driemansformatie stuurt de voorstelling op de juiste momenten bij, door sterk tussen assertiviteit en onzekerheid te laveren en boort zo diepere lagen aan. Een ontwapenend lied over zelfhaat en zelfliefde wisselt af met een pompende track waarin schaamteloos de loftrompet wordt gestoken over “bekkende, lekkende, trekkende, dekkende/ misschien zullen we ooit nog eens kinderen verwekkende porno”.
Het digitale decorontwerp van Rabbit Hole (12+) van De Toneelmakerij en Theater Sonnevanck – Video- & geluidsontwerp Mario Simon, Booi Kluiving – Interactieve componenten Getiyo.com door Morphix Productions – regie: Paul Knieriem
Uit het juryrapport: De ontwerpers van Rabbit Hole laten op de desktop op het videoscherm een constante staat van information overload zien: videobellen, chatschermpjes, talloze websites, een videogame, memes en zelfopgenomen video’s verdringen elkaar in de beperkte ruimte. Ondertussen spelen de bijdrages van het jonge publiek, die Samy’s ondergang doorlopend becommentariëren middels een chatplatform, een onmisbare rol. Door de ijzersterke integratie van de digitale wereld in de voorstelling lopen werkelijkheid en fictie continu door elkaar: de geloofwaardigheid van het verhaal over de radicaliserende hoofdpersoon wordt de hele tijd onderstreept door de vergelijkbare opmerkingen, die de jongeren in de zaal in de chat maken.
Willemijn Zevenhuijzen in Diarree is mijn lievelingskleur (8+) van Theater Artemis en Studio Julian Hetzel – regie: Julian Hetzel
Uit het juryrapport: Willemijn Zevenhuijzens rol in Diarree is mijn lievelingskleur is de voorlopige kroon op het werk van een van ’s lands beste fysieke acteurs, die in het jeugdtheater continu weet te ontroeren en te verrassen. Op meesterlijke wijze pelt Zevenhuijzen de verschillende lagen van haar personage af, van een dik schild van cynisme, tot opnieuw ontluikende hoop, tot de bevrijding die ze voelt, als ze niet meer probeert in de rat race van de kunstindustrie mee te gaan. De ontroerende ontwikkeling die ze zo meemaakt, legt Zevenhuijzen vast door een combinatie van tekst en fantastisch gedetailleerd fysiek spel, waaraan de reis van geremdheid tot ontketening perfect valt af te lezen.
Yung-Tuan Ku voor muziek en spel in Rijnreisje (6+) van De Toneelmakerij – regie: Steef de Jong
Uit het juryrapport: Als muzikant-performer blaast Yung-Tuan Ku het kleurrijke universum van Steef de Jong in Rijnreisje doorlopend leven in, door middel van haar multi-instrumentale composities én door haar geestige fysieke spel, als ze zich bij Lucas Schilperoort en Jip Bartels in enkele scènes op de speelvloer vervoegt. Juist vanwege Ku’s gebrek aan overdrijving of groot spel blijf je naar haar kijken – door níet opzichtig de aandacht te trekken, behoudt haar aanwezigheid een prettige ambiguïteit, die haar in staat stelt om met alles wat ze doet te verrassen.
MEEST INDRUKWEKKENDE PRODUCTIE
De Zilveren Krekels 2024 in de categorie ‘meest indrukwekkende jeugdtheaterproductie’ zijn voor de voorstellingen:
1000+1 nacht (8+) van De Toneelmakerij en Sadettin K – regie: Paul Knieriem
Uit het juryrapport: In deze prachtig poëtische voorstelling komen twee werelden bij elkaar, ze botsen, zoeken en vinden uiteindelijk een balans. In 1000+1 nacht verlichten ze de zwaardere thema’s en brengen dit fantasierijk tot leven. Door de dynamische personages, snelle wisselingen en scherpe taal weet de voorstelling voor een ervaring te zorgen, waarbij verhalen vertellen je in een ander universum doet belanden. Mede dankzij de geweldige cast en crew komt dit liefdevolle sprookje volledig tot zijn recht en raakt je recht in het hart.
BAS. (10+) van BOG. en hetpaleis – regie: Judith de Joode
Uit het juryrapport: Het ingenieuze van BAS. is dat er door middel van alledaagse scenario’s aan alle basisaannames wordt geknaagd. Kennis en waarheid zijn relatief, zo blijkt keer op keer. Verbelen overpeinst in een geestige monoloog dat de kinderen in het publiek weliswaar alles afweten van spelen, maar geen idee hebben wat geld waard is, of wat een IPA is. Bindervoet trakteert het publiek op een elitaire les over hoe we in feite naar de voorstelling zouden moeten kijken. En uiteindelijk verliest alle kennis zijn betekenis, tot het punt dat de spelers zelfs niet meer weten wat je met een bal zou moeten doen.
Beuk! (4+) van Kim van Zeben Theaterproducties – regie: Bram de Goeij
Uit het juryrapport: De Fabeltjeskrant met een flinke dosis anarchie, opzettelijk flauwe woordgrapjes en slapstickhumor – zo laat Beuk! van Kim van Zeben zich misschien het beste omschrijven. Kim van Zeben en Rogier in ’t Hout spelen de personages met aanstekelijk plezier, soms als poppen, soms door zelf een staart aan te trekken. De constante schaalverwisselingen tussen muis, uil en mens zijn onderdeel van een niet-aflatende aaneenschakeling van hilariteit, met achtervolgingen, Home Alone-achtige valstrikken en cartooneske slapstick.
Milky Way (8+) van Maas theater en dans – regie: Freek Nieuwdorp
Uit het juryrapport: Freek Nieuwdorp maakt met Milky Way zijn debuutvoorstelling – en het is meteen raak. De samenwerking met dansers en choreografen (naast Art Srisayam en Arnold Put werkten achter de schermen ook Pia Meuthen en Sara Giampaolo mee) levert een enorm fantasierijke montagevoorstelling op, waarin wetenswaardigheden over het heelal en verwijzingen naar science fiction-films en -games de boventoon voeren. Door de manier waarop de drie performers elkaar ondersteunen, wordt de voorstelling een ontroerende ode aan jonge vriendschap – of als je de dansers als ‘onzichtbare vrienden’ interpreteert, een ode aan de verbeelding, waarmee we onszelf in tijden van eenzaamheid staande kunnen houden.
