Timothy Akinbile ontvangt het Anne Faber Stipendium 2023
Het stipendium, met een geldbedrag van 10.000 euro, werd vandaag voor de zesde keer uitgereikt tijdens het Nederlands Theater Festival. Timothy Akinbile (Rotterdam, 30 jaar) is na een (inter)nationale danscarrière overgestapt naar de zakelijke kant van de kunstensector en heeft hierin de afgelopen jaren ervaring opgedaan bij o.a. PACT Utrecht en Het Huis Utrecht. Met het stipendium wil Timothy Akinbile zich verder ontwikkelen binnen de dans- en hiphopscène in zijn thuisstad Rotterdam.
De commissie (bestaande uit professionals binnen het culturele veld en de moeder van Anne) roemt de zorgvuldigheid waarmee Timothy Akinbile zijn carrièrepad uitstippelt en hele bewuste keuzes maakt om zich volledig te kunnen richten op zijn ontwikkeling als zakelijk leider.
Timothy Akinbile: “Als zakelijk leider binnen de hiphopscene wil ik me sterk maken voor de verdere professionalisering van de scene en de krachten van de individuele makers verbinden. Met het Anne Faber Stipendium ga ik mijn skills en netwerk verder ontwikkelen om dit mogelijk te maken.”
Over het Anne Faber Stipendium
Het Anne Faber stipendium is door familie en collega’s van Anne opgericht om haar ambitie als zakelijk leider door te geven aan jonge talenten in de sector. Het stipendium is sinds dit jaar ondergebracht in een zelfstandige stichting. Voor de toekenning van de beurs is de stichting afhankelijk van giften van particulieren, bedrijven en fondsen.
CHERISH MENZO WINT BNG BANK THEATERPRIJS 2023
Vandaag is tijdens het Nederlands Theater Festival in Theater Bellevue de BNG Bank Theaterprijs 2023 uitgereikt aan Cherish Menzo. Zij ontving deze prijs ter waarde van 45.000 euro voor de voorstelling D̶A̶R̶K̶MATTER.
Cherish Menzo / Frascati Producties / GRIP i.s.m. De Coproducers | D̶A̶R̶K̶MATTER
De jury: “In de voorstelling D̶A̶R̶K̶MATTER identificeert Cherish Menzo de duisternis als driving force voor heling en transformatie. Twee personages verkennen de sci-fi-achtige duisternis die op het podium wordt gepresenteerd. In de verkenning wisselen momenten van sterk beeldend theater zich af met totale duisternis. Hoodies, laklaarzen met plateauzolen, zwarte verf en gouden grills lijken te worden geïntroduceerd als de space suits die ze tot hier gebracht hebben. Maar ze zijn veilig gearriveerd, dus de bescherming kan worden uitgetrokken. De chopped-&-screwed beats veranderen pessimistische rap-lyrics, die uit een andere realiteit afkomstig lijken, in een hypnotiserend mantra. Deze tools gebruiken de geweldige bewegers Cherish Menzo en Camilo Mejía Cortés om het publiek mee te nemen in hun donkere sprookjeswereld.”
BNG Bank Theaterprijs
Het BNG Cultuurfonds heeft de BNG Bank Theaterprijs in het leven geroepen ter stimulering van jong theatertalent tot 35 jaar. De winnaar ontvangt een geldprijs voor het hernemen van de winnende voorstelling langs Nederlandse theaters en/of investering in een nieuwe productie.
Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van jong talent. De BNG Bank Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle theatermakers tot 35 jaar die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
De andere genomineerden waren: Gavin-Viano (Frascati Producties) voor Bloodscent, Kim Karssen & Hendrik Kegels (BRONKS & Theater Artemis) voor NIETES, Merel Severs (Theater a/d Rijn (De Nieuwe Oost) voor Try Not To Know What You Know. Ada Ozdogan & Momo Samwel (Theater Rast) voor GRACE en Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin en Zephyr Brüggen (Likeminds) voor VECHT.
De BNG Bank Theaterprijs jury 2023 bestaat uit:
Miel van Teijlingen (voorzitter), Leonie Clement, Carole van Ditzhuyzen, Mark Fischer, Lieke Hillebrand, Richard Kofi.
ERIC DE VROEDT OPENT NTF MET DE STAAT VAN HET THEATER
Regisseur, schrijver en artistiek leider van Het Nationale Theater Eric de Vroedt opende vanmiddag in De Kleine Komedie in Amsterdam het Nederlands Theater Festival met ‘de Staat van het Theater’.
De Vroedt: ‘We praten in deze sector veel te weinig over onze diepe liefde, over onze passie voor theater, over het intense geluk dat een belangrijke voorstelling ons kan schenken. En daarom wilde ik ’t hier doen.
Maar soms gebeurt er iets en dan wordt alles anders. Er was een liedje op een donderdagochtend. Een flits, een ontploffing in m’n hart, de neiging op straat te gaan dansen. Het begin van een inzicht – reeds verkruimeld….'”
Dit is de link naar de hele tekst van de Staat van het Theater
Kijk de livestream van de ‘Staat van het Theater’ terug via deze link
Over Eric de Vroedt
Eric de Vroedt is sinds 2018 artistiek leider van Het Nationale Theater. Zijn voorstellingen kenmerken zich door een scherp maatschappelijk engagement en een opgeschroefde, gestileerde speelstijl, afgewisseld met momenten van emotionele zelfreflectie. De brede maatschappelijke betrokkenheid van Eric de Vroedt is in al zijn werk terug te vinden. Hij bespreekt de kloof tussen centrum en periferie, rijk versus arm, randstad versus provincie en kil professionalisme versus hartverwarmend amateurisme. Ook houdt hij zijn persoonlijke familiegeschiedenis tegen het licht en onderzoekt hoe het koloniale systeem in Nederlands-Indië sporen achterlaat in een mensenleven.
Eric de Vroedt maakte bij Het Nationale Theater o.a. Race (2016), The Nation (2017), De wereld volgens John (2019), De eeuw van mijn moeder (2021), Leedvermaak-trilogie (2022) en Laagland (2023). Op dit moment maakt hij i.s.m. Saman Amini Disgraced. Voorjaar ’24 volgt zijn nieuwste stuk, Brown Sugar Baby.
Live muziek: Nusantara Beat
International Scene Change
Luister naar de driedelige podcast!
Het TheaterFestival Vlaanderen (HTF), het Nederlands Theater Festival (NTF) en Battersea Arts Centre (BAC, Londen) zijn een samenwerking gestart een samenwerking rondom een internationaal residentieprogramma op drie festivals in de nazomer. Tijdens de Horizon Showcase op het Edinburgh Festival (23-26 aug.), NTF (8,9,10 sept) en HTF (11-13 sept) is een groep van zes theatermakers samengekomen. Als guests in residence bezoeken en bespreken ze voorstellingen, ontmoeten ze andere professionals, voeren ze discussies over hun (internationale) werkpraktijk en delen ze hun bevindingen.
Negen dagen trekken deze zes makers – twee uit elk land – met elkaar op om de festivals vanuit hun persoonlijk perspectief te bekijken, de stand van de podiumkunsten (waarden, thema’s, werksituaties) in elk land op te maken, en indrukken met elkaar uit te wisselen. Ze praten over artistieke en maatschappelijke thema’s over de landsgrenzen heen en worden uitgenodigd om de werking van de drie festivals en hun makerschap (o.a. schrijven, regisseren en optreden) te bevragen. Daarnaast krijgen ze de gelegenheid om hun netwerk en kijk op hun artistieke praktijk te verbreden. Een van de belangrijkste vragen daarbij zal zijn: wat is de rol van jouw kunstpraktijk in een steeds verder gepolariseerde wereld?
Lisanne Kniese en Anahita Shamsavari reisden mee met de kunstenaars en maakten deze driedelige podcast met hen.
Aflevering 1: Algemene introductie van de deelnemende theatermakers.
Aflevering 2: Doelgroepen, wat maakt een voorstelling en een repetitieproces toegankelijk, over trigger warnings en content notes.
-
- Meysam Kisomi is een acteur en theatermaker uit Teheran, Iran.
- Krishna Istha is een in Londen gevestigde performancekunstenaar, theatermaker, komiek en scenarioschrijver.
- Mira Bryssinck studeerde in 2016 af aan het KASK in Gent.
Aflevering 3: Aan bod komen o.a. de volgende onderwerpen: ’toegankelijkheids-riders”. Hoe toegankelijk was deze residentie zelf? Hoe staat het met de verantwoordelijkheid van grote instituten ten opzichte van individuele kunstenaars? En de radicaliteit van ‘nee’ zeggen, met:
-
-
- Jennifer Jackson is een Latin Anglo-Boliviaanse theatermaker, bewegingsregisseur/choreograaf en performer.
- Toni Blackwell studeerde in 2021 af bij Theater in Educatie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten.
- Joshua Serafin is een multidisciplinaire kunstenaar die dans, performance, beeldende kunst en choreografie combineert.
-
Maak kennis met de kunstenaars
Jennifer Jackson is een Latinx Anglo-Boliviaanse theatermaker, bewegingsregisseur/choreograaf en performer. Haar werk onderzoekt hoe vrouwen en meisjes hun lichaam gebruiken en gaat over de complexiteit van het leven tussen verschillende culturen. Ze werkt op het grensvlak van theater, dans, live kunst en de spanning van een sportspektakel. Haar veelgeprezen werk ENDURANCE stond op de shortlist van het prestigieuze Theatertreffen Stueckmarkt van de Berliner Festpiele 2022. Momenteel is ze een Barbican Centre Open Lab Artist, waar ze een nieuw werk ontwikkelt, WRESTLELADSWRESTLE, gebaseerd op haar tienercarrière als Brits kampioen judo.
Krishna Istha is een in Londen gevestigde performancekunstenaar, theatermaker, komiek en scenarioschrijver. Hen maakt sociaal bewuste over taboe of ondervertegenwoordigde ervaringen van gender, ras en seksuele politiek. Momenteel schrijft hen aan Sex Education Netflix (seizoen 4). Meer recent was hen een Barbican Centre Open Lab kunstenaar (2021-22) en een Arts Admin Bursary Artist (2020-21). Hen was een van de twee shortlist schrijvers voor de SKY Arts & Royal Society of Literature Writers Awards voor screenwriting (2022), en werd Runner-Up op Screenshot (2021) – een wedstrijd voor komedie schrijver-performers gehost door Sister Pictures en South of the River Pictures.
