Officiële Juryselectie 2022 bekend!

15 juni 2024

Het Nederlands Theater Festival barst dit najaar weer los! Na ingetogen jaren zetten we de deuren wagenwijd open met de mooiste voorstellingen van het afgelopen theaterseizoen. Ontdek een waaier aan verhalen op het podium, dwars door generaties en theatergenres, afkomstig uit de vele windstreken van Nederland en Vlaanderen.

Daarover later meer. Nu eerst: onder leiding van juryvoorzitter Hadassah de Boer selecteerde de Nederlandse Toneeljury de 12 meest indrukwekkende theaterproducties van het moment.

De Nederlandse Toneeljury: “De selectie is een ode aan de makers en het publiek die samen het theater maken. Laat de inhoud en de theatrale rijkdom van deze selectie het publiek verleiden om zich onder te dompelen in een theateravond vol schoonheid, troost, ontregeling, vermaak en verwondering.”

Vandaag maakte de jury haar selectie bekend. Tien van de twaalf producties uit de selectie zijn te zien tijdens de komende editie van het festival van 1 tot en met 11 september.

De kaartverkoop start begin juli via www.tf.nl

De Nederlandse Toneeljury kwam voor het Nederlands Theater Festival 2022 tot de volgende selectie (in alfabetische volgorde):   

BAAAAAA / Circus Treurdier
Uit het juryrapport: In BAAAAAA geeft Circus Treurdier de eeuwige underdog het podium. Dit levert een aantal geweldige scènes op, waarin de cast met smeuïg, onbeschaamd spel de meest walgelijke verschijningsvorm van de mens toont. Behalve een ijzersterke, gelaagde komedie, is BAAAAA ook muzikaal van zeer hoog niveau. De spelers boren een opvallend omvangrijk muzikaal spectrum aan: van vervreemdende klankharmonieën op het schooltoneel tot meerstemmige liedjes die ontroeren. BAAAAAA is een intelligent en hilarisch portret van hardnekkige groepsdynamica. 

De Dokter  / ITA – Ensemble / Robert Icke
Uit het juryrapport: Met De dokter brengt regisseur Robert Icke bij ITA een zeer ambitieus ideeënstuk waarin een zinderende wervelwind aan actuele pijnpunten en complexe thema’s voorbijkomt. In strak versneden scènes behandelt deze voorstelling filosofische, maatschappelijke en ethische dilemma’s, zonder ergens voorbij te gaan aan de menselijke maat. De dokter is beklemmend actueel, overweldigend en onverwacht ontroerend. Het is een stuk dat je laat nadenken over je eigen, onvermijdelijk subjectieve perspectief waarmee je je tot het identiteitsdebat verhoudt.  

Girls & Boys  / Toneelgroep Oostpool / Daria Bukvić
Uit het juryrapport: In regie van Daria Bukvić neemt Hadewych Minis de toeschouwer mee in een ijzingwekkend verhaal dat begint als een luchtige boy meets girl-story, maar eindigt als gitzwart drama. Bukvić wisselt verstilde momenten af met energieke bewegingssequenties die lucht en ruimte scheppen, en waarin het drama kan resoneren. Met haar open en eerlijke spel toont Minis hoe een personage de grootst mogelijke pijn te verwerken krijgt en probeert nieuwe houvast te vinden. De voorstelling laat je naar adem happend achter. 

La Codista  / Acteursgroep Wunderbaum / Marleen Scholten / Associazione TRAK / Theater Rotterdam
Uit het juryrapport: De monoloog La Codista van acteursgroep Wunderbaum is een mooi filosofisch kleinood over onze blik op tijd en tijdsbesteding. De voorstelling is aangrijpend én bevrijdend, in de manier waarop het personage van Marleen Scholten zich heeft verzoend met haar lot. Scholten werpt een zinvolle vraag op: wat moeten we met overbodige tijd? La Codista toont dat overbodige tijd verre van overbodig is, sterker nog: het is misschien wel een voorwaarde voor zingeving, creativiteit en ontspanning.  