Supertramp (12+) van Theater Sonnevanck en Theater Oostpool – regie: Mart van Berckel
Uit het juryrapport: Zo indrukwekkend als Supertramp zien we ze niet vaak. Acteur Rabbi Jallo en drummer Yonga Sun vormen samen een volmaakt duo: de ritmische tekstbehandeling van Jallo en de perfect complementaire begeleiding van Sun vormen samen één hypnotiserende performance. De muzikale, empathische tekst van Lisanne van Aert vormt een pleidooi om ruimte te bieden voor mensen die niet meekunnen in de dagelijkse rat race. Supertramp dompelt je op ongeëvenaarde wijze onder in de emotionele crisis van de jonge personages en is daarmee een van de meest ontroerende en vitale voorstellingen van het jaar.
De prijzen
De Krekels, de VSCD Jeugdtheaterprijzen voor meest indrukwekkende jeugdtheaterproductie en -prestatie, worden sinds 2005 jaarlijks uitgereikt. Vanuit het jeugdaanbod van het theaterseizoen 2023-2024 selecteerde de Jeugdtheaterjury de Zilveren Krekels. Deze vormen de nominaties voor de Gouden Krekels. Alle genres binnen de podiumkunsten voor jeugd en jongeren komen in aanmerking voor de prijzen. De uiteindelijke winnaar per categorie ontvangt de Gouden Krekel.
Deze worden uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlands Theater, een feestelijke avond op zondag 15 september tijdens Het Nederlands Theater Festival.
De Jeugdtheaterjury 2023-2024 bestaat uit: Daan Valkhof (voorzitter), jeugdtheaterprogrammeur Het Nationale Theater | Marjet van Os, directeur Theater Cascade | Fiona Kelatow, theatermaker en docent | Gabby Bakker, actrice | Gwen Sengers, jeugdprogrammeur Schouwburg Concertzaal Tilburg | Marijn Lems, journalist | Marion Visser, programmeur jeugd Bijlmer Parktheater
Nu in de verkoop: Cabaret Collectie 2024!
De Cabaret Collectie is een initiatief van het Nederlands Theater Festival en De Kleine Komedie. De Cabaret Collectie is een selectie van de meest in het oog springende cabaret- en kleinkunstvoorstellingen van het afgelopen seizoen. De commissie wordt begeleid door Jörgen Tjon a Fong, directeur van De Kleine Komedie en bestaat uit: Sander Janssens, Cyanne Moe-Tjon, Floor Nicolas en Dick Zijp.
Dit is de Cabaret Collectie 2024 . Koop nu je kaarten!
Jaloezie is een bitch - Kirsten van Teijn
Uit het juryrapport: “Een programma in vijftig tinten neon, met vette, schuimende beats en sterk fysiek spel. Kirsten van Teijn bouwt een geweldig queer feestje en speelt slim het contrast uit tussen burgertrut en vrijgevochten minnaar. Het taboethema jaloezie werd nog nooit zo komisch en theatraal bij de kladden gegrepen.”
Makkelijk in de omgang - Lisa Ostermann
Uit het juryrapport: “Lisa Ostermann is één brok energie en overtuigingskracht. Ze speelt pas haar tweede solovoorstelling en lijkt nu haar stem al gevonden te hebben. Ze houdt een urgent pleidooi voor zachtheid en empathie, zonder de woede die haar drijfveer is, te temperen. Een geweldig goed doordacht programma, even komisch als ontroerend.”
Liefde, dood & taart - Peter van Rooijen & Band
Uit het juryrapport: “Op muzikaal vlak had Peter van Rooijen al ruimschoots bewezen zijn stem te hebben gevonden, maar Liefde, dood & taart bewijst dat hij ook als theatermaker definitief tot volle wasdom is gekomen. Tussen alle hilariteit door ontvouwt de voorstelling zich als een kwetsbaar zelfonderzoek naar aftakeling, besluiteloosheid en onmacht.“
Karma - Rayen Panday
Uit het juryrapport: “De opvallend persoonlijke voorstelling Karma markeert een grote stap in het kunstenaarschap van Rayen Panday. Zijn eigen dilemma’s smeedt hij om tot een universeel portret van de feilbare mens die met zichzelf in het reine probeert te komen. Panday laat zijn toeschouwers met plezier in hun morele verwarring rondzwemmen.“
Wildbloei - Valentina Tóth
Uit het juryrapport: “Valentina Tóth schakelt, met schijnbaar gemak, tussen uitgesproken personages en kwetsbare onderonsjes. Door een prachtige parade van eigenzinnige, woedende, falende, sterke vrouwen op te voeren, houdt ze in haar dampende debuutvoorstelling het publiek een veelzeggende, confronterende spiegel voor. Wildbloei is een samengebald totaalkunstwerk dat stoomt, briest, kietelt en raakt.“
Schau - Rundfunk (binnenkort in de verkoop)
Uit het juryrapport: “Een beangstigend strak vormgegeven en gemonteerd programma. Laverend tussen meligheid en absurdisme voeren Tom van Kalmthout en Yannick van de Velde een reeks gemankeerde mannen op bij wie geweld slechts de aandacht moet afleiden van een dieperliggende gekwetstheid. Rundfunk heeft het maken van sketches tot een hogere kunst verheven.”
Voorverkoop Een leuk avondje uit in Carré gestart
Een leuk avondje uit in Carré
Wat een feest! Een leuk avondje uit speelt (eenmalig) in Koninklijk Theater Carré, op vrijdag 13 september, tijdens het Nederlands Theater Festival in Amsterdam. Deze daverende familiemusical blaast alle grote musicals weg. Een cocktail van hormonen en emoties om 19u30 voor iedereen vanaf 8 jaar.
Terwijl de musicalsterren zingen en dansen alsof hun leven ervan afhangt, proberen ze backstage de grootste gevoelens buiten de deur te houden. Liefde, blijdschap, verdriet, angst, schaamte en eenzaamheid krijgen allemaal hun eigen spetterende shownummer.