Toni Blackwell studeerde in 2021 af bij Theater in Educatie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Haar werk is provocerend, educatief en gaat over maatschappelijke thema’s die haar persoonlijk raken. Toni geeft op verschillende plaatsen les en was assistent-regisseur bij het veelgeprezen toneelstuk The Story of Travis. In 2022 is Toni onderscheiden met “De Troffel”, de jaarlijkse aanmoedigingsprijs van The Dutch Festival Cement.
Meysam Kisomi is een acteur en theatermaker uit Teheran, Iran. Hij begon op 15-jarige leeftijd met acteren in Iran, zowel in het theater als in korte films. Hij woont momenteel in Amsterdam. Zijn migratie heeft hem een uniek perspectief gegeven op de grote verschillen die er soms tussen culturen kunnen zijn. Zijn vermogen om over deze kwesties te praten heeft zijn werk als verhalenverteller aangewakkerd. Sindsdien is hij ook begonnen met theater maken en heeft hij opgetreden op het Internationaal Verhalenfestival Amsterdam, het Amsterdam Fringe Festival en het Oerol Festival.
Mira Bryssinck studeerde in 2016 af aan het KASK in Gent. Ze maakte een eerste theatervoorstelling UTOPIA die onder andere speelde in Theater Aan Zee en in Frascati in Amsterdam. In 2018 maakte ze LETTER, een voorstelling voor HETGEVOLG in Turnhout. Haar eerste solovoorstelling Glory Box maakte ze in 2019 onder compagnie cecilia. Mira speelde de hoofdrol in de veelbesproken televisieserie Tytgat Chocolat, die in Cannes de Prix Europa en de Diversity Award won. Daarnaast was Mira eerste laureaat voor de Karen Vernimmen Prijs (2019) en de Vocatio Beurs (2020).. Mira maakt deel uit van het collectief Par Hasard, dat ze mede oprichtte en momenteel werkt ze binnen Par Hasard aan het gloednieuwe project Malinconinco.
Joshua Serafin is een multidisciplinaire kunstenaar die dans, performance, beeldende kunst en choreografie combineert. Hen is geboren in de Filippijnen en woont momenteel in Brussel. Hen werk gaat over vragen over identiteit, transmigratie, queer politiek en representatie, staten van zijn en manieren om het lichaam te bewonen. Hen kosmologie van werken creëert nieuwe vormen van rituelen en belichaming, gebaseerd op queer ecologieën. Of hen nu optreedt op het podium, in het museum of via video en fotografie, Serafins artistieke proces is een intens sociologisch exorcisme van de Filippijnse identiteit met hybriditeit van de westerse ideologieën.
International Exchange Programme wordt georganiseerd door NTF, Het TheaterFestival (Vlaanderen) en Battersea Arts Centre (Londen), met o.m. ondersteuning van het Fonds Podiumkunsten.
Nominaties BNG Bank Theaterprijs 2023 bekend
De BNG Bank Theaterjury maakt vandaag de laatste vier nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs over het seizoen 2022-2023 bekend. In het voorjaar werden Ada Ozdogan, Momo Samwel van Theater Rast met GRACE genomineerd en Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin, Zephyr Brüggen bij Likeminds metVECHT.
De vier nieuwe nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs over het seizoen 2022-2023 zijn:
Gavin-Viano / Frascati Producties | Bloodscent
Cherish Menzo / Frascati Producties / GRIP i.s.m. De Coproducers | D̶A̶R̶K̶MATTER
Kim Karssen & Hendrik Kegels / BRONKS & Theater Artemis | Nietes
Merel Severs / Theater a/d Rijn (aangesloten bij De Nieuwe Oost) | Try Not To Know What You Know
Gavin-Viano / Frascati Producties | Bloodscent
De jury over: “In Bloodscent van Gavin Viano verkeert hoofdpersonage Jennely in tweestrijd. Jennely, gespeeld door Princess Bangura, deelt haar geschiedenis met het publiek. In woorden en metaforen keert ze zichzelf binnenstebuiten om haar trauma op waardige wijze te delen met de aanwezigen. Ze wordt hierin gestoord door haar spirituele voorouders die haar aanmoedigen meteen tot de kern te komen, zodat ze haar innerlijke kracht kan hervinden. De wrijving tussen Jennely en haar voorouders vervormt de chronologie en logica die gepresenteerd wordt en zet een transgenerationeel trauma in nieuw perspectief. Wat overblijft is een rauwe, naakte waarheid, die dikwijls ongemakkelijk is om te zien. Maar wegkijken kan niet in dit ijzersterke audiovisuele ritueel.”
Cherish Menzo / Frascati Producties / GRIP i.s.m. De Coproducers | D̶A̶R̶K̶MATTER
De jury over: “In D̶A̶R̶K̶MATTER identificeert Cherish Menzo de duisternis als driving force voor heling en transformatie. Twee personages verkennen de sci-fi-achtige duisternis die op het podium wordt gepresenteerd. In de verkenning wisselen momenten van sterk beeldend theater zich af met totale duisternis. Hoodies, laklaarzen met plateauzolen, zwarte verf en gouden grills lijken te worden geïntroduceerd als de space suits die ze tot hier gebracht hebben. Maar ze zijn veilig gearriveerd, dus de bescherming kan worden uitgetrokken. De chopped-&-screwed beats veranderen pessimistische rap-lyrics, die uit een andere realiteit afkomstig lijken, in een hypnotiserend mantra. Deze tools gebruiken de geweldige bewegers Cherish Menzo en Camilo Mejía Cortés om het publiek mee te nemen in hun donkere sprookjeswereld.”
Kim Karssen & Hendrik Kegels / BRONKS & Theater Artemis | NIETES
De jury over: “Het speelse en humoristische NIETES (4+) is een genot om naar te kijken. De twee aanvankelijk halsstarrige personages, gespeeld door de makers Kim Karssen en Hendrik Kegels, wijzen alles aan het begin van de voorstelling af met “NEE!”. Als er vanuit luikjes in de rechthoekige kijkdoos (scenografie i.s.m. Sam Declercq) verschillende schoonmaakattributen verschijnen, ontdekken de twee allerlei nieuwe wezens en werelden. De spelers weten met geweldige timing en gevoel voor slapstick een zeer komische prestatie neer te zetten, daarin versterkt door een mooi geluidsontwerp van Frederik de Clercq. De voorstelling prikkelt de fantasie en nieuwgierigheid en legt op een luchtige manier bloot dat we ons misschien wat minder vaak moeten laten leiden door angst en controle. Een krachtig statement, dat niet alleen de jonge, maar (misschien juist ook wel) de wat oudere kijker aanspreekt.”
Merel Severs / Theater a/d Rijn (aangesloten bij De Nieuwe Oost) | Try Not To Know What You Know
De jury over: “Twee getrainde mixed martial arts vechters warmen zich op in de ring. Het publiek zit om hen heen als in een arena en kijken neer op het canvas van goudglanzend isolatiefolie. Performers Merel Severs en Milou van Duijnhoven gaan de strijd aan. Fysiek, in stem en er wordt een mentaal spel gespeeld waarin de opponent wordt uitgedaagd verder te gaan dan de ander. In deze strijd weten Severs en Van Duijnhoven telkens nuances te leggen in hun spel. Merel Severs bewijst opnieuw zeer kundig transformaties vorm te geven als de lijven aantrekken en afstoten en de krachten van uiteenlopende genders worden getoond. Archetypen worden opgebouwd en met geweld onderuit geramd. De speler tonen liefde in hun fysieke spel, er is humor en er wordt geflirt met het publiek. Zo komen de makers tot een prikkelende fysieke voorstelling die de ‘norm’ voortdurend in twijfel trekt en een nieuw voorstel biedt voor het lijf en voor het hoofd.”
De BNG Bank Theaterprijs jury 2023 bestaat uit:
Miel van Teijlingen (voorzitter), Leonie Clement, Carole van Ditzhuyzen, Mark Fischer, Lieke Hillebrand, Richard Kofi.
BNG Bank Theaterprijs 2023
De BNG Bank Theaterprijs 2023 gaat naar de beste voorstelling van seizoen 2022/2023. De winnaar ontvangt een bedrag van 45.000 euro als bijdrage aan een nieuwe voorstelling of de herneming van de winnende voorstelling. De prijs wordt uitgereikt op de BNG Bank Theater Middag op vrijdag 8 september aanstaande tijdens het Nederlands Theater Festival 2023 in Theater Bellevue te Amsterdam. Hier presenteren de makers zichzelf en hun werk aan de sector en wordt de BNG Bank Theaterprijs 2023 uitgereikt aan de winnaar door een vertegenwoordiger van het BNG Cultuurfonds. De meeste voorstellingen zijn te zien tijdens het Nederlands Theater Festival van 7 tot en met 17 september 2023.
De BNG Bank Theaterprijs is in het leven geroepen ter stimulering van jong theatertalent tot 35 jaar, en is met een bedrag van 45.000 euro de grootste theaterprijs van Nederland. De winnaar kan met het bedrag de winnende voorstelling hernemen voor een tournee langs Nederlandse theaters en/of het investeren in een nieuwe productie.
Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van jong talent. De BNG Bank Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle theatermakers tot 35 jaar die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
Eerder dit jaar zijn al genomineerd:
Ada Ozdogan, Momo Samwel / Theater Rast | GRACE
Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin, Zephyr Brüggen / Likeminds | VECHT
Ada Ozdogan, Momo Samwel / Theater RAST | GRACE
Uit het juryrapport: “De voorstelling Grace voelt als een opgepompte roadmovie met verhoogde hartslag. Vettig maar prettig. Grotesk, karikaturaal, vol humor en overlopend van film-, muziek- en theaterreferenties. Te midden van het verbale geweld en de indrukwekkende beelden, hebben Ada Ozdogan en auteur Momo Samwel in Grace een narratief weten te vlechten waarin het verstikkende leven op de plantage een sublieme liefde kapot maakt. De voorstelling is gul in spel en de veelheid aan vorm en ideeën. Grace is een gedenkwaardige western over loyaliteit, eenzaamheid en je dromen levend houden.”
Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin, Zephyr Brüggen / Likeminds | VECHT
Uit het juryrapport: “In een minutieuze tekst, geen woord te veel, vertelt schrijver Maxine Palit de Jongh hoe de toeslagenaffaire er achter de voordeur uitziet bij een alleenstaande moeder. Een hoopvolle toekomst voor haar en haar kinderen brokkelt af en het personage glijdt langzaamaan in een meer beklemmende situatie waarin haar wanhoop groter en groter wordt. Regisseur Zephyr Bruggen giet het geheel, samen met acteur en medemaker Nadia Amin, in een eveneens sobere vorm die de aandacht van het verhaal versterkt, accentueert, nuanceert waar nodig, maar nooit sentimenteel of sensationeel maakt. Als makersteam zijn ze erin geslaagd om de toeslagenaffaire los te trekken van cijfers en nieuws. De voorstelling maakt invoelbaar wat de toeslagaffaire voor impact heeft op een gezin en mensenlevens. Een grote prestatie.”
