De Nederlandse toneeljury:
“In Quake laat Daniel Kolf een breed scala aan emoties zien waartussen hij overtuigend kan schakelen. Wat opvalt aan zijn spel is een goed getimede nonchalance die via verontwaardiging uiteindelijk uitmondt in acceptatie. In het gemak waarmee hij schakelt toont Kolf zich een opvallend veelzijdig acteur die zich van een scala aan spelregisters bedient. Met bravoure en kwetsbaarheid legt hij het dilemma bloot tussen innerlijke veroordeling en de wens om het verleden niet weg te stoppen. Als toeschouwer kun je niet anders dan hem daarin volgen, ook al is de boodschap afschrikwekkend.”
Arlecchino
Prijs voor 'de meest indrukwekkende mannelijke bijdragende rol'.
De Arlecchino is een toneelprijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de acteur die naar het oordeel van de Nederlandse Toneeljury de meest indrukwekkendste mannelijke bijdragende rol heeft vertolkt. De prijs is een bronzen beeldje, gemaakt door Eric Claus en is vernoemd naar een van de personages uit de Italiaanse Commedia dell’arte. De Arlecchino werd voor het eerst uitgereikt in 1964.
De Arlecchino is één van de VSCD-Toneelprijzen die worden uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlands Theater ter afsluiting van het Nederlands Theater Festival.
Genomineerden
Daniël Kolf
voor zijn rol in Quake van Theater Utrecht en DOX
Maarten Heijmans
voor zijn rol in Flight 49 van Internationaal Theater Amsterdam, deSingel Antwerpen, Les Théâtres de Ville de Luxembourg
De Nederlandse toneeljury:
“Maarten Heijmans weet twee uiteenlopende personages te creëren die in hun verschijningsvorm haast diametraal tegenover elkaar staan. Met de inzet van zijn techniek en emotionaliteit levert hij een topprestatie die binnen de voorstelling zowel vertedering als gevaar oproept. Heijmans toont precisie en vrijheid. Hij doseert de karakteristieken van de personages zodanig dat ze herkenbaar zijn zonder in sjablonen of eenduidigheid te vervallen. Door deze aanpak verbindt het publiek zich met personen die ze in het echte leven waarschijnlijk geen blik waardig gunnen.”
Lukas Smolders (2020)
voor zijn rol in Angels in America bij Olympique Dramatique en het Toneelhuis
De Nederlandse toneeljury:
“Lukas Smolders toont zich in Angels in America een acteur die het publiek verrast en meeneemt naar de meest uiteenlopende kanten van zijn personage. Hij kleurt tegen wat de tekst hem opdraagt en behoudt daarbij te allen tijde de geloofwaardigheid. Dat schept zowel afstand als betrokkenheid, wat het inzicht in de toestand van zijn personage versterkt en vergroot. Met zowel het grote gebaar als met de blik naar binnen gekeerd, geeft Smolders de voorstelling extra kleur, intensiteit en lucht.”
Jaap Spijkers
voor zijn rol in De zaak Shell van Anoek Nuyens & Rebekka de Wit, Frascati Producties en De Nwe Tijd
De Nederlandse toneeljury:
“Hoezeer je je ook hebt voorgenomen om het oneens met hem te zijn, met zijn innemende spel pakt Jaap Spijkers als CEO van Shell elke toeschouwer genadeloos in. Spijkers speelt hem vervaarlijk meerduidig: lange tijd lijkt hij vooral zachtaardig en begripvol, maar onverwacht komt hij indringend en scherp uit de hoek. Dat zorgt voor een uiterst verwarrende, bij vlagen zelfs ronduit verontrustende kijkervaring. Hij lijkt een innemende verbinder, maar wat schuilt er achter zijn rookgordijn van empathie, begrip en engagement?”