Uit het juryrapport (Zilveren Krekel 2023):“Een leuk avondje uit is eigenlijk drie voorstellingen in één, in de omgekeerde wereld die regisseur Jetse Batelaan ons telkens weer voorschotelt: een glitterend ensemble met een geoliede show op fluistertoon, een backstage crew met een bijna slapstickachtige uitgeblustheid en de onderdrukte gevoelens, die angstvallig en met veel spektakel uit de zaal worden geweerd. Uiteindelijk vloeien de wereld vóór en achter de schermen samen in een prachtige apotheose die niemand onberoerd laat.”
Regie Jetse Batelaan
Spel Mourad Baaiz, Goele Derick, Marjan De Schutter, Wijnand Gomes, Ryk Helle, Chris van der Lee, Ramon Mahieu, Jenell Tedjai, Rosanne Waalewijn, Mylene Waalewijn, Willemijn Zevenhuijzen
Dramaturgie Koen Haagdorens
Muzikale leiding en arrangementen Keimpe de Jong en Ton van der Meer
Choreografie Christian Celini
Decor en lichtontwerp Theun Mosk
Kostuums Liesbet Swings
Regie-assistentie Tim Verbeek
Coproductie Theater Artemis, Het Zuidelijk Toneel en hetpaleis
Met steun van Tax Shelter van de Belgische Federale Overheid via Casa Kafka
Met dank aan Tristan van der Lingen
DE RODE LOPER 2024
een samenwerking van het Nederlands Theater Festival, Koninklijk Theater Carré, Theater Artemis, Het Zuidelijk Toneel en hetpaleis
In navolging van het project GET HAPPY uit 2019 waar 1000 mbo-studenten de voorstelling ‘Allemaal Mensen’ van Toneelgroep Oostpool bijwoonden rollen we nu de rode loper opnieuw uit voor 1000 mbo-ers met ‘Een leuk avondje uit’ op vrijdagmiddag 13 september om 14:00 uur in Koninklijk Theater Carré in Amsterdam.
Wij rollen letterlijk en figuurlijk de rode loper uit voor een blik op de wereld van de mbo -ers zelf: zij mogen ‘shinen’: zelfontwikkeling en kennisuitwisseling staan centraal.
Nederlands Theater Festival gelooft in impact door interactie: tussen verhalen, genres, geschiedenissen en toekomstvisies, toeschouwers, theatermakers en generaties. Daarbij is meerstemmigheid het uitgangspunt: vele perspectieven maken ons programma.
Koninklijk Theater Carré is een boegbeeld in de sector: voor artiesten is het een doel om naartoe te groeien en voor bezoekers een symbolisch theatergebouw. Iedereen kent Carré. Ook voor mbo-studenten is het een magische plek. Doelbewust kiezen we met dit project, dat draait om de eigenwaarde van de doelgroep, voor dit theater met al haar allure.
“Juist voor deze doelgroep blijkt ‘Een leuk avondje uit’ een schot in de roos. De voorstelling behandelt thematiek die leeft in deze leeftijdscategorie: zelfverwezenlijking en druk van de spotlights (groep, maatschappij, zelfcensuur) in toom houden, kwetsbaarheid kunnen toelaten en hoe je je presenteert aan de buitenwereld, je ruimte kan opeisen voor jezelf en je iets durft te laten zien van jezelf.” aldus regisseur Jetse Batelaan van artistiek directeur van Theater Artemis
Voor meer informatie over het Rode Loper – project kun je contact opnemen met Elles Leferink, elles@tf.nl / 06-10461210
De Rode Loper 2024 wordt financieel mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten.
NOMINATIES VSCD MIME/PERFORMANCE PRIJS BEKEND!
Vandaag maakt de Mime/Performancejury de nominaties voor de VSCD Mime/Performance Prijs bekend. Deze prijs wordt uitgereikt aan de persoon of groep die de belangrijkste bijdrage heeft geleverd aan mime en performance op het gebied van uitvoering, regie en choreografie in het afgelopen seizoen.
Genomineerd voor de VSCD Mime/Performance Prijs 2024 zijn:
This is not a dance – Theater Rotterdam & Nastaran Razawi Khorasani
Concept, regie & spel: Nastaran Razawi Khorasani
Uit het juryrapport: “Met ‘This is not a dance’ bouwt Nastaran Razawi Khorasani aan haar spannende documentaire-performatieve oeuvre, waarin ze een journalistieke aanpak koppelt aan een fysieke beeldtaal. Voor deze voorstelling vertrekt ze vanuit een belangwekkend onderwerp: het verbod op dans in Iran. Door middel van de goed gedoseerde interviews weet Razawi Khorasani invoelbaar te maken wat hiervan de verregaande implicaties zijn. Haar eigen lichaam fungeert als een projectiescherm voor hun woorden, waarbij haar fysieke uitdrukkingskracht en aanwezigheid op de vloer overweldigend is. Een eerbetoon aan het lichaam dat wil bewegen. Een eerbetoon aan de kunst die gemaakt móet worden. Deze vorm van verzet is zeer lovenswaardig en maakt diepe indruk.”
Diarree is mijn lievelingskleur (8+) – Theater Artemis & Studio Julian Hetzel
Regie: Julian Hetzel
Uit het juryrapport: “Zelden was een voorstelling meer ontregelend en dan ook nog eens op zo’n heerlijke manier. In een absurdistische talentenjacht is de rol van het publiek cruciaal. Het ontwapenende spel en de fysieke kwaliteiten van Willemijn Zevenhuizen, Louis van der Waal en Tim van Dongen zijn van dermate hoog niveau dat je je volledig overgeeft aan de achtbaan waarin ze ons meenemen. Ze laten het jonge én volwassen publiek ondertussen nadenken over wat mooi en lelijk is. ‘Diarree is mijn lievelingskleur’ toont het plezier van het heft in eigen hand nemen en levert daarmee een prachtig voorbeeld van het maatschappelijk belang van kunst.”