Voorgaande winnaars van de BNG Bank Theaterprijs zijn:
Performance Collectief Rotor (2022), Nastaran Razawi Khorasani (2021), Marte Boneschansker, Sonja van Ojen & Hendrik Kegels en Nastaran Razawi Khorasani (2020), Karlijn Kistemaker (2019), Eline Arbo (2018), Nineties Productions (2017), Eva Line de Boer (2016), BOG. (2015), Schwalbe (2014), Sadettin Kırmızıyüz (2013), Joeri Dubbe (2012), Ilay den Boer (2011), Sanja Mitrović (2010), Leen Braspenning (2009), Daniëlle van de Ven en Joëlke Sanderse (2008), Laura van Dolron (2007) en Keren Levi (2006).
Officiële juryselectie en de Keuze van de Wijkjury Amsterdam 2023 bekend!
Maar liefst zeven jury’s hebben het afgelopen theaterseizoen bij elkaar honderden voorstellingen gezien. Vandaag maken we de eerste drie selecties bekend. De ‘Officiële Juryselectie’, de ‘Keuze van de Wijkjury Amsterdam‘ en nieuw dit jaar de ‘Cabaret Collectie’: een selectie van het meest in het oog springende cabaret- en kleinkunst van het afgelopen seizoen.
En er komt meer: de komende weken maken we de nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs, de VSCD Mime/Performance prijs, de Zilveren Krekels (jeugdtheater) bekend en de voorstellingen die we tonen van deVlaamse Juryselectie.
De meeste voorstellingen zijn te zien tijdens het Nederlands Theater Festival van 7 t/m 17 september. De kaartverkoop start op 3 juli a.s. via onze website.
De Nederlandse Toneeljury over haar selectie van seizoen 2022-2023:
Het eerste seizoen zonder corona lockdowns bracht een ongelofelijk mooie oogst op aan voorstellingen, die de veelzijdigheid van het Nederlandse theateraanbod eens en te meer bevestigt. Voor publiek én makers is het een verademing om weer samen te kunnen komen in de zo geliefde grote schouwburgzalen, evenals in de allerkleinste bovenzaaltjes, om daar van het rijke aanbod en het samenkomen en uitwisselen te genieten.
In voorgaande jaren is de Nederlandse Toneeljury gevraagd de tien ‘beste’ voorstellingen te selecteren, dit jaar echter heeft de jury als opdracht gekregen om voor de selectie het begrip ‘meest indrukwekkend’ te hanteren. Nog altijd is er gekeken naar techniek en vakmanschap. Daarnaast is met het begrip ‘indrukwekkend’ een grotere vrijheid gecreëerd binnen de mogelijke manieren van beschouwen en waarderen. Goed of slecht kunnen immers beperkend werken, duim omhoog of duim omlaag is al wat rest. Deze jury heeft het als taak op zich genomen verslag te doen van dat wat ons het meest bewoog, het diepst raakte kortom: wat het meest indruk op ons maakte.
Wat opvalt in de oogst van dit seizoen is een verdere ontplooiing van de meerstemmigheid. Niet-westerse perspectieven en vertelvormen raken dichter verstrengeld met westerse vormen van toneel maken, zichtbaar onder andere in de groeiende aanwezigheid van meertaligheid op toneel. Ook het dieper en verder in elkaar overlopen van genres zien we onder deze meerstemmigheid. Halsreikend zien we uit naar alles wat deze ontwikkeling ons zal brengen in de toekomst.
Ook valt er een accent te plaatsen op intergenerationele wortels. In meerdere voorstellingen uit de selectie komt dit thema dit jaar expliciet aan bod. Makers zoeken naar verbanden in de tijd en zijn, —mogelijk ingeleid door onze prangende sociale- en klimaatvraagstukken op zoek naar kennis uit het verleden voor de grote vragen van de toekomst.
Met trots presenteren we deze rijke en gevarieerde selectie, waarvan we hopen dat die het publiek zal beroeren, raken en ontregelen zoals het de leden van de jury heeft gedaan.
De Nederlandse Toneeljury kwam voor het Nederlands Theater Festival 2023 tot de volgende selectie (in alfabetische volgorde):
GROTE ZAAL
De Jaren / Het Nationale Theater / Eline Arbo
Uit het juryrapport: In De jaren, een voorstelling naar het boek van Annie Ernaux voltrekt zich in handen van Eline Arbo niets minder dan theatrale magie. Vijf actrices tekenden voor de hoofdrol in deze biografie van een westerse vrouw. Alle vijf, Nettie Blanken, Tamar van den Dop, Mariana Aparicio, Hannah Hoekstra en June Yanez vertolken ze een andere levensfase en figureren ze in elkaars levensfases. Seksueel ontwaken, eerste stappen op de arbeidsmarkt, het moederschap, het persoonlijke is politiek in deze feestelijke taal- en acteerexplosie.
Jihad van liefde / Meervaart & Senf i.s.m. Amsterdams Andalusisch Orkest en George & Eran Producties
Uit het juryrapport: In Jihad van liefde, een kraakheldere bewerking van Sarah Ringoet van het autobiografische boek van Mohamed El Bachiri speelt Mohammed Azaay een vader van drie kinderen, die zijn grote liefde verloor in de aanslag in de Brusselse metro in 2016. Azaay speelt warmbloedig en brengt minutieus over het voetlicht welke krachten er op deze man inwerken.
The Story of Travis / Theater Rotterdam | Well Made Productions/ Alida Dors, Romana Vrede
Uit het juryrapport: The story of Travis is een feest van een voorstelling. Een geweldige tour de force is het waarin familiegeschiedenis gethematiseerd wordt en inzichtelijk wordt gemaakt hoe de ‘hopes and dreams’ van voorgaande generaties doorwerken in het nu. Welke kracht er vrij kan komen wanneer je je vrij en toch gedragen weet.
Vogels / ITA – Ensemble / Alize Zandwijk
Uit het juryrapport: In het magistrale Vogels van Alize Zandwijk staan twee jonge geliefden centraal, die met hun liefde ingaan tegen de wil van hun ouders: een van hen is Arabisch, de ander Joods. In de finale van de voorstelling wordt getoond hoe de verschillen die mensen zelf hebben aangebracht tussen Jood en Arabier, onmogelijk en onhoudbaar zijn.
Yara’s Wedding / NITE / Schauspiel Hannover / Asko Schönberg Ensemble / Slagwerk Den Haag / Guy Weizman, Roni Haver
Uit het juryrapport: Een exuberant, overlopend internationaal spektakel van zang, dans en teksttoneel, Yara’s Wedding doet overal een schepje bovenop en creëert een onweerstaanbare muzikale en hypnotiserende wereld waarin vijf vrienden opgroeien post 9/11 en elkaar vinden en verliezen in de grote vragen van hun tijd.
KLEINE ZAAL
Analoog / De Hoe / Willem de Wolf / Louis Janssens
Uit het juryrapport: Dit kleinood raakte de jury diep. In Analoog dansen docent en gelauwerd toneelspeler en -schrijver Willem de Wolf en student en aanstormend theatermaker Louis Janssens een beeldschoon taalduet. Het is de transparante manier van spelen, die maakt dat je het duo in hun zoektocht naar zichzelf en elkaar heel dicht kan naderen.
D̶A̶R̶K̶MATTER / Frascati Producties / Cherish Menzo / GRIP i.s.m. De Coproducers
Uit het juryrapport: D̶A̶R̶K̶MATTER is van een zeldzame schurende schoonheid. Niet vaak dit seizoen werd de jury dusdanig van de stoelen geblazen door de pure kracht en noodzaak van een voorstelling. D̶A̶R̶K̶MATTER is een krachtig emancipatoir statement. De jury prijst de onontkoombare kracht en onverbiddelijkheid van deze voorstelling.
De Dappere Soldaat / Toneelschuur Producties / Steef de Jong
Uit het juryrapport: Steef de Jong bouwt met De Dappere Soldaat verder aan zijn volstrekt eigen theateruniversum van bordkarton. De Dappere Soldaat is een operette uit 1908 van Oscar Strauss door de makers naar het nu gehaald. Hoewel de personages verwoede pogingen doen om via de fantasie de oorlog te ontvluchten, dringt deze zich gedurende de voorstelling steeds weer op.
Ik zeg toch sorry / Raymi Sambo Maakt & Theatergroep Aluin
Uit het juryrapport: Ik zeg toch sorry is listige satire en hilarische cringe komedie ineen. Onderwerp: de afschaffing van de slavernij. Raymi Sambo Maakt en Theatergroep Aluin sloegen de handen ineen en maakten een razend knappe voorstelling, waarin het zwarte, het witte én het bi-culturele perspectief tegelijk op de vloer aanwezig zijn.
Zeemaal / Sien Vanmaele & Laika
Uit het juryrapport: Sien Vanmaele en Laika maakten met Zeemaal, een persoonlijke voorstelling én dinnershow ineen. Ze combineert poëzie met wetenschap, fantasie met feit, sentiment met het ontnuchterende. Hoe moeten we ons verhouden tot de veranderingen in ons klimaat? Sien Vanmaele doet met Zeemaal een weergaloze voorzet in een poging tot antwoorden hierop.
LOCATIEVOORSTELLING
The Underground / NITE (NNT, Club Guy & Roni, Asko|Schönberg, Slagwerk Den Haag)
Uit het juryrapport: In het bijzondere en uitbundige locatie-spektakel The Underground brengt Guy Weizman met optimaal gebruik van de weidsheid van de omgeving wederom op zijn onnavolgbare wijze verschillende genres en stijlen samen, waaronder circus en crumping. Met de stampende soundtrack en zinderende liedteksten blaast The Underground je van je stoel.
Lees hier de volledige juryrapporten van de officiele juryselectie
DE KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM
De Wijkjury kiest dit jaar voor The Story of Travis van Theater Rotterdam / Well Made Productions. De wijkjury: “The Story of Travis belicht zware onderwerpen met diepgewortelde emoties, zonder dat je met een ’negative state of mind” de zaal verlaat. Niet alles in de voorstelling wordt voor je uitgespeld, waardoor het boordevol vragen oproept, die je na afloop nog lang laat nadenken.”
Lees hier meer over alle jury’s
Eerste BNG Bank Theaterprijs nominaties bekend
De BNG Bank Theaterjury maakt vandaag de eerste nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs over het seizoen 2022-2023 bekend. In de loop van dit voorjaar worden meer nominaties bekendgemaakt.