Lady Chatterley’s Lover  / toneelgroep Amsterdam / Frascati Producties
Uit het juryrapport: In Lady Chatterley’s Lover onderzoeken Florian Myjer en Lisa Verbelen hoe vastgeroeste rolpatronen de huidige seksualiteit nog altijd in hun greep houden. Lady Chatterley’s Lover is op momenten confronterend, maar uiteindelijk vooral aangrijpend in hoe de performers bevrijding vinden in hun eigen marginaliteit. Beiden zijn op zoek naar herkenning. In hun allesoverwoekerende eenzaamheid vinden ze elkaar in een pleidooi voor liefde en seks op een manier die zich door niets en niemand laat beteugelen. Dat is moedig en prachtig. 

Lichter dan ik  / Korthals Stuurman Theaterproducties / Olivier Diepenhorst
Uit het juryrapport: In Lichter dan ik staat het verhaal centraal van een Javaanse njai. Op prachtige wijze laten de makers zien hoe vrouwen zich in de standenmaatschappij van toen met dat systeem van onderdrukking staande hebben gehouden. Met veel respect en aandacht hebben de makers gebruiken van andere culturen over het voetlicht gebracht.  Lichter dan ik is een verhaal dat ruimte geeft aan het perspectief van vrouwen dat te lang in ons koloniale verleden ontbrak.  

De meester en Margarita  / Orkater / De Nieuwkomers – Konvooi 
Uit het juryrapport: Konvooi levert met De meester en Margarita een imposante toneelavond af die op alle vlakken omverblaast. In een associatieve bad trip wordt de toeschouwer op speelse wijze geconfronteerd met boeiende filosofische denkstukken over waarheid en werkelijkheid. Het sinistere plezier spat van het podium in deze adembenemende muziektheaterervaring, waarin de waarheid wordt ontmanteld en twijfel en verwarring vervolgens vrolijk gerehabiliteerd worden. De meester en Margarita is een heerlijke nachtmerrie waar je niet uit wakker wilt worden. 

Salomonsoordeel / TG Ilay / Likeminds / Het Zuidelijk Toneel 
Uit het juryrapport: In Salomonsoordeel neemt theatermaker Ilay den Boer de toeschouwer mee in de morele dilemma’s die komen kijken bij het beoordelen van een asielaanvraag. Den Boer daagt zijn toeschouwers expliciet uit om ook de eigen morele standpunten te (durven) onderzoeken. Hij creëert daarvoor een open, intieme sfeer, waarin de verschillende perspectieven op subtiele wijze theatraal werden gemaakt. Salomonsoordeel is een belangrijke ethische denkoefening die je actief uitdaagt voorbij te gaan aan reflexen van makkelijke antwoorden en snel oordelen.  

Slachthuis vijf  / Theater Rotterdam / Erik Whien
Uit het juryrapport: Met Slachthuis vijf brengt regisseur Erik Whien bij Theater Rotterdam een verpletterend oorlogsverhaal op toneel. Met zijn heldere regiekeuzes en perfect gedoseerde acteursregie, bewijst Whien opnieuw één van de grootste regisseurs van nu te zijn. Door het ingeleefde spel klauwen de personages zich genadeloos in je vast. De voorstelling laveert tussen kleinmenselijk drama en het grote gebaar, doorbreekt schaamteloos de vierde wand en vuurt wonderbaarlijke toneelbeelden op de toeschouwer af die nog lang op het netvlies gebrand blijven. 

Trojan Wars / HNTJong / Het Nationale Theater / Noël Fischer 
Uit het juryrapport: Trojan Wars van HNTjong is een overrompelende monsterproductie die de toeschouwers vijf uur lang alle hoeken van het theater laat zien. In een rijgdraad aan rauw-poëtische dialogen, massale groepschoreografieën, abstracte bewegingssequenties en ingeleefde monologen bedienen de makers zich van alle registers van hun ambacht. Trojan Wars is een groot theaterfeest dat genadeloos onder je huid kruipt. Tegelijkertijd laten de makers zien hoe politiek gekonkel en machtsspelletjes oorlogen kunnen ontketenen. Trojan Wars is daarmee tijdloos én razend actueel.  