Verzoeknummer – Golden Palace
Regie: Jessie L’Herminez
Uit het juryrapport: “Verzoeknummer is een radicale bewerking van Franz Xaver Kreutz’ Wunschkonzert uit 1973. Regisseur Jessie L’Herminez heeft een prachtige tijdloze voorstelling gemaakt. Met een filmische kwaliteit zet ze het leven van de vrouw op een aantal vierkante meters neer en neemt het publiek mee in een dromerige en verstilde wereld van eenzaamheid. Drijvende kracht van de voorstelling zijn de zussen Marie en Lisa Groothof. Het fysieke spel wordt uiterst minutieus en precies uitgevoerd. De gezusters Groothof zijn mimespelers pur sang en bezitten uitzonderlijke spelkwaliteiten. Ze weten diep gelaagde personages neer te zetten terwijl het spelplezier er vanaf spat.”
HUNTER – Courtney May Robertson
Concept, regie en spel: Courtney May Robertson
Uit het juryrapport: “Courtney May Robertson bewees zich eerder als begenadigd performer en toont zich nu in ‘Hunter’ ook als zeer uitgesproken en uitdagende maker. In een duister ritueel voert een duo – de een van vlees en bloed, de ander van schuim en siliconen – precieze bewegingen en zorgvuldige handelingen uit. Op het hypnotiserende geluidsontwerp van Acidic Male laat Robertson het publiek navigeren tussen afkeer en fascinatie. Virtuoos put ze uit verschillende idiomen zoals mime, krumping, dans en poppenspel. In de slotscène brengen het wonderschone licht- en decorontwerp van Manuel Boutreur samen met de overgave van Robertson het publiek tot een overdonderende catharsis.”
De prijs
De Mime/Performance Prijs wordt sinds 1986 uitgereikt door de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). Deze prijs wordt uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlands Theater, een feestelijke avond op zondag 15 september in Internationaal Theater Amsterdam.
De Mime/Performance jury 2023-2024 bestaat uit:
Berith Danse (voorzitter), directeur Pleintheater – Wouter Bakker, programmeur Verkadefabriek – Judith Blankenberg, programmeur Grand Theatre Groningen – Bart Huiskens, programmeur Theater Rotterdam – Eylül Fidan Akıncı, dramaturg/artistiek ontwikkelaar Theater a/d Rijn – Ibelisse Guardia Ferragutti, zangeres en performer
Meer informatie klik hier
De VSCD Mime/Performance Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Vriendenloterij.
De 11 meest indrukwekkende voorstellingen ’23/’24
Vandaag maakt de Nederlandse Toneeljury met trots en plezier de Officiële Juryselectie bekend: de elf meest indrukwekkende voorstellingen van het seizoen ’23-’24.
De Nederlandse Toneeljury:“Een seizoen barstensvol gevarieerd en uiterst spannend en uitdagend theater waarin nieuwe, waardevolle ontmoetingen plaatsvinden. Tussen Westen en Mondiale Zuiden, orale en geschreven traditie, tussen diverse manieren van weten en zijn. Deze signalering kun je als volgende stap lezen in de zoektocht naar een nieuwe verbeelding van een collectief wij.”
Ook de WijkJury maakt haar keuze bekend.
De WijkJury Den Haag kiest voor de Bananengeneratie van Theater Oostpool. Onderaan meer informatie over de Keuze van de WijkJury Den Haag.
De Nederlandse Toneeljury 2023-2024:
Abdelkader Benali (voorzitter) presentator, programmamaker | Marjorie Boston programmeur De Schuur en directeur RIGHTABOUTNOW INC.| Tommie van Eck directeur De Purmaryn | Rehana Ganga programmamaker Het Nationale Theater | Peter Hendrikx directeur performing De Nieuwe Oost & Theater a/d Rijn | Patricia Lim kostuumontwerper | Han van Wieringen schrijver, vertaler, criticus | Dianne Zuidema directeur Schouwburg Amstelveen.
De Nederlandse Toneeljury kwam voor het Nederlands Theater Festival tot de volgende selectie (in alfabetische volgorde):
GROTE ZAAL
Antigone in de Amazone - NT Gent (B) / Milo Rau
Uit het juryrapport: “Antigone in de Amazone is even radicaal als onontkoombaar politiek theater. Het is een ontmoeting van twee werelden: tussen het Westen en het Globale Zuiden, tussen de machtige neoliberale machine en inheemse landlozen, tussen fictieve en werkelijke tragedie. Indrukwekkend zijn ook de ijzingwekkende prestaties van de inheemse actievoerders op beeld.”
Brideshead Revisited -De Warme Winkel
Uit het juryrapport: “In de voorstelling Brideshead Revisited gaat Florian Myjer op zoek naar zijn fascinatie voor het boek Brideshead Revisited van Evelyn Waugh en onderzoekt welke invloed dat boek, het onderwerp en de personages, op hem hebben gehad. We volgen Myjer in zijn reis door de tijd als hij elke keer een andere insteek kiest voor die te maken toneelbewerking.”
HERFST – Ryan Djojokarso
Uit het juryrapport: “HERFST is een briljante en aangrijpende voorstelling over dood en rouw uitgevoerd met performers uit de opera, de dans en het traditionele teksttheater. Ryan Djojokarso brengt het publiek in het laatste deel van een drieluik op spectaculaire en tegelijk verstilde wijze een theatraal en beeldend verhaal over hoe eenzaam het kan voelen als je een dierbare verliest.”
Opening Night – De Hoe (B)
Uit het juryrapport: “De voorstelling Opening Night is gerangschikt rond een kusscène uit de gelijknamige film van Cassavetes. Het stuk handelt over oud zijn én jong zijn. Over regels volgen én de chaos laten bestaan, het echte najagen én het gespeelde. De synthese van deze veronderstelde tegenstellingen lijkt het ingrediënt te zijn waarmee de toneelavond op spanning is gezet. Het levert een bomvolle, prachtige montage op, waarin alle acteurs even gloedvol en warm staan te acteren.”
Tijd zal ons leren – Het Nationale Theater | Romana Vrede
Uit het juryrapport: “Tijd zal ons leren was een van de grote theatergebeurtenissen van afgelopen seizoen. Je kan het zelfs een theater interventie kunnen noemen: verplichte kost op scholen en in woonkamers. In de voorstelling doet Vrede diepgaand onderzoek naar hedendaagse vraagstukken gekoppeld aan historische discussiepunten die men vaker schuwt dan openlijk bespreekt.”