De eerste twee genomineerden zijn:
Ada Ozdogan, Momo Samwel / Theater Rast | GRACE
Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin, Zephyr Brüggen / Likeminds | VECHT
De BNG Bank Theaterprijs 2023 gaat naar de beste voorstelling van seizoen 2022/2023. De winnaar ontvangt een bedrag van 45.000 euro als bijdrage aan een nieuwe voorstelling of de herneming van de winnende voorstelling. De prijs wordt uitgereikt op de BNG Bank Theater Middag op vrijdag 8 september aanstaande tijdens het Nederlands Theater Festival 2023 in Theater Bellevue te Amsterdam. Hier presenteren de makers zichzelf en hun werk aan de sector en wordt de BNG Bank Theaterprijs 2023 uitgereikt aan de winnaar door een vertegenwoordiger van het BNG Cultuurfonds.
Juryrapporten van de nominaties over seizoen 2022-2023:
Ada Ozdogan, Momo Samwel / Theater RAST | GRACE
Uit het juryrapport: “De voorstelling Grace voelt als een opgepompte roadmovie met verhoogde hartslag. Vettig maar prettig. Grotesk, karikaturaal, vol humor en overlopend van film-, muziek- en theaterreferenties. Te midden van het verbale geweld en de indrukwekkende beelden, hebben Ada Ozdogan en co-auteur Momo Samwel in Grace een narratief weten te vlechten waarin het verstikkende leven op de plantage een sublieme liefde kapot maakt. De voorstelling is gul in spel en de veelheid aan vorm en ideeën. Grace is een gedenkwaardige western over loyaliteit, eenzaamheid en je dromen levend houden.”
Maxine Palit de Jongh, Nadia Amin, Zephyr Brüggen / Likeminds | VECHT
Uit het juryrapport: “In een minutieuze tekst, geen woord te veel, vertelt schrijver Maxine Palit de Jongh hoe de toeslagenaffaire er achter de voordeur uitziet bij een alleenstaande moeder. Een hoopvolle toekomst voor haar en haar kinderen brokkelt af en het personage glijdt langzaamaan in een meer beklemmende situatie waarin haar wanhoop groter en groter wordt. Regisseur Zephyr Bruggen giet het geheel, samen met acteur en medemaker Nadia Amin, in een eveneens sobere vorm die de aandacht van het verhaal versterkt, accentueert, nuanceert waar nodig, maar nooit sentimenteel of sensationeel maakt. Als makersteam zijn ze erin geslaagd om de toeslagenaffaire los te trekken van cijfers en nieuws. De voorstelling maakt invoelbaar wat de toeslagaffaire voor impact heeft op een gezin en mensenlevens. Een grote prestatie.”
De BNG Bank Theaterprijs jury 2023 bestaat uit:
Miel van Teijlingen (voorzitter), Leonie Clement, Carole van Ditshuyzen, Mark Fischer, Lieke Hillebrand, Richard Kofi, Jolie Vreeburg.
BNG Bank Theaterprijs
De BNG Bank Theaterprijs is in het leven geroepen ter stimulering van jong theatertalent tot 35 jaar, en is met een bedrag van 45.000 euro de grootste theaterprijs van Nederland. De winnaar kan met het bedrag de winnende voorstelling hernemen voor een tournee langs Nederlandse theaters en/of het investeren in een nieuwe productie.
Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van jong talent. De BNG Bank Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle theatermakers tot 35 jaar die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
Voorgaande winnaars van de BNG Bank Theaterprijs zijn:
Performance Collectief Rotor (2022), Nastaran Razawi Khorasani (2021), Marte Boneschansker, Sonja van Ojen & Hendrik Kegels en Nastaran Razawi Khorasani (2020), Karlijn Kistemaker (2019), Eline Arbo (2018), Nineties Productions (2017), Eva Line de Boer (2016), BOG. (2015), Schwalbe (2014), Sadettin Kırmızıyüz (2013), Joeri Dubbe (2012), Ilay den Boer (2011), Sanja Mitrović (2010), Leen Braspenning (2009), Daniëlle van de Ven en Joëlke Sanderse (2008), Laura van Dolron (2007) en Keren Levi (2006).
Foto Vecht: Jean van Lingen
Foto Grace: Geert Snoeijer
Nominaties BNG Bank Theaterprijs 2021 – 2022 bekend!
De BNG Bank Theaterjury maakt vandaag de nominaties voor de BNG Bank Theaterprijs over het seizoen 2021-2022 bekend. De zes genomineerden zijn: Sheralynn Adriaansz / Likeminds met de voorstelling BEIGE, Performance collectief ROTOR / Veem House for Performance / Schweigman&. met Erosion, Merel Severs / De Nieuwe Oost met Let me tell you something you already know, Ritzah Statia / RIGHTABOUTNOW INC. met Kibra Silensio, Timo Tembuyser / Muziektheater Transparant & Festival Cement / in coproductie met Productiehuis Theater Rotterdam met Missa Mater Sola en Mathieu Wijdeven / Productiehuis Theater Rotterdam met Het Waarom Beantwoord.
De BNG Bank Theaterprijs 2022 gaat naar de beste voorstelling van seizoen 2021/2022. De winnaar ontvangt een bedrag van € 45.000 als bijdrage aan een nieuwe voorstelling of de herneming van de winnende voorstelling. De prijs wordt uitgereikt op de BNG Bank Theater Middag op vrijdag 2 september aanstaande tijdens het Nederlands Theater Festival 2022 in Theater Bellevue te Amsterdam. Hier presenteren de makers zichzelf en hun werk aan de sector. Na deze introducties maakt Mat Meijs, secretaris van het BNG Cultuurfonds, de winnaar van de BNG Bank Theaterprijs 2022 bekend.
Alle genomineerde voorstellingen zijn te zien tijdens het Nederlands Theater Festival van 1 t/m 11 september 2022. Houd onze website in de gaten voor speeldata en de start kaartverkoop.
Juryrapporten van de nominaties over seizoen 2021-2022:
Sheralynn Adriaansz / Likeminds – BEIGE
De jury: ‘In de zoektocht van Sheralynn Adriaansz naar haar Tanzaniaanse en Surinaamse roots stelt ze haar eigen vooroordelen over haar afkomst aan de kaak. Deze one woman show is een meeslepende vertelling die humor inzet om een punt te maken; in wat voor wereld zal de ‘beige’ baby die haar personage draagt gaan opgroeien. Hier toont de actrice zich een charismatische performer die moeiteloos verschillende werelden neerzet met woord en stem. De fijne soundscape en popreferenties loodsen de kijker speels door de performance. Afwisselend luchtig en dan weer pure ernst. Adriaansz schetst op een boeiende manier het leven van een persoon van biculturele afkomst op zoek naar haar identiteit, maar deelt ook rake klappen uit aan haar overwegend witte publiek.’
Performance collectief ROTOR / Veem House for Performance / Schweigman&. – Erosion
De jury: ‘In deze hypnotiserende performance wordt de ronddraaiende beweging afgepeld tot de pure essentie. De bewegingen zijn open en roepen associaties op over (on)afhankelijkheid, overgave en slijtage. De voorstelling is prachtig gecomponeerd en uitgekiend in een zelfgekozen inspanning van begin tot eind. In het monumentale decor en onder begeleiding van mystieke gitaarmuziek zien we twee mensen die elkaar nodig hebben, elkaar dragen en elkaar uitdagen in de zoektocht naar het zwaartepunt. De performance maakt indruk en nodigt het publiek uit zich over te geven aan de erosie van het bestaan.’
Merel Severs / De Nieuwe Oost – Let me tell you something you already know
De jury: ‘In de fysieke performance Let me tell you something you already know weet Merel Severs met minimaal gebruik van theatrale middelen krachtige archetypes van mannen en vrouwen op het toneel te brengen. De beelden raken aan clichés, maar zijn ongelooflijk sterk door de ongeëvenaarde transformaties van Merel Severs als performer. Onbevreesd om persoonlijk te worden, pelt ze op basis van haar eigen ervaringen, het beeld en gedrag van de mens af. Hierin brengt ze een noodzaak die duidelijk voelbaar is bij het publiek. Severs is hard. Maar vooral voor zichzelf. Als muay thai bokser put ze zichzelf uit om de vergiftigde masculiniteit uit haar leven te verdrijven. Severs neemt geen slachtofferrol aan maar laat de kijker door de confronterende vorm van de performance voelen en reflecteren op diens eigen gedrag en ervaringen.’
Ritzah Statia / RIGHTABOUTNOW INC. – Kibra Silensio
De jury: ‘In Kibra Silensio confronteert Ritzah Statia op indringende wijze het publiek met de uitdagingen van haar generatie. Een lange stilte en een indringende blik werken ontregelend en doen het publiek smachten naar de belofte van het gigantische soundsystem en de lp’s die klaarliggen om afgespeeld te worden. De platen worden gedraaid en vormen de soundtrack van Statia’s verleden. De songs nemen je mee naar heftige herinneringen die ze met haar brede arsenaal aan dans- en mimetechnieken verbeeldt. Met als hoogtepunt een grootse lyp sinc op Show Me Love van Robin S. Statia gaat diep en geeft zich over aan de emoties die de herinneringen in haar oproepen. Dit schept ruimte voor de kijker om de nuances in haar kwetsbare verhaal te voelen. Per scène dwingt Statia het publiek een andere rol aan te nemen: de ene keer zijn we de spiegel, dan het raam, een ouder, haar vijand en dan weer haar beste vriend. De thema’s van de performance; mentale gezondheid, eigenwaarde en intimiteit worden verrassend en indringend gebracht en het geduld van het publiek wordt rijkelijk beloond.’
Timo Tembuyser / Muziektheater Transparant & Festival Cement in coproductie met Productiehuis Theater Rotterdam - Missa Mater Sola
De jury: ‘Missa Mater Sola is een muzikale performance die raakt. Timo Tembuyser en zijn groep performers zingen en dansen een mis voor de moeder. Een ode aan het vrouwelijke, aan het leven in al haar zachtheid, nuance en meerduidigheid. Een zoektocht naar en een pleidooi voor harmonie en verbinding. De performers zijn sensitief, lijfelijk en vormen een open groep die met elkaar en het publiek vorm geven aan het verhaal over de moeder in ons allemaal. De uiteenlopende perspectieven van de diverse groep performers, de verschillende talen en vormtalen staan in dienst van dit verhaal en maken deze performance zeer gelaagd. De krachtige stemmen en de ademende fluit in prachtige nieuwe composities van Tembuyser, ontroeren. Missa Mater Sola doet een werkelijk voorstel voor een toekomstige wereld waarin non-binair denken de norm is.’