Winter/21/J.  / Ryan Djojokarso | LIBI
Uit het juryrapport: In Winter/21/J. onderzoekt choreograaf Ryan Djojokarso hoe giftige mannelijkheid zich manifesteert in de huidige samenleving. Djojokarso levert een artistiek krachtig en maatschappelijk zeer urgent theatraal document af. Op een indrukwekkende manier weet Djojokarso de cross-overs te leggen tussen de verschillende disciplines. Djojokarso zoekt verwarring op, durft te irriteren en weet dan op prachtige wijze ook te raken. Een wonderschone, rauwe ervaring, die ruimte schept voor confrontatie en ongemak en daarin grote waarde vindt. 

Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht  / Theateralliantie / Pieter Kramer
Uit het juryrapport: Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht is een fijne well made play die de toeschouwer meeneemt in de werkelijkheid van hoofdpersoon Christopher, een puberjongen op het autistisch spectrum. Regisseur Pieter Kramer pakt uit in uitbundige groepschoreografieën, maar zoekt ook expliciet de verstilling op. Het verhaal van Christopher wordt in deze voorstelling uiterst serieus genomen. Tegelijkertijd is het vintage-Pieter Kramer: een exorbitant acteursfeestje om je vingers bij af te likken. 

De Nederlandse Toneeljury 2021-2022 bestaat uit: 
Hadassah de Boer (voorzitter), presentator, programmamaker| Marjorie Boston, programmeur De Schuur en directeur RIGHTABOUTNOW INC.| Rehana Ganga, programmamaker Het Nationale Theater | Bram Jacobs, programmeur Parktheater Eindhoven | Sander Janssens, journalist NRC en Theaterkrant | Christiaan Mooij, artistiek coördinator Meervaart, regisseur | Fabian Pikula, programmeur Chassé theater | Marijke Schaap, stafdocent Master Creative Producing (AHK) | Dianne Zuidema, directeur Schouwburg Amstelveen. 

De Nederlandse Toneeljury over haar selectie van seizoen 2021-2022:

Een weelde aan aanbod 

Midden in de coronalockdown beloofden 425 gezelschappen, makers, theaters en belangenorganisaties eensgezind dat ze er zouden zijn als de zalen weer open mochten. Ze deden de belofte dat door de lockdown de waarde van de kunst niet verloren gaat. De belofte dat straks, als de zalen weer open zouden gaan, iedereen er weer staat. Dat men even vol moet houden, maar dat er straks weer veel moois, ontroerends en belangwekkends is te zien. Het was een belofte die voortkwam uit een oprechte noodzaak en de behoefte om in verbinding te blijven met het publiek. 

Dit seizoen laat zien dat de makers zich ruimschoots aan die belofte hebben gehouden. Het publiek kreeg een bloemrijk palet gepresenteerd aan uitgestelde voorstellingen en premières. De Nederlandse Toneeljury moest alle zeilen bijzetten om de hoeveelheid aan nieuwe producties, met veelal een beperkt aantal speelbeurten, te kunnen zien. Het was een weelde om weer uit een ruim aanbod te kunnen kiezen.  

De jury heeft de opdracht om een selectie te maken van de beste voorstellingen van het afgelopen seizoen. Het beste zien wij als inspirerende voorstellingen die ontstaan in de elkaar versterkende interactie van inhoud, vorm en uitvoeringskwaliteit. Met deze selectie toont de Nederlandse Toneeljury een bloemlezing van het mooie dat het Nederlands theater te bieden heeft. Een schoonheid die niet zelfgenoegzaam verblindt of verbloemt, maar één die prikkelt, ontregelt en de toeschouwer onderdompelt in verwondering. Een schoonheid die je raakt. 

De selectie is een ode aan de makers en het publiek die samen het theater maken. Laat de inhoud en de theatrale rijkdom van deze selectie het publiek verleiden om zich onder te dompelen in een theateravond vol schoonheid, troost, ontregeling, vermaak en verwondering. Deze keuze van de jury is zowel een terugblik op de belofte die werd ingelost als een aansporing voor het seizoen dat gaat komen.  

De Nederlandse Toneeljury 

Download de volledige juryrapporten hier.