24 – 26 jan NTF Rotterdam | 21 -22 feb NTF Heerlen

Wat, wie, waarom en meer. Een portret. #3: De verse tijd

5 september 2019

© Sanne Peper

WAT?
Negen scènes over negen grote thema’s, met als basis de ontmoeting van twee mannen en twee werelden. Hun gesprekken gaan over grote en kleine thema’s: eenzaamheid en oorlog, de smaak van eten en het belang van kruiden, honden, het leven voor dit leven. Een zoektocht van twee dolende zielen naar common ground. Samen vertellen de gesprekken een overkoepelend verhaal over twee mannen die, ondanks hun verschillen, ontdekken waar hun levens elkaar raken en verrijken. Of waar ze elkaar misschien met rust moeten laten.

In het openhartige gesprek dat rond deze verschillen ontstaat, wordt het publiek uitgenodigd om mee te denken en zelf een positie te bepalen.

‘In het openhartige gesprek dat rond deze verschillen ontstaat, wordt het publiek uitgenodigd om mee te denken en zelf een positie te bepalen.’

WIE?
De Irakese Vlaming Mokhallad Rasem (van het Vlaamse Toneelhuis) en de Nederlander Kuno Bakker (van Dood Paard). Ze leerden elkaar kennen toen Rasem meespeelde in de voorstelling Othello (Bye Bye) van Dood Paard. In hun gezamenlijke autoritten tijdens die theatertournee begonnen ze aan een gesprek dat nog tot op de dag van vandaag voortduurt en dat ze in deze voorstelling verderzetten met ons, het publiek, erbij.

Mokhallad Rasem is geboren en opgeleid in Bagdad. De oorlog in Irak geeft zijn leven een andere wending en sinds 2005 woont en werkt hij in België. Sinds 1 januari 2013 is hij Toneelhuismaker. Waar hij aanvankelijk vooral met klassiek theaterrepertoire aan de slag gaat, is zijn aanpak geleidelijk meer documentair van aard geworden. Projecten als Body Revolution en Zielzoekers getuigen van een bijzondere gevoeligheid voor wat ontheemding met een mens doet. Pakkend, universeel, en koppig hoopvol.

Kuno Bakker is mede-oprichter van het Amsterdamse toneelgezelschap Dood Paard, dat al ruim 24 jaar theater maakt als collectief. Autonomie en gelijkwaardigheid staat voor hen voorop. Elke voorstelling, zegt Dood Paard, is een expliciete poging van de spelers om zich tot de wereld van nu te verhouden. In ieder stuk en achter elke verkleedbril blijven de acteurs als individuele persoonlijkheden zichtbaar. Het gezelschap is voornamelijk te zien in Nederland en België, maar speelt ook regelmatig in Europa en daarbuiten.

‘Elke voorstelling, zegt Dood Paard, is een expliciete poging van de spelers om zich tot de wereld van nu te verhouden.’

WAAROM?
Omdat dit gesprek gevoerd moet worden. Niet alleen op het podium, maar ook op het werk, op straat, onderweg, overal. In Amsterdam wonen 180 nationaliteiten (ze zijn zelfs in beeld gebracht). Wij leven samen en dat gaat stukken beter als we proberen elkaar te begrijpen. En ook als we elkaar niet begrijpen, dat we elkaar toch de ruimte geven.

Zoals Erwin Jans, dramaturg van het Toneelhuis, schrijft: ‘Onze steden zijn ‘contactzones’ waarin culturen en mensen gedwongen worden om samen te leven in dezelfde ruimte. We kunnen er niet meer vanuit gaan dat we elkaar onmiddellijk kunnen begrijpen. Toch komen we voortdurend met elkaar in aanraking. We kunnen niet anders. Culturele identiteit wordt een wapen, een eis, een schild, een absolute zekerheid, een burcht, een muur, een streefdoel, een verwijt, een reden tot wantrouwen, onbegrip en zelfs geweld. Kunnen we nog wel ontmoeten? Het gaat er om verder te lezen dan de eerste regels, verder dan de headlines, verder dan de clichés en de stereotypen, verder dan de al te makkelijke politieke oneliners, verder dan de voorgekauwde ideologische berichtgeving, verder dan het wantrouwen en de vooroordelen. Wat gebeurt er daar?’

Met deze voorstelling hebben Rasem en Bakker ruimte gecreëerd om elkaar te ontmoeten. En (hopelijk) anderen daartoe te inspireren.

IN HUN EIGEN WOORDEN
Mokhallad Rasem: ‘In spontane gesprekken ontdek je de poëzie van het leven. Het leven is vaak hard en zwaar, maar er zit ook veel poëzie in. Door lang en vaak met iemand te praten ontdekt je de schoonheid van zijn of haar ziel en ook de schoonheid van je eigen ziel. Die schoonheid is niet onmiddellijk zichtbaar.’

Kuno Bakker: ‘Misverstanden zijn onvermijdelijk. Woorden en begrippen verwijzen niet altijd naar hetzelfde. Zo hadden we op een bepaald ogenblik een gesprek over het ‘leven voor dit leven’. Voor mij ging dat over reïncarnatie en dat soort dingen, maar voor Mokhallad over zijn leven in Irak voordat hij naar Europa kwam. Het klinkt misschien soft maar je moet de tijd nemen om je in iemand te verdiepen. Voorbij het misverstand ligt meestal een groter begrip.’

IN DE WOORDEN VAN DE RECENSENTEN
‘In Bakker herkennen we veelal de nuchtere westerling, Rasem zet daar de gevoelige Irakees tegenover die in alles de poëzie opzoekt. Maar de makers zijn niet in die tegenstelling blijven hangen. (…) zo spreekt uit De verse tijd een voortdurende nieuwsgierigheid naar elkaar en naar elkaars wereld, en dat doet goed.’ – Het Parool

‘Hun warme gesprekken doen denken aan de vertellingen van Toon Tellegen over de mier en de krekel, maar nu zijn het twee mensen, twee mannen uit verschillende culturen, die nieuwsgierig zijn naar elkaar, de ene wat vreemd vinden, de andere wat raar, twee levens die elkaar raken, elkaar aanvullen, rijker maken.’ – Theaterkrant

‘Ondanks het ongemak dat het meningsverschil over kunst en leven teweegbrengt keren de mannen telkens terug naar die oprechte omarming van de ander. De voorstelling wordt zo een ontroerende ode aan gelijkwaardige uitwisseling van ideeën.’  – NRC Handelsblad

IN DE WOORDEN VAN DE TONEELJURY
‘Een prachtig en ontwapenend monument voor toenadering en dialoog. De voorstelling doet je realiseren dat het feit dat je de ander niet zult begrijpen, niet per definitie het einde van een ontmoeting hoeft te zijn, maar ook een fundament kan zijn om een vriendschap op te bouwen. Een voorstelling die het publiek expliciet activeert tot openheid.’

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Het Nederlands Theater Festival houd je met plezier op de hoogte van nieuws over het festival. Je kunt je op elk moment weer uitschrijven door ‘Unsubscribe' aan te klikken onderaan onze nieuwsbrieven.

Venster sluiten