Mathieu Wijdeven/Productiehuis Theater Rotterdam – Het Waarom Beantwoord
De jury: ‘In Het Waarom Beantwoord neemt Mathieu Wijdeven het publiek mee in zijn onderzoek naar zijn familiegeschiedenis in Suriname. Beeldmateriaal en audio geven een inkijk in zijn persoonlijke research en leiden tot een spannende vertelling waarin zijn eigen identiteit, zijn eerdere werk en familiegeschiedenis steeds meer vervlochten lijken te raken. Als Wijdeven een theatertekst van zijn betovergrootvader G. T. T. Rustwijk in handen krijgt, besluit hij het stuk uit 1911, dat destijds een kritiek op de Nederlandse welvaartcommissie in Suriname was, opnieuw op het toneel te brengen. Wijdeven, gevoed door het toneelstuk van zijn betovergrootvader, ontpopt zich als activist en zo ontstijgt de voorstelling het persoonlijke verhaal en wordt de vertelling universeel en zeer actueel. Zo weet Wijdeven op zachte, maar indringende wijze de gespannen koloniale relatie tussen Nederland en Suriname invoelbaar te maken.’
De BNG Bank Theaterprijs jury 2022 bestaat uit:
Miel van Teijlingen (voorzitter), Leonie Clement, Carole van Ditzhuyzen, Mark Fischer, Lieke Hillebrand, Richard Kofi, Jolie Vreeburg.
BNG Bank Theaterprijs
De BNG Bank Theaterprijs is in het leven geroepen ter stimulering van jong theatertalent tot 35 jaar, en is met een bedrag van 45.000 euro de grootste theaterprijs van Nederland. De winnaar kan met het bedrag de winnende voorstelling hernemen voor een tournee langs Nederlandse theaters en/of het investeren in een nieuwe productie.
Het BNG Cultuurfonds kiest voor een actieve aanpak van het stimuleren van jong talent. De BNG Bank Theaterprijs wil graag fungeren als springplank voor de meest veelbelovende theatermakers die op deze manier binnen het Nederlands Theater Festival extra aandacht krijgen. Alle theatermakers tot 35 jaar die met een voorstelling op tournee zijn in Nederland kunnen bij verrassing voor de prijs worden genomineerd.
Voorgaande winnaars van de BNG Bank Theaterprijs zijn:
Nastaran Razawi Khorasani (2021), Marte Boneschansker, Sonja van Ojen & Hendrik Kegels en Nastaran Razawi Khorasani (2020), Karlijn Kistemaker (2019), Eline Arbo (2018), Nineties Productions (2017), Eva Line de Boer (2016), BOG. (2015), Schwalbe (2014), Sadettin Kırmızıyüz (2013), Joeri Dubbe (2012), Ilay den Boer (2011), Sanja Mitrović (2010), Leen Braspenning (2009), Daniëlle van de Ven en Joëlke Sanderse (2008), Laura van Dolron (2007) en Keren Levi (2006).
Fotografen: Jean van Lingen, Khémor Statia, William van der Voort, Sam Scheuermann, Bart Grietens, Delphine Le Bon, Birgit Welink.
NIEUWS OVER BNG BANK THEATERPRIJS 2021
In 2020 kreeg BNG Bank Theaterprijs noodgedwongen een andere vorm. Te veel voorstellingen werden door de corona-maatregelen niet gemaakt of kregen de kans niet om getoond te worden. De jury koos ervoor om de prijs niet uit te reiken aan de maker van de beste voorstelling, maar om de prijs in drie stimuleringsprijzen van elk € 15.000 op te delen. Via een ‘open call’ kregen jonge makers de kans om een plan op ‘anderhalve meter’ in te dienen.
Hoewel ook 2021 gebukt gaat onder de gevolgen van de corona-maatregelen is de jury van mening dat er verspreid over seizoenen 19-20 en 20-21 genoeg voorstellingen zijn gemaakt om tijdens de komende editie van het Nederlands Theater Festival alsnog de prijs uit te reiken aan de jonge maker van de beste voorstelling in het seizoen 19-20 en 20-21.
De theatermakers tonen hun veerkracht in deze pandemische tijd door het werk in andere theatrale vormen en via andere platformen met hun publiek te delen. De jury kiest ervoor om dit jaar ook deze digitale werken mee te nemen in hun kijkopdracht. Voorstellingen die op een andere manier zijn of worden uitgebracht dan gepland, worden gezien en komen daarmee ook in aanmerking voor een nominatie. De jury neemt voor de uitreiking van dit jaar voorstellingen die uitkomen tot en met 20 augustus mee.
De makers van deze genomineerde voorstellingen komen samen op de BNG Bank Theaterprijs- middag tijdens het Nederlands Theater Festival op vrijdag 3 september. Hier presenteren ze zichzelf en hun werk aan de sector. Na deze presentaties maakt Mat Meijs, secretaris van het BNG Cultuurfonds, de winnaar is van de BNG Bank Theaterprijs 2021 bekend.
De BNG Bank Theaterprijs 2021 gaat naar de beste voorstelling van de seizoenen 19-20 en 20-21 en is bedoeld voor theatermakers tot 35 jaar. De winnaar ontvangt een bedrag van € 45.000 als bijdrage aan een nieuwe voorstelling of de herneming van de winnende voorstelling.
Reeds genomineerd zijn in 2020:
JEZEBEL van Cherish Menzo en Oorlog & Vrede van Kim Karssen en Florian Myjer.
De drie theaterprijzen 2020 zijn uitgereikt aan:
Nastaran Razawi Khorasani – Absent Voices
Sonja & Hendrik – DORP
Marte Boneschansker – BLOOS de mannen
STICHTING DE THEATERDAGEN IS OP ZOEK NAAR LEDEN EN VOORZITTER VOOR RAAD VAN TOEZICHT
Stichting De Theaterdagen is een in Amsterdam gevestigde stichting met als voornaamste doel de promotie van het Nederlandse theater in binnen- en buitenland. De Stichting organiseert drie complementaire festivals en een verdiepingsprogramma voor professionals: het Nederlands Theater Festival, het Amsterdam Fringe Festival, NTF Pro en jeugdtheaterfestival NTFjong.
Wij zoeken een enthousiaste, innemende voorzitter met ruime ervaring, met een stevig politiek en bestuurlijk netwerk, die zich samen met de directeur-bestuurder als een bevlogen ambassadeur sterk maakt voor het Nederlandse en Vlaamse theater en nieuw talent een warm hart toedraagt.
Daarnaast zoeken wij een lid dat speciale affiniteit heeft met de makers uit de Amsterdam Fringe, bij voorkeur als theatermaker, creative of producent en een sterke verwantschap voelt met de Fringe community.
Voor de samenstelling van de Raad van Toezicht wordt nadrukkelijk gekeken naar diversiteit in de brede zin van de betekenis.
Is uw interesse gewekt, stuur dan uw cv en motivatie vóór 1 december naar kantoor@tf.nl ter attentie van Angelique Finkers, voorzitter Raad van Toezicht a.i. Stichting de Theaterdagen.
Regieprijs, Act Award en Podiumkids prijs uitgereikt
WINNAAR REGIEPRIJS 2020
Eline Arbo voor Weg met Eddy Bellegueule / Toneelschuur Producties
De Regieprijs voor de meest indrukwekkende regie wordt jaarlijks uitgereikt door de Nederlandse Toneeljury. Alleen de voorstellingen uit de officiële juryselectie komen in aanmerking voor deze prijs.
De Regieprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een theatermaker voor de meest indrukwekkende regieprestatie van het afgelopen seizoen. Met Eline Arbo heeft de jury gekozen voor een regisseur die alle registers van het theater opentrekt, om zodoende een zwaarmoedig leven te portretteren en dat leven waar nodig te verlichten. Als een rake choreografie gaan tekst, muziek en decor voortdurend met elkaar aan de haal, wat in een veelkleurige en onvoorspelbare toneelavond resulteert. Hoezeer de personages ook van elkaar verschillen, ze worden consequent met compassie en liefde benaderd. Door het empathisch ingegeven spel wordt het publiek meteen in het verhaal gezogen en ga je genadeloos van de personages houden. Het universele verhaal wordt door deze maker kraakhelder, maar ook zeer poëtisch verbeeld, waardoor de verstikkende thematiek geen toeschouwer onberoerd laat.
WINNAAR ACT AWARD 2020
Ernestine Comvalius / directeur Bijlmerpark Theater
ACT acteursbelangen reikt elk jaar de ACT Award uit aan een persoon of instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor acteurs.
Ernestine Comvalius heeft zich jarenlang met tomeloze energie ingespannen om ervoor te zorgen dat er een echt theater kwam op niet zo voor de hand liggende plek. Dit theater, een van de kleurrijkste in Nederland, werd een plek van ontmoetingen. Door een diverse programmering en door een podium te zijn voor verhalen die nergens anders verteld werden. Zowel in jeugdtheater als het reguliere theater. Veel acteurs, vaak van kleur, maar zeker niet alleen van kleur, vonden er een thuis. Net als een breed en divers publiek haar weg naar het Bijlmerpark Theater wist te vinden.
WINNAAR PODIUMKIDS PRIJS 2020
De Podiumkids kinderjury, bestaande uit 7 theaterfans tussen de 7 en 12 jaar, kiest de winnaar uit vijf genomineerde voorstellingen.
LAMPJE van Maas theater en dans / Moniek Merkx
De kinderjury is unaniem enthousiast over dit ‘af en toe verdrietige verhaal over vriendschap, met veel fantasie’. Ze zijn onder de indruk van het knappe decor dat heel snel kan wisselen, de spannende muziek en de vijf acteurs die wel 16 rollen spelen. Met name de actrice die Lampje speelt (Rosa van Leeuwen) valt op: ‘ongelofelijk dat zij zo goed een kind van 7 kan spelen terwijl ze al 31 is!’ Het is moeilijk om een boek te spelen wanneer het boek al zo goed is, maar dat is heel goed gelukt, vinden de juryleden.
Over de Podiumkids Prijs
Podiumkids is een collectief van 24 professionele gezelschappen die theater-, muziek- en dansvoorstellingen maken voor kinderen van 2 tot en met 12 jaar. De Podiumkids Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK).
Nominaties VSCD Toneelprijzen 2020 bekend
VSCD Toneelprijzen
De Nederlandse Toneeljury heeft in totaal 9 acteurs genomineerd. Voor de Theo d’Or, prijs voor de beste vrouwelijke hoofdrol, de Louis d’Or, prijs voor beste mannelijke hoofdrol, en voor de beste bijdragende rollen, de Colombina (vrouwelijke bijrol) en de Arlecchino (mannelijke bijrol).