Louis van der Waal (2020)
voor zijn rol in Rijgen bij NTGent
De Nederlandse toneeljury:
“In de aantrekkelijke pretentieloosheid die hij bij zijn diverse rollen in Rijgen opzocht, toonde Louis van der Waal zich een uiterst kwetsbare speler. Met één blik richting zaal kan hij de toeschouwer aan het lachen krijgen, en tegelijkertijd het vermoeden van een groot verdriet invoelbaar maken. Hij brengt in zijn manier van spelen een spannende vervreemding aan, die uiterst fascinerend is om naar te kijken, zijn medespelers op een prettige manier ontregelt en de scène onverwacht van betekenis doet kantelen. Over de hele linie betrekt hij met zijn open, flirterige en terloopse spel de zaal voortdurend bij de voorstelling.”
WINNAARS ARLECCHINO
1964
Wim van den Brink voor Spinoza
1965
André van den Heuvel voor De gedachte
1966
Ton van Duinhoven voor Liefde’s loze les
1967
Luc Lutz voor Hamlet
1968
Peter van der Linden voor Vanavond improviseren wij
1969
Sacco van der Made voor De prijs
1970
Frans van der Lingen voor Het verjaardagsfeest
1971
Lou Landré voor Wachten op Godot
1972
Piet Römer voor Bloesem van seringen brengt herinneringen
1973
Wim Kouwenhoven voor The Family
1974
Edmond Classen voor De gebroken kruik
1975
Eric van Ingen voor De Venetiaanse tweeling
1976
Gijsbert Tersteeg voor De arrestatie
1977
Henk Rigters voor Het land waar de koning een kind is
1978
Frans Vorstman voor List en liefde
1979
Willem Wagter voor De feeks
1980
Siem Vroom voor Lucifer
1981
Henk Votel voor Burgerbruiloft
1982
Wim van Rooij voor De bezetenen
1983
Eric van Ingen voor Phèdre
1984
Titus Muizelaar voor Uber die Dorfer
1985
Edwin de Vries voor Hiroshima mon amour
1986
Gijs Scholten van Aschat voor Een midzomernachtsdroom
1987
Porgy Franssen voor Amphitryon
1988
Theo Pont voor Hitchcock’s driesprong
1989
Kees Hulst voor Vrijdag
1990
Vic de Wachter voor Zomergasten
1991
Victor Löw voor Winteravond
1992
Kees Coolen voor Goed/Fout
1993
Rik Launspach voor OVERGEWICHT, onbelangrijk: VORMELOOS
1994
Khaldoun Elmecky voor Volksvernietiging of mijn lever is zinloos
1995
Han Kerckhoffs voor Troilus en Cressida
1996
Henk Votel voor De toneelmaker
1997
Patrick Deleu voor Kunst
1998
Lucas van den Eynde voor Ten Oorlog
1999
Paul Hoes voor Jefta of Semitische liefdes
2000
Jim van der Woude voor Het weer
2001
Geert Lageveen en Frank Lammers voor Onder mannen
2002
niet uitgereikt
2003
Kees Boot voor Popcorn
2004
Pierre Bokma voor Rouw Siert Electra
2005
Bob Schwarze voor Elementaire deeltjes
2006
Jacob Derwig voor Opening Night
2007
Hein van der Heijden voor mightysociety4
2008
Rudolf Lucieer voor De gravin van Parma
2009
Benny Claessens voor Ritter Dene Voss
2010
Stefan de Walle voor De kerstentuin
2011
Peter Bolhuis voor Augustus:Oklahoma
2012
Gijs Naber voor zijn rol in Dood van een handelsreiziger van het Ro Theater
2013
Stefan de Walle voor zijn rol in Speeldrift (Toneelschuur Producties in co-productie met het Nationale Toneel)
2014
Martijn Nieuwerf voor zijn rol in Caligula van Stichting Toneelschuur Producties
2015
Vincent van der Valk voor zijn rol van Louis in Angels in America van Toneelgroep Oostpool
2016
Risto Kübar voor zijn rol in Dit zijn de namen van NTGent
2017
Maarten Heijmans voor zijn rol in Ibsen Huis van Toneelgroep Amsterdam
2018
Vanja Rukavina voor zijn rol als Damir in The Nation van Het Nationale Theater
2019
Mark Kraan voor zijn rol in Cinema van Toneelgroep Oostpool i.s.m. Het Nationale Theater