KLEINE ZAAL
A Case for the Existence of God – Theater Rotterdam/Erik Whien
Uit het juryrapport: “A Case for the Existence of God is een intelligente, gevoelige verkenning van de complexiteit en de onwennigheden rond hedendaagse masculiniteit en vaderschap. Een ontmoeting tussen twee jonge mannen, die met elkaar in gesprek raken over geld, werk, zichzelf, hun dochters en hun mogelijke vriendschap.”
Cadela Força – Capítulo I: A noiva e o boa noite Cinderela – Carolina Bianchi y Cara de Cavalo & Metro Gestão Cultural / Frascati Producties
Uit het juryrapport: “The Power of the Bitch, zo laat de titel zich vertalen, en het levert indrukwekkend, overrompelend en unheimisch theater op. Halverwege de performance kondigt Bianchi aan een cocktail met een date rape drug te zullen nemen en langzaam zakt ze weg totdat ze bewusteloos is. Daarop volgt een bad trip opgevoerd door dansers en performers.”
SPAfrica – Studio Julian Hetzel
Uit het juryrapport: “In SPAfrica slaat meester-provocateur Julian Hetzel de handen ineen met de briljante Zuid-Afrikaanse performer Ntando Cele. Het resultaat is een indrukwekkende performance die je ethische denkkaders door elkaar husselt en die je als toeschouwer uitdaagt je eigen vooroordelen en privileges onder de loep te nemen.”
Showmeister – Theater Oostpool / Jan Hulst en Kasper Tarenskeen
Uit het juryrapport: “Onder de vlag van Theater Oostpool maakten Jan Hulst en Kasper Tarenskeen de publiekslieveling Showmeister, een voorstelling over een gesubsidieerd toneelgezelschap in zwaar weer. Per toeval ontstaat er een samenwerking met de stervoetballer Mario Peters (Jim Bakkum). De terminaal zieke voetballer wil een musical maken over zijn ziekte. En waarom zou dat nu geen doorwrocht en diepgaand toneel kunnen opleveren?
Who’s afraid of Oscar Wilde – Compagnie Red Yellow & Blue
Uit het juryrapport: “De voorstelling, die in taal en vorm een riff vormt op Who’s afraid of Virginia Woolf van Edward Albee, is een scherpzinnig relatiedrama waarin hedendaagse queer dilemma’s rondom het krijgen van kinderen en ouderschap ter discussie staan. Twee stellen bespreken de verlangens en (on)mogelijkheden om (samen) kinderen te krijgen.”
LOCATIEVOORSTELLING
De Waarheidscommissie – Action Zoo Humain (B) / Chokri Ben Chikha
Uit het juryrapport: “Met de eerste Waarheidscommissie ooit in Nederland vraagt Chokri Ben Chikha/Action Zoo Humain aandacht voor de onderbelichte, koloniale erfenis van de human zoo. Ook Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen als ‘exotisch’, ‘wild’ en ‘primitief’ tentoon in zogenaamde ‘mensentuinen’. Beïnvloedt de human zoo vandaag nog steeds het maatschappelijke denken?
Naar voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika spreken getuigen zich uit in woord, beeld en beweging op treffende locaties van white establishment in die steden waar ooit een human zoo heeft gestaan. De kijker wordt daar uitgedaagd niet langer vanuit het pluche toe te kijken, maar mee te denken en te doen. “
DE KEUZE VAN WIJKJURY DEN HAAG
De WijkJury is in 2009 op initiatief van Adelheid Roosen, theatermaker en artistiek leider van Female Economy, in het leven geroepen en is ondertussen uitgegroeid tot 22 WijkJury’s in Nederland en België. Een nieuwe groep frisse ongeoefende ogen bezoekt een flinke reeks voorstellingen, hun favoriete voorstelling wordt gekroond als Keuze van de Wijkjury. Net als vorig jaar eert de WijkJury de maker van hun keuze tijdens het Gala van het Nederlands Theater en heeft de Wijkjury een plek in het programma van het Nederlands Theater Festival. Dit jaar is het voor het eerst de beurt aan WijkJury Den Haag.
De WijkJury Den Haag kiest voor De Bananengeneratie van Theater Oostpool / Charli Chung:
“De Bananengeneratie is een actuele must-see voorstelling waarin (Oost-)Aziatische Nederlanders met een lach en een traan hun verhaal vertellen en afrekenen met de clichés en stereotypen waar zij mee te maken hebben.”
De Wijkjury Den Haag 2023-2024 bestaat uit:
Andjanie, Aryewinder, Ayoub, Bruce, Frandjescka, Magdalena, Mehamed, Monika.
12 nominaties voor 3 Theo d’Ors
Op 31 mei maakte de Nederlandse Toneeljury de 12 nominaties voor de Toneelprijzen bekend in het tv-programma Theater Maas van Cornald Maas bij AvroTros. Kijk het programma hier terug.
Met ingang van het huidige theaterseizoen 2023-2024 zijn de VSCD Toneelprijzen aangepast door de prijzen genderinclusief te maken. Op het Gala van het Nederlands Theater van 2024 worden de VSCD Toneelprijzen voor het eerst in de nieuwe vorm uitgereikt. Het Gala vindt plaats ter afsluiting van het Nederlands Theater Festival, dit jaar op zondag 15 september in Internationaal Theater Amsterdam.
