Elisabeth gets her way
Jan Martens
Rabozaal | 1 uur en 10 min
Tijdens deze dansvoorstelling is er naakt op scène te zien en wordt er gebruikt gemaakt van stroboscopische effecten.
De nieuwe solo van en door Jan Martens is een gedanst portret van de Poolse Elisabeth Chojnacka (1939 – 2017), een uitzonderlijk getalenteerde en gepassioneerde muzikante die midden 20e eeuw medeverantwoordelijk was voor de revival van klavecimbelmuziek.
Terwijl in 1968 de Parijse studentenrevolte oude idealen op de helling zette, maakte Chojnacka kennis met avant-garde componisten zoals François-Bernard Mâche en begon ze – naast de eeuwenoude stukken die steeds op haar repertoire bleven staan – ook de weinige hedendaagse werken voor klavecimbel op regelmatigere basis te spelen. Mede door haar talent en doorzettingsvermogen waren er in de jaren zeventig en tachtig een resem componisten (Ligeti, Xenakis, Ferrari, Berio, Halffter, etc.) die nieuw werk schreven voor het klavecimbel, vaak aan Chojnacka opgedragen.
ELISABETH GETS HER WAY wil een ode brengen aan deze bijzondere vrouw. De solo wordt een gedanst portret met een soundtrack die breed gaat, met werk van Nyman over Montague tot Ligeti, alle in een uitvoering van Chojnacka. De ambitie is om al dansend dicht bij de soms complexe partituren te blijven. Martens bespeelt zijn lichaam zoals Chojnacka dat deed met het klavecimbel. Verschillende bewegingsstijlen worden samengebracht, net zoals zij met enkele eeuwen aan muziekgeschiedenis in de vingers moeiteloos tussen registers en genres heen slalomde. In 2021 was het exact vijftig jaar geleden dat Chojnacka haar eerste album uitbracht: Clavecin 2000. Een uitgelezen moment om eer te betonen aan deze opmerkelijke vrouw, met een solo waarin ze de tijd en ruimte krijgt die haar toekomt.
Jan Martens maakte dit jaar indruk met zowel groot als klein werk. Elisabeth gets her way behoort tot de laatste categorie. In deze solo staat hij zelf op scène. Hij brengt een portret van de klaveciniste Elisabeth Chojnacka (1939 – 2017), een Poolse muzikante met uitzonderlijk talent, vurige passie en tonnen charisma. Halfweg de twintigste eeuw was zij medeverantwoordelijk voor een revival van de klavecimbelmuziek: een genre dat zeker niet als het meest toegankelijke wordt ervaren.
Nergens wordt Martens ironisch of verexcuseert hij de macht, of uitzinnige kracht, van het
werk van Chojnacka en componisten als Ligeti, Xenakis, Ferrari, Berio, Krauze of Montague, die vaak speciaal voor haar werk schreven. Heavy metal is er niets bij.
Jan Martens legt op zo’n ingenieuze en precieze manier de vinger op de vernieuwende betekenis van Elisabeth Chojnacka (1939-2017) dat je vol bewondering achterblijft.
…een overweldigende kennismaking met een briljante muzikant.
Met haar flamboyante stijl bekeerde ze het grote publiek tot de klavecimbelmuziek, toch geen eenvoudig genre. In zijn intense hommage aan Chojnacka doet Jan Martens precies hetzelfde. […]
CHOREOGRAFIE EN DANS: Jan Martens
(© Archives INA) en
VIDEOMONTAGE: Sabine Groenewegen
en Rudi Meulemans
TECHNISCHE LEIDING: Michel Spang/Elke Verachtert
Marion Gauvent
COPRODUCTIE: DE SINGEL (Antwerpen, BE), Les
MET DANK AAN: INA – l’Institut National de l’ Audiovisuel, Les Ballets de Monte-Carlo sous la Présidence de