Genomineerd voor de Theo d’Or (prijs voor de meest indrukwekkende vrouwelijke dragende rol):
Lotte Dunselman
voor haar rol in De Poolse bruid bij het Noord Nederlands Toneel en tgECHO
De Nederlandse Toneeljury: “In De Poolse bruid laat Lotte Dunselman haar personage langzaam ontdooien. Van een vrouw in totale verstarring transformeert ze tot een integer en sensitief personage dat een zeer breed scala aan emoties beleeft. Met haar uiterst precieze tekstbehandeling maakt Dunselman de muzikaliteit van de tekst hoorbaar en voelbaar. Ze vertelt, beleeft en onderzoekt haar woorden en schakelt rigoureus van toonaarden. Als haar personage langzaam maar zeker zachter en opener wordt, wordt ook de pijn van haar karakter steeds meer invoelbaar.”
Genomineerd voor de Louis d’Or (prijs voor de meest indrukwekkende mannelijke dragende rol):
René van ’t Hof
voor zijn rol in Eindspel bij Theater Rotterdam
De Nederlandse Toneeljury: “In Eindspel toont René van ’t Hof iemand die tegelijkertijd wil blijven en wil weggaan. Tegenover het ingeleefde spel van Hans Croiset zet René van ’t Hof een vervreemdende, fysieke theatertaal, waarbij het voortdurend diffuus is of hij heimelijk genoegen schept uit zijn repetitieve handelen, of dat hij genadeloos ten onder gaat aan de zinloosheid waarvan zijn bestaan omgeven is. In zijn beheerste vertolking doet Van ’t Hof bijna het onmogelijke: hij verenigt het onbedaarlijk komische en het onnoemlijk treurige met elkaar.”
Victor IJdens, Jesse Mensah, Felix Schellekens en Romijn Scholten
voor hun rol in Weg met Eddy Bellegueule bij Toneelschuur Producties
De Nederlandse Toneeljury: “Victor IJdens, Jesse Mensah, Felix Schellekens en Romijn Scholten knalden in Weg met Eddy Bellegueule van begin tot eind van de toneelvloer. Hun liefdevolle spel is wars van elke vorm van ijdelheid. Met bakken compassie schakelen ze voortdurend tussen de verschillende personages en scheppen zo een rijkgeschakeerd, meerlagig beeld van het milieu waarin Eddy is opgegroeid – dat hij verafschuwt maar waaraan hij zich tegelijkertijd altijd sterk verwant voelt. De grote kracht ligt hierbij uitdrukkelijk niet in de individuele acteerprestatie, maar juist in de onvoorwaardelijke onderlinge overgave. Zo nemen ze elkaar – en de zaal – onontkoombaar mee in alle pijn, verdriet en voorzichtige glimpjes van hoop.”
Genomineerd voor de Colombina (prijs voor de meest indrukwekkende vrouwelijke bijdragende rol):
Sanne Samina Hanssen
voor haar rol in Angels in America bij Olympique Dramatique en Toneelhuis
De Nederlandse Toneeljury: “In Angels in America maakt Sanne Samina Hanssen de waanzin van haar personage Harper volkomen inzichtelijk, ook wanneer die de werkelijkheid totaal uit het oog verliest. Ze schakelt daarbij niet alleen prachtig tussen illusie en realiteit, maar laveert ze ook voortdurend tussen hoop en wanhoop. Het is vooral bewonderenswaardig dat Hanssen van Harper geen deerniswekkend hoopje ellende maakt, maar juist een vrouw die vastbesloten de strijd aangaat met haar lot. Door haar trefzekere en krachtige vertolking sluit je Harper meteen in je hart en leef je van het begin tot het einde met haar mee.”
Genomineerd voor de Arlecchino (prijs voor meest indrukwekkende mannelijke bijdragende rol):
Louis van der Waal
voor zijn rol in Rijgen bij NTGent
De Nederlandse Toneeljury: “In de aantrekkelijke pretentieloosheid die hij bij zijn diverse rollen in Rijgen opzocht, toonde Louis van der Waal zich een uiterst kwetsbare speler. Met één blik richting zaal kan hij de toeschouwer aan het lachen krijgen, en tegelijkertijd het vermoeden van een groot verdriet invoelbaar maken. Hij brengt in zijn manier van spelen een spannende vervreemding aan, die uiterst fascinerend is om naar te kijken, zijn medespelers op een prettige manier ontregelt en de scène onverwacht van betekenis doet kantelen. Over de hele linie betrekt hij met zijn open, flirterige en terloopse spel de zaal voortdurend bij de voorstelling.”
Lukas Smolders
voor zijn rol in Angels in America bij Olympique Dramatique en Toneelhuis
De Nederlandse Toneeljury: “Lukas Smolders toont zich in Angels in America een acteur die het publiek verrast en meeneemt naar de meest uiteenlopende kanten van zijn personage. Hij kleurt tegen wat de tekst hem opdraagt en behoudt daarbij te allen tijde de geloofwaardigheid. Dat schept zowel afstand als betrokkenheid, wat het inzicht in de toestand van zijn personage versterkt en vergroot. Met zowel het grote gebaar als met de blik naar binnen gekeerd, geeft Smolders de voorstelling extra kleur, intensiteit en lucht.”
De Nederlandse Toneeljury 2019/2020 bestaat uit:
Hadassah de Boer (voorzitter), presentatrice | Rehana Ganga, programmamaker Het Nationale Theater | Sander Janssens, journalist NRC Handelsblad en Theaterkrant |Christiaan Mooij, programmeur De Meervaart | Fabian Pikula, programmeur Chassé Theater | Marijke Schaap, dramaturg | Saskia Tilanus, programmeur Stadsschouwburg Utrecht
Geen prijzen
De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), de branchevereniging van de podia, reikt normaal gesproken jaarlijks een breed palet aan theaterprijzen uit. Deze prijzen gaan naar de meest indrukwekkende podiumprestaties in verschillende disciplines.
Dit jaar heeft de VSCD, in samenspraak met de jury’s en de festivals waar de prijzen worden uitgereikt, besloten om de prijzen niet uit te reiken. De uitreikingen worden uitgesteld naar volgend jaar, waarbij de jury’s per prijs de prestaties en voorstellingen over twee seizoenen zullen meenemen in hun afwegingen en keuzes. Het abrupte einde van het theaterseizoen maakt dat het voor de jury’s van toneel, dans, cabaret, jeugdtheatertheater, klassieke muziek en mime niet mogelijk is om een goede afweging en keuze voor prijswinnaars te maken. Veel voorstellingen zijn niet doorgegaan en het seizoen is onvolledig afgesloten. Gezelschappen en podiumkunstenaars die in dit seizoen niet kunnen optreden, als gevolg van de crisis, worden hierdoor tekort gedaan.
VSCD
De Theo d’Or en Louis d’Or en de Colombina en Arlecchino zijn de Toneelprijzen van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). De VSCD is de belangrijkste belangenbehartiger van theaters en concertgebouwen. Podiumkunstenaars zijn het hart van theaters en concertgebouwen en dragen krachtig bij aan het kunstklimaat. Hun prestaties verdienen bijzondere aandacht en daarom eren de podia, verenigd in de VSCD, en partners uit de sector elk jaar de podiumkunstenaars door het uitreiken van prijzen in verschillende genres. De VSCD Toneelprijzen worden sinds 1955 uitgereikt.
De VSCD-toneelprijzen worden mogelijk gemaakt door de Podium Cadeaukaart, welke wordt uitgegeven door de Stichting Promotie Theater en Concertbezoek. De SPTC is onze trouwe en onvoorwaardelijk branche ondersteunende partner voor de VSCD-prijzen. Zij biedt als sponsor ook in 2021 de garantie dat de prijzen kunnen worden uitgereikt.
Wat, wie en waarom? Een gesprek met Dilan Yurdakul
De Wijkjury selecteerde voor het Nederlands Theater Festival Door de schaduw heen, een solovoorstelling van Dilan Yurdakul over de schaduwen die je verhinderen jezelf te zijn.
door: Sabine van den Eynden
‘Als je voortdurend bezig bent alle gaten binnen je identiteit op te vullen, dan word je helemaal gek.’
Winnaars BNG Bank Theaterprijzen bekendgemaakt!
Vrijdag 4 september maakte de jury van de BNG Bank Theaterprijs 2020 de drie winnaars bekend van de drie stimuleringsprijzen van elk € 15.000. Tijdens deze middag, die in het teken stond van jonge makers én jonge zakelijk leiders is eveneens bekendgemaakt dat het Anne Faber Stipendium 2020 aan Felix Welsink is toegekend.
De 3 winnaars van de BNG Bank Theaterprijzen zijn:
Marte Boneschansker – BLOOS de mannen
Uit het juryrapport:
“Vanuit het bewezen concept van haar eerdere voorstelling BLOOS komt Marte Boneschansker nu met een nieuwe theatrale performance BLOOS de mannen. Niet zomaar een herhaling van zetten, maar een nieuwsgierig makend vervolg met een eigen, unieke vorm. Met haar eigen en sensitieve makerschap werkt Boneschansker aan een herkenbare signatuur en maakt de jury nieuwsgierig naar de diversiteit aan perspectieven op mannelijke intimiteit.”
Sonja van Ojen & Hendrik Kegels – DORP
Uit het juryrapport:
“In tijden waarin we allemaal steeds individualistischer worden, zoeken Sonja van Ojen en Hendrik Kegels in DORP juist naar het verband van alles met alles. Een blik van bovenaf op een denkbeeldige samenleving. De verbeeldingsvolle kracht van de beschreven miniatuurwereld in de maquette maakt nieuwsgierig naar hoe de wereld waarin wij leven terugkomt in de performance.”
Nastaran Razawi Khorasani – Absent Voices
Uit het juryrapport:
“Met Absent Voices doet Nastaran Rasawi Khorasani een voorstel voor duetten met stemmen van afwezige kinderen uit Iran. Waarbij zij vanaf verlaten speelpleinen het publiek uitnodigt om hun horizon te blijven verleggen en datgene dat aan het zicht onttrokken wordt in het licht te zetten. Het principe van ‘act local, think global’ en het inhoudelijk ingaan op (nieuwe) werkelijkheden van lockdowns en postlockdowns waarbij zij voorbij Corona gaat prikkelt de jury.”