De VSCD Toneelprijzen voor acteurs worden voortaan de Theo d’Ors genoemd en worden toegekend in drie categorieën, met elk vier nominaties:
Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol
Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol
Theo d’Or voor de meest grensverleggende podiumprestatie
Nominaties voor de Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol:
Emmanuel Ohene Boafo en Bram Suijker in A Case for the Existence of God van Theater Rotterdam in regie van Erik Whien
Uit het juryrapport: “A Case for the Existence of God is een voorstelling zonder opsmuk, waarin de focus helemaal ligt op acteurs Emmanuel Ohene Boafo (die Kevin speelt) en Bram Suijker (Bryan). De contrasterende harmonie die de kern van het stuk lijkt, komt met een bijzondere intensiteit en inventiviteit tot uitdrukking in het samenspel van Suijker en Ohene Boafo. In hun spel zit zoveel empathie en begrip, dat bijvoorbeeld de neuroses van Bryan en de joviale, aangeleerde houding van Kevin volstrekt vanzelfsprekend en zelfs essentieel zijn. De verbinding die daardoor ontstaat tussen deze twee mannen belichaamt de omineuze titel van het stuk, zou het goddelijke zich dan tússen de mensen bevinden? “
Lowie van Oers in Wittgenstein 2. Aan de taal ligt het niet van Bo Tarenskeen
Uit het juryrapport: “In Wittgenstein 2. Aan de taal ligt het niet speelt Lowie van Oers de Duitse filosoof Moritz Schlick (1882-1936), de spil van de Wiener Kreis, waar het stuk op inzoomt. Van Oers geeft zijn Schlick iets zelfingenomen, iets naïef vorm: een kamergeleerde die het beste voor heeft met de wereld en zijn medemens, die op zoek is naar het goede en het juiste. Elitair, maar aimabel, geprivilegieerd, maar goedbedoelend. Van Oers balanceert hierbij elegant op de dunne lijn tussen geestig en droevig. En tolkt overtuigend tussen de hoofdige tekst en het publiek.”
Maria Kraakman in Prima Facie van ITA Ensemble in regie van Eline Arbo
Uit het juryrapport: “In de monoloog Prima Facie ondergaat Maria Kraakman een indrukwekkende transformatie. De eerste delen van Prima Facie zijn ronduit opwindend: Kraakman rekt de strakke teugels van Suzie Millers tekst tot het uiterste, beweegt schijnbaar moeiteloos van wetsbetoog naar overwinningswals, zonder daarbij te vervallen in Zuidas-clichés. Kraakmans interpretatie is uiterst gelaagd; bravoure gaat hand in hand met raffinement. In de tweede helft komt Kraakmans meesterschap bij uitstek naar voren. Op een uiterst subtiele manier schakelt ze tussen stadia van ongeloof, zelftwijfel en strijdlust en bevestigt zich andermaal als een van Nederlands meest indrukwekkende acteurs van haar generatie.”
Ntando Cele in SPAfrica van Studio Julian Hetzel en Ntando Cele
Uit het juryrapport: “Ntando Cele’s performance is een meesterlijke acteerpresentatie, waarin ze zowel kracht als kwetsbaarheid weet te combineren. Haar vertolking in SPAfrica is doordrenkt van een opvallende authenticiteit. Ze slaagt erin om het publiek mee te voeren op een reis door complexe thema’s en persoonlijke strijd, waarbij ze elke nuance en laag van haar personage tot leven brengt. Haar vermogen om humor en ernst moeiteloos te balanceren, maakt haar performance niet alleen geloofwaardig, maar ook aangrijpend. Ook haar expressieve fysieke spel en de finesse in haar stemgebruik creëren een krachtige aanwezigheid op het toneel.”
Nominaties voor de Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol
Charlie-Chan Dagelet in Huis van Troje van Toneelschuur Producties in regie van Mateusz Staniak
Uit het juryrapport: “In Huis van Troje hebben de makers ervoor gekozen het bekende verhaal van de verovering van Troje achteruit te vertellen. Wat van acteurs een heel ander soort van bouwen vraagt dan bij een vertelling van a tot z. Charlie-Chan Dagelet’s acteerprestatie hier wordt gekenmerkt door een diepe emotionele intensiteit en een uitzonderlijk inlevingsvermogen. Haar vertolking van de complexe rol, mede vormgegeven door Nadia Amin, van Andromache weet het publiek van begin tot het einde mee te slepen in een reis door de menselijke psyche. Haar kinderen sterven, gelijk aan het begin. En het lukt haar daarvan steeds een beetje gas terug te nemen.”
Fjodor Jozefzoon in Brown Sugar Baby van Het Nationale Theater in regie van Eric de Vroedt
Uit het juryrapport: “Fjodor Jozefzoon speelt in Brown Sugar Baby de inlandse drummer Andi van de band Brown’s Sugar Babies, een muziekgroep actief in Nederlands-Indie. De energieke drummer blijkt later actieve deelnemer in het Indonesische verzet, wat tot disputen leidt met zijn geliefde (de pianist van de band). Onderhuids bubbelen de emoties aanhoudend. Steeds is hij een magnetische kracht op toneel, die verandering wíl, maar actief dwars wordt gezeten hierin, van binnen zijn eigen groep én van buiten. De spanning blijkt op te bouwen naar de prachtige feestelijke slotscène, waarin hij ogenschijnlijk moeiteloos transformeert van drummer naar diva. Van onderliggende beatmaker naar bovenstaande Star of the Show, de aankondiger van een nieuwe, betere tijd.”
