Net als de Nederlandse Toneeljury bezoeken ook de juryleden van het TheaterFestival (Vlaanderen) het hele jaar door theater- en dansvoorstellingen. Maandelijks worden hevige discussies gevoerd om uiteindelijk in mei tot een selectie van het meest belangwekkende werk te komen. Lees meer over de juryleden van het TheaterFestival (Vlaanderen)
De Waarheidscommissie
Chokri Ben Chikha / Action Zoo Humain
Met unieke locatievoorstellingen vraagt het Vlaamse theatergezelschap Action Zoo Humain aandacht voor de onderbelichte, koloniale erfenis van de human zoo. Ook Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen als ‘exotisch’, ‘wild’ en ‘primitief’ tentoon in zogenaamde ‘mensentuinen’.
Minister-president Mark Rutte en koning Willem-Alexander boden recent excuses aan voor het slavernijverleden. De waarheidscommissie gaat aan de slag met hetgeen er na de fameuze komma zou kunnen volgen. De voorstelling combineert dans, theater en getuigenissen tot een bijzondere belevenis en gaat na hoe de human zoo vandaag nog steeds het maatschappelijke denken beïnvloedt. Verplaats je in de problematische nieuwsgierigheid van de bezoekers, de ervaringen van de tentoongestelde volkeren en de koloniale propagandamachine van de organisatoren.
Voormalig politica Kathleen Ferrier en Mpho Tutu van Furth, dochter van de recent overleden Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu, leiden als voorzitters alle getuigenissen in goede banen. Is het een performance, een theatervoorstelling of toch een echte waarheidscommissie? De termen doen er niet toe. Kom en oordeel zelf.
Met de eerste Waarheidscommissie ooit in Nederland vraagt Chokri Ben Chikha/Action Zoo Humain aandacht voor de onderbelichte, koloniale erfenis van de human zoo. Ook Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen als ‘exotisch’, ‘wild’ en ‘primitief’ tentoon in zogenaamde ‘mensentuinen’. Beïnvloedt de human zoo vandaag nog steeds het maatschappelijke denken? Zijn het etnisch profileren door de politie, het toeslagen schandaal bij de belastingdienst, maar ook het ‘onschuldig’ delen van beeldmateriaal op social media van die ‘exotische’ reis, hier geen voorbeelden van?
Naar voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika spreken getuigen zich uit in woord, beeld en beweging op treffende locaties van white establishment in die steden waar ooit een human zoo heeft gestaan. De kijker wordt daar uitgedaagd niet langer vanuit het pluche toe te kijken, maar mee te denken en te doen.
Het gaat erom verschillende waarheden en perspectieven met elkaar in aanvaring te laten komen
De voorstelling houdt spiegels voor en voelt regelmatig ongemakkelijk. Hulde voor maker Chokri Ben Chikha want dat is hoognodig
De verwarring die De waarheidscommissie zo sticht, is bijzonder productief: waar houdt kunst op en begint activisme? Door het publiek uiteindelijk te vragen ook daadwerkelijk in verzet te komen tegen de dehumanisering van ‘de ander’, onderstreept de voorstelling ieders eigen verantwoordelijkheid ten opzichte van de giftige nalatenschap van de mensentuinen
Concept/regie Chokri Ben Chikha
Projectleiding/dramaturgie Sietske de Vries
Productieleiding Lique van Gerven
Tekstbewerking Erik-Ward Geerlings, Sharona Maguette Diop
Muziek Seppe Salomé
Fotografie Kurt Van Der Elst
Video Sven Peetoom, Korrel
Website/socials Robin Laurens, Kirsten Lipman, Oya Latifa
Pers Ronald de Groot
Spelers Kathleen Ferrier, Mpho Tutu van Furth, Bert Sliggers, Chantal Loïal, Iris Tjoa, Mareille Labohm, Anis de Jong, Fouad Mourigh, Moussa Ndiaye, Izah Hankammer, Tamar Niamut, Nienke Nasserian, Wensley Piqué
Coproducenten PERPODIUM, DEGASTEN, Theater Rotterdam, Vlaams-Nederlands huis deBuren, Internationaal Theater Amsterdam, Musis & Stadstheater Arnhem, de Brakke Grond