BNG Bank Theaterprijs 2020
Vanwege de corona-epidemie werden veel premières afgelast en besloot de jury van de BNG Bank Theaterprijs geen voorstellingen meer te nomineren voor de prijs van 2020. In plaats daarvan is een oproep geplaatst voor jonge theatermakers: iedereen kon een concept indienen voor een voorstelling op maat van de 1,5 meter samenleving. En er werd besloten om dit jaar in plaats van één bedrag van € 45.000 uit te keren aan één winnaar, drie stimuleringsprijzen ter waarde van € 15.000 elk uit te reiken aan drie winnaars.
FELIX WENSINK ONTVANGT ANNE FABER STIPENDIUM 2020
Ook is tijdens het Nederlands Theater Festival voor de derde keer het Anne Faber Stipendium uitgereikt aan een jonge en talentvolle zakelijk leider in spé: Felix Welsink. Met het stipendium van 15.000 euro kan Felix belangrijke vervolgstappen zetten in de ontwikkeling van zijn zakelijk leiderschap binnen de podiumkunsten.
Felix Welsink (1995) heeft na zijn studies Behavioral Economics, BA Theaterwetenschap en BSc Economie al de nodige ervaring opgedaan binnen en buiten de cultuursector. Zo was hij Fundraising Data Strategist en relatiebeheerder bij Nationale Opera & Ballet, penningmeester van Stukafest en liep hij stage bij PWC. Op dit moment is hij zakelijk leider bij Studio Salix.
De selectiecommissie ziet in Welsink met zijn enthousiasme, ambitie en zelfverzekerdheid een talentvolle zakelijk leider voor de cultuursector. Kunst en cultuur kan volgens Welsink nog veel meer impact maken, als zakelijk en artistiek elkaar versterken. En die bruggen, tussen zakelijk en artistiek en tussen beleid en praktijk, wil Welsink gaan bouwen.
Anne Faber Stipendium
Het Anne Faber Stipendium, een initiatief van Het Huis Utrecht, ondersteunt talentvolle startende zakelijk leiders binnen de podiumkunsten in het doorontwikkelen van hun visie, kennis en leiderschap. Het stipendium wordt vanaf 2018 jaarlijks aan één kandidaat uitgereikt en bedraagt een toelage ter waarde van € 15.000 voor scholing, coaching, netwerkvorming en een kleine bijdrage in het levensonderhoud.
Genomineerden BNG Bank Theaterprijzen bekend!
04 sep | 15:00-17:30 | uitreikingen BNG Bank Theaterprijzen & Anne Faber Stipendium | ITA | Rabozaal
De jury van de BNG Bank Theaterprijs 2020 maakt vandaag de zeven genomineerden bekend die in aanmerking komen voor de drie stimuleringsprijzen van elk € 15.000.
Op 4 september om 15.00 uur tijdens het Nederlands Theater Festival pitchen de zeven genomineerden voor deze nieuwe prijzen hun plan in Internationaal Theater Amsterdam en worden de winnaars bekendgemaakt. De middag, die in het teken staat van jonge makers en jonge zakelijk leiders, wordt besloten met de feestelijke uitreiking van de drie BNG Bank Theaterprijzen en wordt bekendgemaakt wie het Anne Faber Stipendium 2020 krijgt toegekend.
De 7 genomineerden voor de BNG Bank Theaterprijzen zijn:
Emma Miriam Berentsen – Dat wat je mist…
Uit het juryrapport: ‘Dat wat je mist… is intiem theater vanuit je eigen bed, zintuigenprikkelend ervaringstheater met daarin de geuren van je eigen herinneringen in de hoofdrol.’
Marte Boneschansker – BLOOS de mannen
Uit het juryrapport: ‘Met een herkenbare signatuur onderzoekt ‘BLOOS de mannen’ de diversiteit aan perspectieven op mannelijke intimiteit.’
Sonja van Ojen & Hendrik Kegels – DORP
Uit het juryrapport: ‘DORP is een verbeeldingsvolle maquette van een miniatuurwereld waarin het verband van alles met alles zichtbaar wordt.’
playField. – I Remember
Uit het juryrapport: ‘I Remember wil inzichtelijk maken hoe je hetzelfde gezien kunt hebben, maar toch allemaal iets anders hebt ervaren. Een oefening in het herkennen van perspectieven.’
Nastaran Razawi Khorasani – Absent Voices
Uit het juryrapport: ‘Vanaf verlaten speelpleinen wordt in Absent Voices het ongehoorde hoorbaar in urgente duetten met de stemmen van afwezige kinderen uit Iran.’
ROTOR | Van God los trilogie deel I
Uit het juryrapport: ‘De theatrale installatie Van God los toont een fysieke uitputtingsslag, stoer en kwetsbaar tegelijk. Een klassieke strijd tussen mens en machine.’
Venus Pop Grotto! – De Ecosexcursie
Uit het juryrapport: ‘De Ecosexcursie is een sensuele geluidswandeling vol ecofeminisme vanuit de wens de verbinding met de natuur te vinden in de grootstedelijke omgeving van Rotterdam.’
BNG Bank Theaterprijs 2020
Vanwege de corona-epidemie werden veel premières afgelast en besloot de jury van de BNG Bank Theaterprijs geen voorstellingen meer te nomineren voor de prijs van 2020. In plaats daarvan is een oproep geplaatst voor jonge theatermakers: iedereen kon een concept indienen voor een voorstelling op maat van de 1,5 meter samenleving. En er werd besloten om dit jaar in plaats van één bedrag van € 45.000 uit te keren aan één winnaar, drie stimuleringsprijzen ter waarde van € 15.000 elk uit te reiken aan drie winnaars.
Anne Faber Stipendium
Het Anne Faber Stipendium, een initiatief van Het Huis Utrecht, ondersteunt talentvolle startende zakelijk leiders binnen de podiumkunsten in het doorontwikkelen van hun visie, kennis en leiderschap. Het stipendium wordt vanaf 2018 jaarlijks aan één kandidaat uitgereikt en bedraagt een toelage ter waarde van € 15.000 voor scholing, coaching, netwerkvorming en een kleine bijdrage in het levensonderhoud.
Wat, wie en waarom? Een gesprek met Laura van Dolron
Traditiegetrouw opent het Nederlands Theater Festival met de Staat van het Theater, een voordracht over de huidige stand van zaken in het theater. In 2019 liet Laura van Dolron onder de titel Not bad for a girl haar licht schijnen over misogynie, mannen die gevangen zitten in een idee van mannelijkheid en vrouwen, niet in de laatste plaats Laura zelf, die zich onzeker voelen over hun lichaam en ouder worden.
door: Sabine van den Eynden
‘Ik wil altijd een verrassing, een onzekerheid.’
Wat, wie en waarom? Een gesprek met Casper Vandeputte.
Maar liefst twee voorstellingen van regisseur Casper Vandeputte worden getoond tijdens het Nederlands Theater Festival. Immens, geselecteerd door de Nederlandse Toneeljury, is een muzikale solo, gespeeld door Vincent van der Valk en geïnspireerd op het werk van Friedrich Nietzsche. De tekst die Vandeputte en van der Valk hiervoor schreven, is genomineerd voor de Toneelschrijfprijs 2020. Deze voorstelling is tijdens NTF reeds uitverkocht, maar wordt ook aangeboden als onderdeel van het NTF Online programma.
door: Sabine van den Eynden
‘De waarheid bestaat niet.’
Kaartverkoop NTF online gestart!
Beleef het Nederlands Theater Festival dit jaar zoals JIJ dat wil!
Met livestreams, talkshows, lezingen en meer…
Door de beperkte capaciteit van de live seats hebben we een online programma samengesteld zodat toch zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van al het moois dat wordt gemaakt. Bijkomend voordeel is dat je het festival kunt meemaken hoe en wanneer jij wilt: thuis voor de buis, onderweg in de trein of tijdens een cultureel tête-à-tête.
Aan het programma zal het niet liggen. Aan de prijs ook niet. Een digitale passe-partout koop je al voor €10, daarmee krijg je toegang tot het complete aanbod. Per stream betalen kan natuurlijk ook.
De kaartverkoop is gestart! Ga naar online.tf.nl
Wie is wie van de Nederlandse Toneeljury? – Rehana Ganga
De Nederlandse Toneeljury: ieder jaar selecteert zij de tien (of elf, of twaalf) beste voorstellingen van het theaterseizoen. Geen sinecure, want er wordt in de Lage Landen fantastisch theater gemaakt. Toch lukt het ieder jaar. En krijgt de Toneeljury steevast lof, verbazing en kritiek over zich heen. Wie zit er eigenlijk in de Toneeljury? En wat is voor hen de noodzaak van theater? We vroegen het hen alle zeven. Vandaag aan Rehana Ganga.
door: Sabine van den Eynden
‘Programmeren voor de 70 procent.’
Als programmamaker bij Het Nationale Theater houdt Rehana Ganga zich bezig met de verbinding tussen de theaters en hun potentiële publiek. Sinds 2019 is zij lid van de Nederlandse Toneeljury die de beste voorstellingen selecteert voor het Nederlands Theaterfestival.
Hoe zou je jouw werk omschrijven?
“Ik programmeer en initieer. Ik zie wat er ontbreekt, maar wel thuishoort in het theater.”
En dat is?
“Nou kijk, een theater is als gebouw en als instelling eigendom van de stad. Dus het moet ten dienste staan van de stad en haar inwoners, al haar inwoners. Den Haag is een superdiverse stad maar de programmering van de Koninklijke Schouwburg en het Theater aan het Spui was in 2013 – toen ik begon – gericht op zo’n 30 procent van de bewoners. Dat kan natuurlijk veel beter en ik beschouw het als mijn taak om daar verandering in aan te brengen. Want theater kan en moet bijdragen aan het emancipatieproces van die andere 70 procent, die overigens heel divers is. Het kan hen helpen hun stem te vinden en hun narratief te delen op een groot podium. En dat meerstemmige geluid is hard nodig in de meest gesegregeerde stad van Nederland. Anders leer je elkaars achtergronden of geschiedenis nooit kennen.”
‘1 juli moet dezelfde betekenis krijgen als 4 en 5 mei.’
Hoe ben je te werk gegaan?
“In de theaters van de stad vonden altijd al manifestaties, vieringen en herdenkingen plaats van verschillende verenigingen en stichtingen, zoals Ketikoti, Suikerfeest, Internationale Vrouwendag en de Dag van de Marrons. Van oudsher huurden die verenigingen theaterzalen, maar ze verdwenen uit het gesubsidieerde zalencircuit als gevolg van bezuinigingen en moesten dure zalen gaan huren om hun culturele manifestaties huisvesten.