Jesse Mensah in De Wetten van ITA Ensemble in regie van Eline Arbo
Uit het juryrapport: “Jesse Mensah geeft zijn rol in De Wetten volstrekt eigenzinnig, efemeer en met een dwingende oorspronkelijkheid gestalte. De manier waarop Jesse Mensah invulling geeft aan het meest ongrijpbare personage uit dit verhaal, is het product van een scherpzinnige en gedurfde, hoogstpersoonlijke interpretatie en ontspruit aan een in het acteren zelf gevonden oerbron. Daarmee drukt Mensah als acteur de grondgedachte uit van de voorstelling: pas als je ophoudt een personage te zijn, kun je de schepper worden van je eigen verhaal. De fysieke natuurlijkheid waarmee hij dat doet, getuigt van grote oorspronkelijkheid en moed. “
Sharlee Daantje in Het achtste leven (voor Brilka) van Theater Oostpool in regie van Nina Spijkers
Uit het juryrapport: “Sharlee Daantje is met recht het cement van deze hele vertelling in Het achtste leven (voor Brilka). Hen plaatst het verhaal doeltreffend in het nu, verbindt door de losse speelstijl verschillende tijden en personages met elkaar. Na een speelscène trekt Sharlee moeiteloos de aandacht weer naar zich toe waarmee het publiek de kans krijgt even adem te halen. Onder die moeiteloosheid gaat een groot ambacht schuil. Waar de gehele cast door het spel én door de zang een mooie totaalprestatie levert in deze voorstelling, is Sharlee daarvan de grote verbinder. De jury is onder de indruk van deze geweldige prestatie en nomineert met volle overtuiging Sharlee Daantje voor hun acteerprestatie. “
Nominaties voor de Theo d’Or voor de meest grensverleggende podiumprestatie
Bo Tarenskeen voor het maken en performen van Wittgenstein 2. Aan de taal ligt het niet van Bo Tarenskeen
Uit het juryrapport: “De jury wil nadrukkelijk vermelden dat Wittgenstein 2. Aan de taal ligt het niet een collectieve werkwijze ademt, schatplichtig aan het maken en denken van Maatschappij Discordia. Bo Tarenskeen nam binnen deze sterke samen-beslissende maakhouding tekst, regie en twee rollen voor zijn rekening. Hij vermengt in zijn tekst het documentaire en lyrische genre en transformeert zo filosofie en biografische geschiedenis naar toneeltekst. Op het toneel zien we heel verschillende uiterst levendige mensen verschijnen, achter de biografische feiten vandaan, leden van de Wiener Kreis ieder met een heel uitgesproken karakter en harteklop. Het onnadrukkelijke en achteloze is hier steeds de stijl.”
Carolina Bianchi voor het maken en performen van Cadela Força: Capítulo I: A Noiva e o Boa Noite, Cinderela van Carolina Bianchi y Cara de Cavalo & Metro Gestão Cultural / Frascati Producties
Uit het juryrapport: “Carolina Bianchi fungeert in Cadela Força: Capítulo I: A Noiva e o Boa Noite, Cinderela als het voertuig waardoor haar vragen en feministisch gedachtegoed inzichtelijk worden gemaakt. Zij zet haar eigen lichaam in om het narratief over verkrachting en femicide te duiden. Eerst is ze een krachtige en overtuigende vrouw als ze een lezing geeft, daarna verwordt ze tot extreem kwetsbaar, totdat ze uiteindelijk zelfs bewusteloos raakt. Bianchi gaat grensverleggend te werk en neemt haar publiek mee diep de theaterafgrond in. Ze gebruikt haar fysiek als kunstwerk en verweeft dat in een totale theaterervaring met een enorm gevoel van urgentie, terwijl ze haar publiek overweldigd achter laat. “
Princess Isatu Hassan Bangura voor het maken en performen van Great Apes of the West Coast van NTGent / Via Zuid / Likeminds
Uit het juryrapport: “Great Apes of the West Coast is een bijzondere voorstelling, in Great Apes of the West Coast staat iets op springen. We zijn getuige van een wording. Sinds ze op dertienjarige leeftijd is gemigreerd uit Sierra Leone naar Nederland, heeft Bangura steeds antwoord moeten geven op diezelfde vragen: wie ben je? Nee, maar waar kom je écht vandaan. Met die focus op het individuele verhaal rekent Bangura af. ‘Fuck identity!’ roept ze uit in deze bezwerende performance. Grensverleggend is Princess Isatu Hassan Bangura’s gave om een compleet universum te bouwen. Anders dan typisch Westerse speltradities, is Bangura’s spel meerduidig en associatief. “
Romana Vrede en OTION voor het maken en performen van Tijd zal ons leren van Het Nationale Theater in regie van Erik Whien
Uit het juryrapport: “Romana creëerde met Tijd zal ons leren in drie jaar tijd een monument voor haar moeder die overleed in Corona tijd en daardoor niet naar Suriname gerepatrieerd kon worden. OTION voorzag dat monument van cultuurhistorische waarde door het onderzoeken van eeuwenoude hymnes zoals “te mi no de moro sang we kar kar mi ning” of “Watra” en deze met grote schoonheid een hedendaagse vorm te geven.
Ademloos luisteren we naar het voortdurende podiumgesprek in woord en zang tussen Romana en OTION. Ze slagen er in er een universeel eerbetoon aan alle vergeten of onderbelichte helden van te maken, die zich hebben verzet tegen onderdrukking en kolonialisme. Het samenspel tussen Romana en OTION maakt deze uitzonderlijke podiumprestatie tot grensverleggend en de jury draagt hen daarom graag samen voor. “
De Nederlandse Toneeljury 2023-2024:
Abdelkader Benali (voorzitter) presentator, programmamaker| Marjorie Boston programmeur De Schuur en directeur RIGHTABOUTNOW INC.| Tommie van Eck directeur De Purmaryn | Rehana Ganga programmamaker Het Nationale Theater | Peter Hendrikx directeur performing De Nieuwe Oost & Theater a/d Rijn | Patricia Lim kostuumontwerper | Han van Wieringen schrijver, vertaler, criticus | Dianne Zuidema directeur Schouwburg Amstelveen.
NEDERLANDS THEATER FESTIVAL BREIDT UIT NAAR ROTTERDAM EN HEERLEN
In 2025 start het Nederlands Theater Festival (NTF), naast festivallocatie Amsterdam, een nieuwe samenwerking met Theater Rotterdam en PLT (Parkstad Limburg Theaters) Heerlen. In beide steden zijn NTF-jurygeselecteerde voorstellingen te zien onder de naam Nederlands Theater Festival Rotterdam en Nederlands Theater Festival Heerlen.
Nederlands Theater Festival Heerlen en Nederlands Theater Festival Rotterdam bieden tijdens een feestelijk weekend een verrassende selectie uit de vele genres die ons theaterlandschap rijk is. Toeschouwers krijgen de kans om toonaangevende titels en hoogtepunten van het afgelopen seizoen alsnog te zien. Met deze nieuwe samenwerking – een pilot met de intentie deze jaarlijks te continueren – willen de organisatoren extra impulsen genereren om voorstellingen van bewezen kwaliteit langer door te laten spelen. Makers juichen deze vorm van verduurzaming ook toe: doorgaans blijkt bij een dernière van een veelgeprezen voorstelling dat het bezoekerspotentieel nog lang niet bereikt is.