Cees Debets, Wilma Heerings en ik hebben wat er al was, teruggehaald, het theater in. Maar wij willen meer. Wij willen toneel programmeren voor de hele stad. Daarom zoeken we voorstellingen die kunnen bijdragen aan specifieke thema’s, zoals dekolonisatie en vrouwenemancipatie. Daar komt publiek op af dat een afspiegeling is van de stad. Die mensen proberen we vast te houden met thematische abonnementenseries voor een gemengd publiek. Een van die series is Moksi Patu – Gemengd palet – met voorstellingen rondom het thema van zwarte emancipatie. Daarin zat ook Ondine, een superwitte voorstelling met een universeel thema: watergeesten. Zo’n animistisch thema komt in veel culturen voor en is voor veel mensen herkenbaar. Bij zo’n voorstelling zorgen we natuurlijk wel voor een inleiding vanuit het zwarte emancipatie perspectief.
Rond Ketikoti programmeren we een heel festival met voorstellingen, stadswandelingen en lezingen. 1 Juli moet dezelfde betekenis krijgen als 4 en 5 mei, want het verzet tegen de slavernij is net zo betekenisvol en belangrijk als het einde van de Tweede wereldoorlog.”
‘Mensen willen meer dan een wijntje na afloop van de voorstelling.’
Wat doe je verder?
“Nou, ik mag me overal tegenaan bemoeien. Ik heb me beziggehouden met het verhuurbeleid van de theaters zodat manifestaties die voorheen in de verhuur zaten, naar de programmering verhuisden en daar in een context werden geplaatst. Nu horen ze er gewoon bij. Ook ten aanzien van de publieksontvangst heb ik dingen kunnen veranderen: er is nu bijvoorbeeld halal voedsel te koop. Maar vooral heb ik geprobeerd de publiekservaring te verrijken. Mensen willen meer dan een wijntje na afloop van de voorstelling, ze willen elkaar ontmoeten. Daarom organiseer ik dineetjes voorafgaand aan de voorstelling met een inleiding en dialoog. Die avonden worden bezocht door groepen van honderd mensen die samen een afspiegeling van de stad vormen: zestig mensen met een niet-westerse culturele achtergrond die zich mengen met veertig witte theaterliefhebbers. Als zij na afloop van de voorstelling iets met elkaar gaan drinken, dan denk ik: het was geslaagd. Ze hebben plezier en kunnen zichzelf zijn, want ze voelen zich veilig. Dat is de perfecte garantie voor een herhalingsbezoek.”
‘Theater werpt je terug op je basis.’
Waar komt jouw belangstelling voor theater vandaan?
“Mijn ouders behoorden tot de Surinaamse middenklasse, hun vrienden waren schrijvers en theatermakers dus wij kregen altijd try-out kaartjes voor het Cultuurgebouw CCS in Paramaribo en dat was een een hele belevenis. Het publiek op de tribune leefde enorm mee en liet ook flink van zich horen. Ik heb wel eens meegemaakt dat een zanger knielde voor een romantisch duet. Het publiek – allemaal vrienden van hem – begon te joelen en te fluiten en toen werd hij zo kwaad dat hij de microfoon greep en zei: ‘Doe even serieus! Wij moeten hiermee op tournee!’
Op de middelbare school in Nederland kreeg ik een scholierenabonnement voor theater. Daarmee zag ik onder andere voorstellingen van het Zuidelijk Toneel. Daarna was mijn toneelperiode voorbij. Pas na mijn 30e vond ik dankzij mijn goede vriend Erwin Jans het theater terug. In de Schouwburg in Rotterdam zag ik Dogville – naar de film van Lars von Trier – en die voorstelling raakte mijn grootste angst: chaos. Wat als je de regie over jezelf kwijtraakt ten gunste van de groep? Als alleen het recht van de sterkste geldt? Toen voelde ik hoezeer theater je kan raken. Het werpt je terug op je basis: Wat is mens zijn? Hoe gaan we met elkaar om?”
‘Ben ik de excuusallochtoon?’
Wat was je doelstelling toen je begon als jurylid bij het Nederlands Theaterfestival?
“Had ik niet. Ik was best achterdochtig. Ik heb meteen gevraagd: ben ik de excuusallochtoon? Maar de reactie van het festival was goed: ze legden me uit dat ik zeker niet het eerste jurylid met een kleurtje ben. Er komen meer posities vrij, ze willen diverser worden en ja, ze moeten natuurlijk ergens beginnen.”
‘Het neerzetten van het eigen narratief gebeurt tegenwoordig steeds vaker zonder consessies, zonder dat makers zich afvragen wat een witte recensent ervan zal vinden.’
Waar let je op als jurylid? Wat zijn voor jou belangrijke criteria?
“Theater moet maatschappelijk relevant zijn, zoals Orestes in Mosul. Die voorstelling verbindt een klassiek stuk uit de oudheid met actuele vraagstukken. Dat is hoe theater moet zijn. Het moet een bijdrage leveren aan mijn begrip van de wereld om mij heen.
Bij het programmeren van voorstellingen voor Het Nationale Theater draait het ook om de vraag: weerspiegelt dit stuk thema’s die nu leven? Dan is zeggingskracht het belangrijkste. Collega-programmeurs zeggen soms: ik vind deze voorstelling niet goed genoeg, dus die gaan we niet programmeren. Dan zeg ik: ik wil het wel plaatsen, want er is behoefte aan dit verhaal, aan het gekleurde narratief – dat het andere publiek aanspreekt. Dat zijn lastige afwegingen.
Daarom ben ik blij dat Dear Winnie bij de selectie zit. Het uitgesproken, eigen narratief van de acteurs is goed verweven met het narratief de voorstelling. Ze versterken elkaar en creëren een beeld en een gevoel van een sisterhood; vrouwen die samen moeilijke situaties te boven komen. Het neerzetten van het eigen narratief gebeurt tegenwoordig steeds vaker zonder consessies, zonder dat makers zich afvragen of ‘iedereen’ het wel zal begrijpen en wat een witte recensent ervan zal vinden. En dat is en goede zaak. Zo komt er ruimte voor het tonen van andere leefwerelden.”
Wie is wie van de Nederlandse Toneeljury? – Fabian Pikula
De Nederlandse Toneeljury: ieder jaar selecteert zij de tien (of elf, of twaalf) beste voorstellingen van het theaterseizoen. Geen sinecure, want er wordt in de Lage Landen fantastisch theater gemaakt. Toch lukt het ieder jaar. En krijgt de Toneeljury steevast lof, verbazing en kritiek over zich heen. Wie zit er eigenlijk in de Toneeljury? En wat is voor hen de noodzaak van theater? We vroegen het hen alle zeven. Vandaag: theaterprogrammeur Fabian Pikula.
door: Sabine van den Eynden
De Officiële Juryselectie 2020 is bekend!
Van donderdag 3 tot en met zondag 13 september 2020 toont het Nederlands Theater Festival de beste theaterproducties van het afgelopen theaterseizoen. De Nederlandse Toneeljury, onder leiding van Hadassah de Boer, selecteerde de negen beste producties van het moment. Vandaag maakte de jury haar selectie bekend. Als gevolg van de regelgeving rond het coronavirus kunnen niet alle geselecteerde producties gespeeld worden.
Van de geselecteerde producties zijn Weg met Eddy Bellegueule, Dagboek van een leeg bed, Dear Winnie, Immens en Angels in America live te bezoeken. Omlijst met een live programma laten we de registratie van Othello zien. En we hebben de première van de documentaire Orestes in Mosul: the making of.
Het Nederlands Theater Festival opent op 3 september met de Staat van het Theater en sluit feestelijk af op zondag 13 september. De kaartverkoop start 9 juli om 9.00 uur.
De keuze van de Wijkjury 2020 is bekend!
Ondanks dat Corona een streep zette door het theaterseizoen, is WijkJury Amsterdam – 15 ongeoefende doch bevlogen ogen die het theaterveld verkennen – tot een keuze gekomen. De Keuze van de WijkJury wordt naast de keuze van de vakjury getoond op het Nederlands Theater Festival 3 t/m 13 september 2020. De WijkJury had 10 van de 15 geprogrammeerde voorstellingen gedurende dit theaterseizoen gezien, voldoende bagage om hun favoriet te kiezen: Door de schaduw heen van Dilan Yurdakul, Likeminds en Bellevue, in de regie van Julie van den Berghe. De voorstelling is tijdens het Nederlands Theater Festival te zien van 4 t/m 13 september. Kaartverkoop start op donderdag 9 juli.
Open call BNG Bank Theaterprijs 2020
In normale tijden is de BNG Bank Theaterprijs een bedrag van € 45.000 voor een jonge maker, gekozen door een jury. Dit seizoen is alles anders. De coronacrisis sloeg in als een bom. Veel geplande producties konden niet gemaakt of getoond worden. Daarom nomineert de jury dit jaar verder geen voorstellingen, maar doet het een oproep voor inzendingen. De jury van de BNG Bank Theaterprijs roept jonge makers op om een concept in te dienen voor een voorstelling op maat van de anderhalvemetersamenleving. De reeds genomineerde producties Jezebel en Oorlog en Vrede dingen mee naar de BNG Bank Theaterprijs in 2021. Met de open-call wil de BNG Bank Theaterprijs jong talent in deze moeilijke tijden steunen. De plannen moeten passen binnen de coronaregels en uitgevoerd kunnen worden in 2020-2021. De uitreiking van deze drie stimuleringsprijzen ter waarde van elk €15.000,- vindt plaats tijdens het Nederlands Theater Festival in september.
Dien je plan in vóór maandag 22 juni 2020 via bngbanktheaterprijs@tf.nl.
Lees hieronder verder voor meer informatie en de voorwaarden. De prijzen worden uitgereikt in september 2020 tijdens het Nederlands Theater Festival. [Scroll down for English version]
NEDERLANDS THEATER FESTIVAL 2020 GAAT DOOR IN AANGEPASTE VORM.
Het Nederlands Theater Festival 2020 gaat crossmediaal! Van 3 tot en met 13 september zal het festival met een selectie van de beste voorstellingen van afgelopen seizoen zowel online als live te volgen en te bezoeken zijn met een aangepast programma tengevolge van de regelgeving rond het Corona-virus. Zo is het aantal producties dat getoond kan worden dit jaar minder groot dan voorgaande jaren en wordt Het Gala van het Nederlands Theater uitgesteld. Toch zullen zo’n 15 producties in een alternatieve 1,5 meter opstelling ‘gewoon’ in de zaal te zien zijn. Eind juni wordt de Officiële Juryselectie – de beste voorstellingen volgens de Nederlands Toneeljury – bekendgemaakt waarna de kaartverkoop start.