Tijdens de weekends vinden er eveneens speciale edities van NTF PRO plaats: dé plek van samenkomst voor professionals – van aspirant tot gevestigd – met een focus op relevante thema’s en spannende ontwikkelingen in Heerlen, Rotterdam en de rest van het land. Een derde onderdeel bestaat uit een bijzondere programmering rondom makers en actualiteit ter plaatse.
Nederlands Theater Festival Rotterdam vindt plaats op 25 en 26 januari 2025 in Theater Rotterdam. Nederlands Theater Festival Heerlen vindt plaats op 21 en 22 februari 2025 in PLT Heerlen.
Alida Dors, artistiek directeur Theater Rotterdam
“Ik ben ontzettend blij met deze Rotterdamse ‘editie’ van het Nederlands Theater Festival. Want het past zo goed bij Theater Rotterdam; een plek waar verschillende waarheden en perspectieven klinken. Een groeiend, divers publiek ontdekt TR als een plek waarin de brede wereld tot uiting komt. Deze samenwerking is daarvan een prachtige verrijking.”
Janine Dijkmeijer, algemeen directeur en hoofdprogrammeur PLT
“De samenwerking van het Nederlands Theater Festival met PLT is een uitgelezen kans om ons publiek en onze makers in Zuid-Limburg en omstreken in contact te brengen met de ontwikkelingen in de Nederlandse theatersector. PLT laat zich graag verrassen door de mooiste geselecteerde voorstellingen, maar we hebben ook iets bij te dragen vanuit een regionale context. Of, liever gezegd, vanuit een ander centrum, grenzend aan België en Duitsland. We zijn verheugd over deze samenwerking en kijken uit naar twee inhoudelijke dagen in een feestelijke setting.”
Tobias Kokkelmans, directeur Nederlands Theater Festival:
“Het Nederlandse theaterlandschap is zo veel rijker dan we doorgaans denken. Heerlen en Rotterdam zijn bij uitstek steden met een sterk kloppend theaterhart waar allerlei spannende ontwikkelingen plaatsvinden. Bezoekers en makers ter plekke weten dat natuurlijk al lang. Daarom zijn we extra trots dat we, in deze mooie samenwerking met PLT en TR, daar nu ook de rest van het land deelgenoot van mogen maken.”
Het Nederlands Theater Festival (NTF) Amsterdam (5-15 september 2024), Rotterdam (25-26 januari 2025), Heerlen (21-22 februari 2025) | toont de mooiste, meest indrukwekkende voorstellingen van het afgelopen seizoen, gekozen door diverse vooraanstaande jury’s, voor een groot en divers publiek. Daarnaast organiseert het NTF PRO: inmiddels dé conferentie voor theaterprofessionals van allerlei generaties en regio’s. Aanwezig op podia dwars door Nederland, staat NTF voor toegankelijkheid en vervolgkansen voor spraakmakende producties richting een groot publiek, mondigheid van toeschouwers en ontwikkelingen in het veld.
Luister nu naar de podcast: International Scene Change
In het najaar van 2023 tijdens de Horizon Showcase op het Edinburgh Festival, het Nederlands Theater Festival en het TheaterFestival kwam een groep van zes theatermakers samen. Als guests in residence bezochten ze voorstellingen, ontmoetten andere professionals en voerden ze discussies over hun (internationale) werkpraktijk.
De zes trokken negen dagen met elkaar op om de festivals vanuit hun persoonlijk perspectief te bekijken, de stand van de podiumkunsten (waarden, thema’s, werksituaties) in elk land op te maken, en indrukken met elkaar uit te wisselen.
Lisanne Kniese en Anahita Shamsavari maakten een driedelige podcast van deze gesprekken en ontmoetingen.
Aflevering 1:
Introductie van de makers. De zes kunstenaars stellen zichzelf voor.
Aflevering 2:
Doelgroepen, wat maakt een voorstelling en een repetitieproces toegankelijk, over trigger warnings en content notes, met:
- Meysam Kisomi is een acteur en theatermaker uit Teheran, Iran.
- Krishna Istha is een in Londen gevestigde performancekunstenaar, theatermaker, komiek en scenarioschrijver.
- Mira Bryssinck studeerde in 2016 af aan het KASK in Gent.
Aflevering 3:
Aan bod komen o.a. de volgende onderwerpen: ’toegankelijkheids-riders”. Hoe toegankelijk was deze residentie zelf? Hoe staat het met de verantwoordelijkheid van grote instituten ten opzichte van individuele kunstenaars? En de radicaliteit van ‘nee’ zeggen, met:
- Jennifer Jackson is een Latin Anglo-Boliviaanse theatermaker, bewegingsregisseur/choreograaf en performer.
- Toni Blackwell studeerde in 2021 af bij Theater in Educatie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten.
- Joshua Serafin is een multidisciplinaire kunstenaar die dans, performance, beeldende kunst en choreografie combineert.
International Exchange Programme wordt georganiseerd door NTF, Het TheaterFestival (Vlaanderen) en Battersea Arts Centre (Londen), met o.m. ondersteuning van het Fonds Podiumkunsten.
Meer over Intenational Scene Change en de kunstenaars.
Luister de podcasts hier:
Toneelprijzen – nieuwe vorm
Met ingang van het huidige theaterseizoen 2023-2024 worden de VSCD Toneelprijzen aangepast. Door de prijzen genderinclusief te maken, wil VSCD bijdragen aan betere kansen voor iedereen, ongeacht hun genderidentificatie. Het klassieke binaire genderonderscheid aanhouden past niet meer in deze tijd. Daarom is het tijd voor verandering en op het Gala van het Nederlands Theater van 2024 worden de VSCD Toneelprijzen voor het eerst in de nieuwe vorm worden uitgereikt.
De VSCD Toneelprijzen voor acteurs worden voortaan de Theo d’Ors genoemd en worden toegekend in drie categorieën:
- De Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol
- De Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol
- De Theo d’Or voor de meest innovatieve bijdrage aan het theaterveld
Voor een overzicht van de laatste winnaars en hun voorgangers van de Louis d’Or, de Colombina en de Arlecchino klikt u op de desbetreffende link.